ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
ΛΑΜΠΕΙΕΩΝ (ΔΙΒΡΙΩΤΩΝ) ΗΛΕΙΑΣ
«ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΒΡΗΣ»
ΤΚ 27063 Λαμπεία-Τηλ. 6972295293 Λαμπεία (Δίβρη) 22-10-2009
Αρ. πρωτ. 1750
Προς
τον Υπουργό Εσωτερικών, Αποκέντρωσης
και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
Κο Γιάννη Ραγκούση
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ: 1) Υπουργό Περιβάλλοντος κ. Τίνα Μπίρμπίλη
2) ΚΕΔΚΕ
3) ΤΕΔΚ Ν. Ηλείας
4) Γεν. Γραμματέα Περιφέρειας Δυτ. Ελλάδας
5) Νομάρχη και Νομαρχιακό Συμβούλιο Ηλείας
6) Κ.Ο. των Κομμάτων της Βουλής των Ελλήνων
7) Βουλευτές Ηλείας
8) Δημάρχους Λαμπείας, Λασιώνος και Φολόης
9) Ενδιαφερόμενους συλλογικούς φορείς
Υ Π Ο Μ Ν Η Μ Α
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΗΜΟΥ ΤΗΣ ΠΛΕΟΝ ΟΡΕΙΝΗΣ ΗΛΕΙΑΣ
ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Νο 2»
Ανάγκη αναβίωσης του ιστορικού «πρώην» Δήμου Λαμπείας Ηλείας
Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ
Προλογικά
Επειδή σύμφωνα με τις πρόσφατες Προγραμματικές εξαγγελίες και δεσμεύσεις του Κου Πρωθυπουργού αλλά και τις δικές Σας αναφορές στη Βουλή, ήρθε πλέον το πλήρωμα του χρόνου για την νέα αυτοδιοικητική λειτουργία με την κατάθεση του Σχεδίου «Καποδίστριας Νο 2», θα θέλαμε κι εμείς να εκφράσουμε τις απόψεις μας πάνω σε αυτό το μείζον θέμα και να συμβάλουμε στο μέτρο του δυνατού στην σημαντική προσπάθεια της Πολιτείας. Καθόσον, όπως γνωρίζετε και όπως θα τεκμηριώσουμε στη συνέχεια, η περιοχή μας, αυτή της πλέον ορεινής Ηλείας έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες και η όποια απόφασή σας θα σημαδέψει το μέλλον της δια παντός.
Δυστυχώς η τότε Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ (1998) με την εφαρμογή του πρώτου αυτοδιοικητικού χάρτη στα πλαίσια του «Καποδίστρια Νο 1» ενήργησε χωρίς περίσκεψη (αγνόηση πραγματικών στοιχείων, στενά κομματικά κριτήρια, απαράδεκτες ρουσφετολογικές μεθοδεύσεις και δολιχοδρομίες βουλευτών και …βουλευομένων), δημιουργώντας στην περιοχή της πλέον ορεινής Ηλείας δύο μη βιώσιμους Δήμους. Αυτόν της Λαμπείας με έδρα την κωμόπολη Λαμπεία (Δίβρη) με τρία μόλις χωριά 1372 κατοίκων (τον μικρότερο της Ηλείας), -ο οποίος Δήμος σημειωθήτω έχει σχεδόν όλες τις δημόσιες υπηρεσίες στήριξης και εξυπηρέτησης του πολίτη- και αυτόν του Δήμου Λασιώνος με έδρα ένα μικρό συνοικισμό το Χάνι Πανόπουλου με 6 χωριά 2629 κατοίκων (απογραφικού πληθυσμού) ο οποίος δεν έχει καμία απολύτως υπηρεσία εξυπηρέτησης, πλην ενός Γυμνασίου και Αγροτικού Ιατρείου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τότε αρμόδιος Υπουργός Εσωτερικών κ. Αλ. Παπαδόπουλος μέχρι την τελευταία στιγμή, είχε αποφασίσει την δημιουργία του ενιαίου Δήμου με 9 χωριά και την αναβίωση (κατά το μεγαλύτερο μέρος) του ιστορικού «πρώην» Δήμου Λαμπείας (δεχόμενος απόλυτα τις δικές μας προτάσεις και τα τεκμηριωμένα στοιχεία που του προσκομίσαμε), αλλά έδρασε η κακώς εννοούμενη αλληλοεξυπηρέτηση κυβερνητικών στελεχών, καθώς και παρεμβάσεις νομαρχιακών και τοπικών παραγόντων ανατρέποντας τη σωστή απόφαση του Υπουργού και των αρμόδιων υπηρεσιών του. Έτσι αδικήθηκε μια ολόκληρη περιοχή που τώρα φυτοζωεί αυτοδιοικητικά και κινδυνεύει να αφανιστεί από το χάρτη και την ιστορία, κάτω από το βάρος της εγκατάλειψης και της κρατικής αδιαφορίας αλλά και της ανυπαρξίας δημοτικής λειτουργικότητας και δραστηριότητας.
