Περιστατικό Εμφυλίου πολέμου στο χωριό Κακοτάρι

Γονική Κατηγορία: Ιστορία Ιστορικά θέματα Εμφανίσεις: 10368

Ο Μητροπολίτης Ηλείας Γερμανός Α΄ στις 17 Ιουλίου 1948 απέστειλε στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος έγγραφο όπου αναφέρει για την τραγωδία του Κακοταρίου.

«Επ' εσχάτων των ημερών (19 Ιουνίου 1948) συμμορίται, διερχόμενοι δια Κακοταρίου της καθ' ημάς Ιεράς Μητροπόλεως, ενεπιστεύθησαν εις τον εφημέριον ιερέα Παναγιώτην Σταμόπουλον ένα τραυματίαν σύντροφον αυτών, μετά της εντολής, όπως μεταφέρη τούτον προς νοσηλείαν.

Μετά την αναχώρησιν των συμμοριτών, ο εν λόγω ιερεύς παρέδωσε τον τραυματίαν συμμορίτην εις τίνα γνωστόν λαϊκόν προς εκπλήρωσιν της ανταρτικής εντολής, άλλ' ούτος καθ' οδόν αφώπλισε και εφόνευσε τον τραυματίαν συμμορίτην, εξαφανισθείς έκτοτε. Ταύτα πληροφορηθέντες οι συμμορίται επανήλθον και συνέλαβαν τον ως άνω ιερέα Π. Σταμόπουλον, τον πρόεδρον της κοινότητος και έτερα επίλεκτα αυτής μέλη, άτινα «εδικάσθησαν» υπό ανταρτοδικείου και καταδικάσθησαν εις θάνατον, της εκτελέσεως γενομένης εις Βερβινήν Ηλείας. Εις τον εφημέριον Βερβινής απηγορεύθη υπό των συμμοριτών να ψάλη την νεκρώσιμον ακολουθίαν δια τους εκτελεσθέντας».

Πεσόντες από το Κακοτάρι την περίοδο 1941- 1948

1. Σταμόπουλος Παναγιώτης Ιερέας 18 Ιουνίου 1948 ετών 46

2. Κυριακόπουλος Δημοσθένης 18 Ιουνίου 1948 ετών 52

3. Πατρώνας Παναγιώτης 18 Ιουνίου 1948 ετών 48

4. Παναγιωτόπουλος Παναγιώτης 18 Ιουνίου 1948 ετών 48

5. Παπαευσταθίου Νικόλαος 22 Σεπτεμβρίου 1948

6. Παπαευσταθίου Ιωάννης 6 Μαρτίου 1948

7. Τσιφρήκας Χρήστος 7 Σεπτεμβρίου 1948 ετών 26

8. Παναγιωτόπουλος Ιωάννης 12 Σεπτεμβρίου 1948

9. Πατρώνας Δημήτριος 6 Φεβρουαρίου 1941

2019: 

Κακοτάρι[1], το. Πληθυσμός: 359 κάτοικοι (185 Α + 174 Θ). Ορεινό χωριό (650 μ.) στη ρίζα του Σκιαδοβουνίου.

Η Κοινότητα: Πατρώνας Παναγιώτης Ανδ. γεν. το 1899, ιδιοκτήτης καφενείου - Κυριακόπουλος Δημοσθένης, προχωρημένης ηλικίας, αγρότης - Παναγιωτόπουλος Παναγιώτης Σπυρ. γεν. το 1899, γραμματέας της Κοινότητας - Σταμόπουλος Παναγιώτης του Χρήστου γεν. το 1904, ιερέας «προεστοί».

Λαϊκό δικαστήριο: Θεοδωρόπουλος Θεόδωρος Κων., προχωρημένης ηλικίας∙ αγρότης∙ πρόεδρος.

Παρατηρήσεις: Σκιώδης οργάνωση. Οι προεστοί εγγυήθηκαν τον περιστασιακό ανεφοδιασμό του ΕΛΑΣ με αντάλλαγμα την ανοχή του στην επιλογή του χωριού να απέχει από το εαμικό δίκτυο.