Σήμερα που η Πολιτεία αποφασίζει επί τέλους την δημιουργία πλέον εύρωστων και λειτουργικών Δήμων, ερχόμαστε και πάλι εμείς ως ενεργοί πολίτες και δημότες που έχουμε αφιερώσει τη ζωή μας και τη δράση μας στην διάσωση και την ανάπτυξη των χωριών που γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε, να δώσουμε τις απόψεις μας και τις προτάσεις μας –μακριά από στενές τοπικιστικές αντιλήψεις και συναισθηματισμούς- για το αυτοδιοικητικό μέλλον της περιοχής μας, βοηθώντας και Σας να πάρετε τις σωστές τελικές αποφάσεις.
Γιαυτό, Σας παρακαλούμε να δείτε και να μελετήσετε με προσοχή τις απόψεις μας, να ελέγξετε τα προσκομιζόμενα στοιχεία και περισσότερο να εξετάσετε τις ιδιαιτερότητες της περιοχής της πλέον ορεινής Ηλείας. Ακόμη να λάβετε υπόψη σας και τους ιστορικούς και δημοσιονομικούς λόγους που επιβάλλουν την δημιουργία ενιαίου, μικρού μεν (πληθυσμιακά) πλην δυναμικού,λειτουργικού και βιώσιμου Δήμου στην ευρύτερη περιοχή της πλέον ορεινής Ηλείας και να αξιολογήσετε τα κριτήρια που υπάρχουν, ώστε να μη βρεθούμε και πάλι ενώπιον «της έσχατης πλάνης» που θα είναι μείζων της πρώτης...
Γιατί υπάρχει ανάγκη δημιουργίας Δήμου στη πλέον Ορεινή Ηλεία.
Η πλέον ορεινή Ηλεία (και εννοούμε την γεωγραφική περιφέρεια από την περιοχή της ιστορικής θέσης «Πούσι» -άνωθεν του οροπεδίου Λάλα), που περιλαμβάνει όλο το οροπέδιο του δρυοδάσους της Φολόης μέχρι την οριοθετική γραμμή των Λαμπείων ορέων, που φτάνει ως τα σύνορα των γειτονικών Νομών Αχαΐας και Αρκαδίας, ήταν στο παρελθόν, είναι και σήμερα και θα είναι στο μέλλον μια εντελώς ξεχωριστή γεωγραφική και απομονωμένη οικιστική ενότητα για λόγους που θα εξηγήσουμε με κάποιες λεπτομέρειες κατωτέρω. Θα μπορούσαμε να την παρομοιάσουμε με τα νησιά όπου η Πολιτεία και πολύ σωστά, προβλέπει ειδική αυτοδιοικητική προνομιακή λειτουργία όσο μικρά και αν είναι, με το αξίωμα: «κάθε μικρό νησί και Δήμος»… Τολμάμε να πούμε ότι παρόμοιες με ένα μικρό νησί συνθήκες (συγκοινωνιακές, επικοινωνιακές με τα μεγάλα αστικά κέντρα, καιρικές, εδαφικές αλλά και ιστορικές, κοινωνικές, οικονομικές, δημογραφικές κλπ.) υπάρχουν και στην περιοχή της πλέον ορεινής Ηλείας που περιγράψαμε.
Οι οικισμοί της πλέον ορεινής Ηλείας που εμείς προτείνουμε να αποτελέσουν το νέο Δήμο, ευρίσκονται σε υψόμετρο από 600μ. πάνω από τη θάλασσα (όλα τα χωριά του οροπεδίου Φολόης και του οροπεδίου Λάλα) έως υψόμετρο 1150μ. (όλα χωριά που είναι στα Λάμπεια όρη). Κάτωθεν των οροπεδίων της Φολόης και Λάλα, εκτείνεται η ημιορεινή-πεδινή Ηλεία με χωριά σε υψόμετρο από 60 έως 500μ., η οποία δεν έχει καμιά σχέση (ιστορική, οικονομική, γεωφυσική κλπ) με την πλέον ορεινή Ηλεία. Μάλιστα να σημειωθεί ότι τα χωριά π.χ. του Δήμου Φολόης (έδρα το Λάλα) δεν έχουν καμιά απ΄ ευθείας οδική ή άλλη σύνδεση με αυτά των Δήμων Λασιώνος (έδρα Χάνι Πανόπουλου), Πηνείας (έδρα Σιμόπουλο) και Ωλένης (έδρα Καράτουλα), παρά μόνο μέσω Δήμου Λαμπείας ή Ολυμπίας-Πύργου!!.. (παρακάτω θα γίνει μια μικρή αναφορά για την πρώτη σκέψη που έγινε επί προηγούμενης Κυβέρνησης για ένα ενιαίο «ορεινό» Δήμο που θα συμπεριλάβει τους άνω αναφερόμενους 5 ή 4 Δήμους).
Να σημειώσουμε πως η μόνη σχέση και συνάφεια των χωριών της πλέον ορεινής Ηλείας (που προϋπάρχει από αιώνες και θα εξακολουθεί να υπάρχει, όσο ακόμη είναι ζωντανά) είναι με τα γειτονικά παραερυμάνθια χωριά της όμορης ορεινής περιοχής Αχαΐας και Αρκαδίας (Γορτυνίας) που συνδέονται μεταξύ τους με προαιώνιους και ακατάλυτους δεσμούς συγγενείας, κοινών συνηθειών και εθίμων, συναλλαγών και κοινωνικής αλληλεγγύης. Και θα ήταν ευχής έργο, αν οψέποτε η Πολιτεία χωροθετήσει και συνενώσει τους υπάρχοντες Νομούς (ή υπάρξει χαλαρή σύνδεσή τους π.χ. Νομός Αχαϊο-Ηλιδος) όλη η όμορη, συμπαγής και αδιαίρετη περιοχή της Λαμπείας (που περιλαμβάνει τα 9 χωριά των σημερινών Δήμων Λαμπείας και Λασιώνος και μέρος του Δήμου Φολόης), της πλέον ορεινής και απομονωμένης Αχαΐας δηλ. του σημερινού Δήμου Αροανίας (με τα 12 χωριά του) και της πλέον ορεινής και περισσότερο απομονωμένης Γορτυνίας του Δήμου Κοντοβαζαίνης (με τα χωριά Βελημάχι, Καρδαρίτσι, Βιδιάκι και Παραλογγούς) ακόμη και του Δήμου Παϊων Αχαΐας, μπορούν να αποτελέσουν ενιαίο μεγάλο και δυναμικό Δήμο, με μέλλον και σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης.
Όμως με τα σημερινά δεδομένα και τα νυν έχοντα, η μόνη λύση- πρόταση για δημιουργία ενός βιώσιμου και δημιουργικού Δήμου του πλέον ορεινού όγκου της Ηλείας, είναι η συγχώνευση των Δήμων Λαμπείας (με τα τρία χωριά του), Λασιώνος (με τα 6 χωριά του ή ίσως τα 5 εκτός της Αγ. Τριάδας), Φολόης (με όσα χωριά βρίσκονται στο άνω μέρος του οροπέδιου Λάλα και όλα του δρυοδάσους της Φολόης), και όσα χωριά επιθυμούν από το Δήμο Ωλένης (που βρίσκονται στις παρυφές του δρυοδάσους της Φολόης). Με δεδομένο ότι ο Δήμος Αρχ. Ολυμπίας θα μείνει όπως είναι σήμερα.