[1] Από το χωριό αυτό επιστρατεύτηκαν και πολέμησαν στα μέτωπα του 1940-41 οι εξής εικοσιδύο (22) κάτοικοι *1:

Τουτούνης Δημήτρης (γεν. το 1908) και Γιώργος (γεν. το 1910) του Παναγιώτη, Θεοδωρόπουλος Κώστας (γεν. το 1910) και Ανδρέας (γεν. το 1916) του Θεοδώρου, Θεοδωρόπουλος Γιάννης (γεν. το 1912) και Γιώργος (γεν. το 1913) του Λεωνίδα, Θεοδωρόπουλος Δημήτρης (γεν. το 1915) και Θεόδωρος (γεν. το 1912 ή 1913) του Κώστα, Τσιφρήκας Αντώνης (γεν. το 1904) και Κώστας (γεν. το  1913) του  Χαράλαμπου,  αδέλφια  ανά  ζευγάρι∙ επίσης,  οι Τουτούνης Δημήτρης του Χαράλαμπου, γεν. το 1910, Τουτούνης Δημήτρης του Μεγακλή, γεν. το 1916,  Πατρώνας  Δημήτρης  του Ιωάννη,  γεν. το 1916,  Πατρώνας  Ελισαίος  του Κώστα, γεν. το 1910, Παναγιωτόπουλος Παναγιώτης του Παναγιώτη, γεν. το 1912, Τσιφρήκας  Κώστας  Δημητ., Παναγιωτόπουλος Δημήτρης του  Γεωργίου, γεν. το 1911,  Παναγιωτόπουλος Δημήτρης Γεωρ. (συνωνυμία), Ντίνος Γιάννης του Γεωργίου, γεν. το 1917, Χρυσανθόπουλος Ανδρέας του Νίκου, γεν. το 1905, Σταμόπουλος Χαράλαμπος, Παπαθεοδώρου Θεόδωρος του Χρήστου, γεν. το 1910∙ σύνολο, 22 άτομα∙ ίσως και άλλοι, που δεν τους έχει διασώσει η μνήμη.

Οι  επιστρατευθέντες  βρίσκονταν, το 1943, σε ηλικία από 26 έως 39 ετών. Κανένας από αυτούς δεν προσχώρησε στον ΕΛΑΣ και γενικότερα, κανένας χωριανός δεν διώχθηκε από το μεταπολεμικό κράτος για συμμετοχή στο ΕΑΜ.

Ωστόσο το Κακοτάρι βρισκόταν μέσα στη ζώνη του αντάρτικου πολέμου και δεν θα του επιτρεπόταν από καμία πλευρά να μείνει παρατηρητής των εξελίξεων.

Το ζήτημα ρυθμίστηκε με τον ακόλουθο τρόπο: Η πολιτική καθοδήγηση  του 2/12 Τάγματος ΕΛΑΣ συνήψε συμφωνία τιμής με τους τέσσερις  δημογέροντες του χωριού, ότι οι αντάρτες θα απέφευγαν τις εμφανίσεις στο χωριό με αντάλλαγμα τον τακτικό ανεφοδιασμό τους από τους χωριανούς σε ό,τι χρειάζονταν. Φαίνεται ότι οι «προεστοί» έμειναν ικανοποιημένοι από τη ρύθμιση και δεν εκδήλωσαν δυσφορία για την παρουσία του ΕΛΑΣ στην περιοχή∙ και βέβαια, μετέδιδαν το συναίσθημα αυτό στους απλοϊκούς συγχωριανούς τους. Εξυπακούεται ότι η συμφωνία θα διαρκούσε 147, όσο  παρέμεναν τα στρατεύματα  κατοχής  στη  χώρα  και θα τερματιζόταν με την απελευθέρωση.

 Στον εμφύλιο, οι χωριανοί κλήθηκαν εκ των πραγμάτων να διαλέξουν μεταξύ της επίσημης εξουσίας και της  αντικαθεστωτικής, την οποία  εκπροσωπούσαν οι αντάρτες του ΔΣΠ. Όπως ήταν επόμενο, η στάση τους έγινε αρνητική απέναντι στους τελευταίους, ωστόσο για  άλλη μια φορά αδυνατούσαν να αμφισβητήσουν την αντάρτικη εξουσία και μάλιστα την υπηρετούσαν υποχρεωτικά.

Το 1948, ο χωριανός Κώστας Βγενόπουλος, που είχε εντολή από τον ιερέα να οδηγήσει έναν αντάρτη στη Βερβενή, καθ’ οδόν τον δολοφόνησε και έσπευσε να  ζητήσει προστασία από τον κρατικό στρατό.

 Ο Κώστας Βγενόπουλος, τον σκότωσε στην θέση Αγραπιδιά του Αντάρτη που βρίσκεται στη δεξιά όχθη του Πηνειού ποταμού, βόρεια από το Κακοτάρι και επί της παλιάς διόδου Κακοταρίου –Τσιπιάνων- Βλασίας. Ο Κώστας Βγενόπουλος είχε το παρατσούκλι Μαμάς*2. Με την λήξη του εμφυλίου και για πολλά χρόνια, γύριζε αδέσποτος στα χωριά της Ηλείας όπου του έμεινε η παροιμία: «Σαν τον Μαμά από το Κακοτάρι».