Δηλαδή οι προτεινόμενοι από μας, να αποτελέσουν τον Δήμο της πλέον ορεινής Ηλείας είναι: οι οικισμοί Λαμπείας (Δίβρης), Ορεινής, Αστρά (εκ του Δήμου Λαμπείας), οι οικισμοί Κρυόβρυση, Τσίπιανα, Αγ. Κυριακή, Κακοτάρι, Αντρώνι (εκ του Δήμου Λασιώνος), οι οικισμοί Κλινδιά, Πεύκη, Αγ. Άννα (εκ του Δήμου Ωλένης, εφόσον το επιθυμούν) και οι οικισμοί Κούμανι, Φολόη, Λάλα, Νεμούτα, Δούκα, Μιλιές, Πέρσαινα, Αχλαδινή (εκ του Δήμου Φολόης). Τα 13 από τα άνω 19 χωριά περιλαμβάνονταν στον ιστορικό «πρώην» Δήμο Λαμπείας.
Οι πρώτες δημοσιευμένες σκέψεις που ακούστηκαν ως προσχέδιο του Ινστιτούτου της ΚΕΔΚΕ περί δημιουργίας ενός «ορεινού Δήμου» στην Επαρχία Ηλείας με τη συγχώνευση των σημερινών Δήμων Φολόης, Λαμπείας, Λασιώνος, Πηνείας και Ωλένης ή των 4 εξ αυτών (δηλ. εκτός του Δήμου Πηνείας)
Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε βάσει ποιων στοιχείων και κριτηρίων η Ομάδα Εργασίας του Ινστιτούτου (ή ενδεχομένως κάποιου άλλου οργάνου) σχεδιάζει ή χωροθετεί ένα ευρύτερο «ορεινό» Δήμο όπως περιγράφεται παραπάνω. Πιστεύουμε ότι και πάλι (όπως περίπου έγινε στον σχεδιασμό των Δήμων του «Καποδίστρια Νο 1») υπήρξε μια αδικαιολόγητη προχειρότητα ή ίσως άγνοια των πραγματικών γεωγραφικών, δημοσιονομικών, δημογραφικών και ιστορικών παραγόντων που διέπουν τη σύνδεση των προς συγχώνευση σημερινών Δήμων.
Εντελώς επιγραμματικά θα επισημάνουμε δύο μόνο παραμέτρους πέραν των πολλών άλλων- που είναι εξοφθάλμως εξωπραγματικές για την σωστή και βιώσιμη νέα αυτοδιοικητική λειτουργία του προτεινόμενου από το Ινστιτούτο Δήμου. Στα επόμενα κεφάλαια εξειδικεύουμε ορισμένες άλλες σημαντικές παραμέτρους, για να τεκμηριώσουμε την πρότασή μας.
Η πρώτη παράμετρος είναι καθαρά γεωγραφική: Ο Δήμος Ωλένης βρίσκεται σε πεδινή ή ημιορεινή περιοχή της Ηλείας η δε έδρα του το χωριό Καράτουλα είναι σε απόσταση αναπνοής (περίπου στα 15 χιλιόμετρα!!) από την πρωτεύουσα του Νομού τον Πύργο. Αλλά και ο Δήμος Πηνείας βρίσκεται επίσης σε πεδινή ή ημιορεινή περιοχή της Ηλείας η δε έδρα του το χωριό Σιμόπουλο είναι σε απόσταση αναπνοής από την Αμαλιάδα ή τον Πύργο (περίπου στα 22 χιλιόμετρα!!). Ενώ οι άλλοι τρεις Δήμοι (Λαμπείας, Φολόης και Λασιώνος) που βρίσκονται στην πλέον ορεινή Ηλεία, απέχουν περί τα 20-30 χλμ μεταξύ τους και στην ίδια χωροθετική και γεωφυσική γραμμή.
Η δεύτερη παράμετρος είναι καθαρά συγκοινωνιακή-επικοινωνιακή: Η έδρα Λάλα του ημιορεινού Δήμου Φολόης δεν έχει καμιά απευθείας οδική σύνδεση με τις έδρες Καράτουλα και Σιμόπουλο των πεδινών-ημιορεινών Δήμων Ωλένης και Πηνείας αντιστοίχως, αλλά για να αλληλοεξυπηρετηθούν και επικοινωνήσουν οδικώς πρέπει αυτό να γίνει ή μέσω Λαμπείας ή μέσω Ολυμπίας-Πύργου (!!!) σε αποστάσεις από 80 μέχρι και 50 χιλιομέτρων αντιστοίχως.
Αντίθετα η έδρα Λαμπεία (Δίβρη) του Δήμου Λαμπείας, ως ευρισκόμενη στην καρδιά της πλέον ορεινής Ηλείας απέχει από τις έδρες Λάλα και Πανόπουλο των δύο άλλων Δήμων δηλ. Φολόης και Λασιώνος με αποστάσεις 25 και 20 χλμ. αντιστοίχως.
Τι εννοούμε όταν προβάλουμε το αίτημα της αναβίωσης
του ιστορικού «πρώην» Δήμου Λαμπείας,
Α΄ ΛΙΓΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ
Επειδή η ιστορία διδάσκει, μπορούμε να πούμε με ελάχιστα λόγια ότι η περιοχή της πλέον ορεινής Ηλείας (πάντα εν τη ενώσει με τα γειτονικά χωριά των Νομών Αχαΐας και Αρκαδίας) με κέντρο την ιστορική κωμόπολη της Δίβρης, από αιώνες (και κατά την διάρκεια της Α΄ τουρκοκρατίας, και της ενετοκρατίας 1685-1700 και της Β΄ τουρκοκρατίας) διαδραμάτισε σπουδαίο εθνικό, κοινωνικό, μορφωτικό και οικονομικό ρόλο (Μπαρουτόμυλοι για πολεμικά έφόδια, Αναρρωτήριο αγωνιστών στη Επανάσταση του 1821, Στρατόπεδο φιλοξενίας στρατιωτών, Σχολεία-Εκπαίδευση κλπ), καθότι αναπνέοντας τον αέρα της ελευθερίας και με παραχώρηση ειδικών προνομίων από τον κατακτητή-Υψηλή Πύλη (η Δίβρη ήταν ¨μαλικιανές¨ και δεν πλήρωνε την φορολογία της δεκάτης), ήταν πληθυσμιακά, κοινωνικά και οικονομικά μια εύρωστη περιοχή. Έτσι με την πρώτη σύσταση του Ελληνικού Κράτους η Πολιτεία αναγνώρισε την σπουδαιότητά της και πέραν των άλλων ισχυρών ενισχύσεων και κινήτρων, η κεντρική Διοίκηση φρόντισε για την ομαλή αυτοδιοικητική λειτουργία της περιοχής. Και εδώ αξίζει να αναφέρουμε συνοπτικά ορισμένα στοιχεία:
α) Με Β.Δ. στις 8 Απριλίου του 1835 σχηματίστηκε η Επαρχία Διποταμίας (με Έπαρχο τον αγωνιστή-οπλαρχηγό Παν. Μοναστηριώτη) με πρωτεύουσα τη Δίβρη η οποία περιελάμβανε συνολικά 15 Δήμους (4 Δήμους από την Διοίκηση Ηλείας που περιελάμβαναν τα χωριά περίπου μέχρι την Αρχ. Ολυμπία, 5 Δήμους από τη Διοίκηση Γόρτυνος Αρκαδίας και 6 Δήμους από την Διοίκηση Καλαβρύτων Αχαΐας). Η Επαρχία αυτή παρά την θέληση και την δραματική έκκληση των κατοίκων της (υπάρχει το σχετικό έγγραφο στα ΓΑΚ) καταργήθηκε αδικαιολόγητα στις 20 Ιουνίου 1836, ενώ λειτούργησε διοικητικά ομαλά μέχρι το 1840.
β) Το έτος 1836 δημιουργήθηκε ο Δήμος Λαμπείας με έδρα τη Δίβρη και 9 χωριά (ΦΕΚ 28/21-6-1836) ως ένας από τους 22 πρώτους της Ήλιδος (συμπτωματικά 22 δήμοι έγιναν στην Ηλεία και με τον «Καποδίστρια Νο 1») και ο Δήμος Φολόης με έδρα το Κούμανι και 6 χωριά .