Η ηγεσία  του  ΔΣΠ δυσκολεύτηκε να πιστέψει ότι επρόκειτο για ατομική πράξη και προέβη σε αντίποινα: αντάρτες απήγαν τους δημογέροντες από το χωριό και τους εκτέλεσαν *3.

Το γεγονός άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου. Το μίσος της τοπικής κοινότητας εκδηλώθηκε συνολικά για τους αντάρτες και με αναδρομική ισχύ, χωρίς διαχωρισμό ανάμεσα στις δύο περιόδους του αντάρτικου πολέμου.

*1 Πληροφορίες: Πατρώνας, προφορικές / Μητρώον Κακοταρίου.

*2 Ηλίας Παν. Τουτούνης - Κώστας Παπαντωνόπουλος, «Γιάννης και Γιώργης Γιαννιάς. Οι σταυραετοί του Ωλενού», Εκδόσεις Κοκλάκι, Αμαλιάδα 2010.

*3 Πληροφορίες: Θεοδωρόπουλος, Πατρώνας, προφορικές.

Το παραπάνω θέμα είναι ιδιαίτερο γι’ αυτό θα προστίθενται ανάλογα ή θα αφαιρούνται στοιχεία στην κεντρική σελίδα antroni.gr, όπως βλέπετε παρακάτω , για το χωριό Κακοτάρι:

*1 Πληροφορίες: Πατρώνας, προφορικές / Μητρώον Κακοταρίου. 8787

*3 Πληροφορίες: Θεοδωρόπουλος, Πατρώνας, προφορικές.

*2 Ηλίας Παν. Τουτούνης - Κώστας Παπαντωνόπουλος, «Γιάννης και Γιώργης Γιαννιάς. Οι σταυραετοί του Ωλενού», Εκδόσεις Κοκλάκι, Αμαλιάδα 2010

 Πηγή: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΑΜ ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΟΡΕΙΝΗΣ ΗΛΕΙΑΣ

0
...
γραμμένο απο Σωτ. Σωτηρόπουλος , Φεβρουάριος 08, 2011 
Άλλη έκπληξη κι αυτή. Ακατανόητη(smilies/wink.gif "ιστορική" αναφορά. Αφού απολαύσαμε τα περί "συμμοριτών" (με επαναλαμβανόμενο ύφος του Εκκλησιαστικού ηγέτη, προς φραστική ενίσχυση της αδελφοκτόνου αντιπαράθεσης) του τότε Μητροπολίτη Γερμανού, που στο κάτω-κάτω είναι ένα τραγικό ιστορικό ντοκουμέντο, παρακάτω ο συντάκτης παραθέτει στο "ίδιο τσουβάλι" τους εκτελεσθέντες Κακοταραίους στη Δερβινή και τους άλλους το 1948, μαζί τον τελευταίο Δημ. Πατρώνα που έπεσε ηρωϊκά στο Αλβανικό μέτωπο το 1941(!!!). 
Όλα είναι τα ίδια; Γιατί υπάρχουν πεσόντες και "πεσόντες"... Δεν νομίζετε;
 
report abuse
vote down
vote up
Votes: +0
141
...
γραμμένο απο Κώστας Παπαντωνόπουλος , Φεβρουάριος 10, 2011 
O συντάχτης του άρθρου εδώ, παραθέτει ένα άγνωστο σε μας ιστορικό ντοκουμέντο, για το ατυχές περιστατικό που διαδραματίστηκε το 1948 με το Μαμά από το Κακοτάρι. Επειδή ο αρθογράφος δεν σχολιάζει τα γραφόμενα του τότε Μητροπολίτου Ηλείας Γερμανού Α, δεν έπεται ότι συμφωνεί στα περί συμμοριτών και τα τοιαύτα που αναφέρονται στο έγγραφο. 
Επίσης στον τίτλο: "Πεσόντες από το Κακοτάρι την περίοδο 1941- 1948", ο συντάχτης παραθέτει, τους πεσόντες ονομαστικά στα χρόνια 1941-1948, χωρίς πάλι να κάνει κανένα απολύτως σχόλιο. Συμφωνώ, ότι υπάρχουν πεσόντες και "πεσόντες", αλλά όλοι μας μπορούμε να ξεχωρίσουμε τα ηρωικά χρόνια του Β'ΠΠ από τα μετέπειτα μαύρα χρόνια του εμφυλίου.
Εκτύπωση