γ) Το έτος 1840 με το Β.Δ. υπ. αρ. 22/18-12-1840 Φ.Ε.Κ. «περί συγχωνεύσεως των Δήμων της Ηλείας» (κάτι ανάλογο που θα γίνει με τον «Καποδίστρια Νο 2») οι 22 δήμοι συγχωνεύτηκαν σε 8 Δήμους (περίπου τόσοι θα γίνουν και σήμερα) και μεταξύ αυτών παρέμεινε ο Δήμος Λαμπείας με πρωτεύουσα τη Δίβρη, ο οποίος περιελάμβανε 14 χωριά (τα 3 του σημερινού Δήμου Λαμπείας, 5 εκ του σημερινού Δήμου Λασιώνος, 2 εκ του σημερινού Δήμου Φολόης, 3 εκ του σημερινού Δήμου Ωλένης και 2 εκ του σημερινού Δήμου Αροανίας Αχαΐας). Έκτοτε και με διάφορες τροποποιήσεις (Β.Δ. της 5-12-1845) ο Δήμος Λαμπείας λειτούργησε ως ένας από τους πλέον ζωντανούς, πολυπληθέστερους (σε όλες τις απογραφές ήταν από τους πρώτους σε πληθυσμό στο Ν. Ηλείας) και ανεπτυγμένους Δήμους της Ηλείας μέχρι το έτος 1912, οπότε με το Νόμο ΔΝΖ΄ της 10-2-1912 καταργήθηκαν όλοι οι Δήμοι της χώρας.
Αλλά παρά την κατάργηση του, συνεχίστηκε στην ουσία η ενιαία αυτοδιοικητική λειτουργία των χωριών του «πρώην» Δήμου Λαμπείας επί πολλές δεκαετίες αργότερα. Ενδεικτικό είναι ότι μέχρι και τη δεκαετία του 1930, αλλά και αργότερα μέχρι το 1950-60(!) η Λαμπεία (Δίβρη) ήταν το διοικητικό-εκπαιδευτικό-κοινωνικό και οικονομικό κέντρο όλων των χωριών της πλέον ορεινής Ηλείας. Μάλιστα οι πολιτιστικοί Σύλλογοι συγχωριανών μας που έδρασαν στις μεγάλες πόλεις (Αθήνα, Πάτρα, Πύργο) ονομάζονταν «Σύνδεσμοι Λαμπειέων» με μέλη από όλα τα 14 χωριά του «πρώην» Δήμου Λαμπείας, εν αγαστή συνεργασία και συμπνοία.
Β΄ ΟΙ ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ
ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ, ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ
Υπήρξαν τραγικά λάθη και παραλήψεις στον «Καποδίστρια Νο 1» που εξυπηρέτησαν σκοπιμότητες και που δεν πρέπει να επαναληφθούν σήμερα.
Ο νέος Καποδιστριακός Δήμος Λαμπείας δημιουργήθηκε (καθ΄ όν τρόπον αναφέραμε παραπάνω) με το Ν.2539/1997, ενώ όπως εξελίχτηκαν τα πράγματα προτιμότερο θα ήταν τότε η κωμόπολη της Λαμπείας (Δίβρη) να παραμείνει ως «ιστορική Κοινότητα», αφού έτσι κι αλλιώς είχε τα προβλεπόμενα (και εφαρμοσθέντα για άλλα ιστορικά χωριά) και ίσως περισσότερα κριτήρια. Αλλά αυτό ανήκει πλέον στο παρελθόν.
Κύριε Υπουργέ
Πιστεύουμε και ελπίζουμε, ότι τώρα στις προτάσεις Σας για τους νέους Δήμους και την εφαρμογή του νέου αυτοδιοικητικού χάρτη (όπου οι δυσκολίες θα είναι περισσότερες αλλά και οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών εντονότερες) ότι θα λάβετε σοβαρά υπόψη, όχι τις δικές μας επιθυμίες και γνώμες (που στο κάτω-κάτω εκ των πραγμάτων μπορεί να έχουν και το συναισθηματικό κριτήριο ή τοπικιστικό χαρακτήρα), αλλά τις εκπεφρασμένες θέσεις επίσημων σοβαρών πολιτικών παραγόντων (τόσο της απελθούσας Κυβερνητικής παράταξης της Ν. Δημοκρατίας, όσο και των προηγούμενων Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ) αλλά και σοφών ανθρώπων (διαπρεπών πολιτικών και οραματιστών πολεοδόμων τεχνοκρατών) που άφησαν εποχή για τις επιστημονικές τους γνώσεις αλλά και την αυτοδιοικητική τους επάρκεια και προφορά.
Λοιπόν, πέραν των ιστορικών και γεωφυσικών στοιχείων που ανωτέρω παραθέσαμε, τα οποία πρέπει να τύχουν προσοχής και του προσήκοντος σεβασμού από τους εμπνευστές και συντάκτες του νέου Σχεδίου «Καποδίστριας Νο 2», πρέπει να εκτιμηθούν και άλλα στοιχεία που αναφέρονται στον «πρώην» Δήμο Λαμπείας που αποτέλεσε άριστο παράδειγμα συνεχούς, αμείωτης και βιώσιμης αυτοδιοικητικής λειτουργίας επί ένα περίπου αιώνα. Και για να μη κατηγορηθούμε για παρωχημένη προγονοπληξία (εύκολη κατηγορία, από κάποιους νεωτεριστές ολετήρες της ταυτότητας και της ιστορικής μνήμης των μικρών χωριών μας), θέλουμε να σας κάνουμε κοινωνούς και των εξής σημαντικών έγγραφων στοιχείων που τεκμηριώνουν το αίτημά μας:
α) Ο αείμνηστος πολιτικός, μύστης της επιστήμης της Χωροταξίας και επιτυχημένος Δήμαρχος Αθηναίων Αντώνης Τρίτσης, ως Υπουργός Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος (ΥΧΟΠ) της Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, στο «Σχέδιο Δομικών Παρεμβάσεων» το έτος 1984 προέβλεπε την Οικιστική Ενότητα Λαμπείας με κέντρο την Λαμπεία (Δίβρη) και δορυφόρους 13 οικισμούς (που σήμερα υπάγονται στους Δήμους Λαμπείας και Λασιώνος) με λεπτομερείς αναφορές τρόπων ανάπτυξης. Επισυνάπτουμε δύο Πίνακες - φωτοτυπίες από το «Σχέδιο Δομικών Παρεμβάσεων» του Αντώνη Τρίτση (βλ. ΣΧΕΤ. Νο 1)
β) Το έτος 1985 επί Κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ και κατ΄ εφαρμογή του Π. Δ/τος 76/85 καθορίστηκε η 8η Γεωγραφική Ενότητα του Ν. Ηλείας, με κέντρο τη Λαμπεία η οποία περιελάμβανε τις Κοινότητες-χωριά που σήμερα απαρτίζουν τους Δήμους Λαμπείας και Λασιώνος .
γ) Το έτος 1992 ο τότε αρμόδιος Γεν. Γραμματέας ΥΠΕΧΩΔΕ (της Κυβέρνησης της ΝΔ) κ. Βασ. Κορκολόπουλος στη οργανωθείσα στη Δίβρη από την Ένωσή μας Ημερίδα για τον «Χωροταξικό Σχεδιασμό και την Ανάπτυξη της Ορεινής Ηλείας» δέχτηκε απόλυτα τις παραπάνω θέσεις, αλλά και τις βελτιώσεις – τροποποιήσεις της υποβληθείσας Μελέτης της Πανελλήνιας Εκπολιτιστικής Ένωσης Διβριωτών πάνω στο «Σχέδιο Δομικών Παρεμβάσεων» Τρίτση. Επισυνάπτουμε αυτούσιο το κείμενο τοποθέτησης του κ. Κορκολόπουλου (βλ. ΣΧΕΤ. Νο 2)
γ) Το έτος 1994 πάλι επί Κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ, με κοινή πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών κ. Κώστα Σκανδαλίδη και ΠΕΧΩΔΕ κ. Κώστα Λαλιώτη (Ν. 2218/94) ορίζεται το Συμβούλιο Περιοχής Ορεινής Ηλείας της 8ης Εδαφικής Περιφέρειας Ν. Ηλείας, με έδρα τη Λαμπεία (Δίβρη) που περιελάμβανε όλα τα χωριά των σημερινών Δήμων Λαμπείας και Λασιώνος και το οποίο Συμβούλιο Περιοχής Ορεινής Ηλείας, λειτούργησε μέχρι που ατόνησαν τα Συμβούλια Περιοχής.
δ) Το ίδιο έτος 1994 ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Λαλιώτης στη Βουλή των Ελλήνων σε Αναφορά-Ερώτηση του βουλευτή Ηλείας (που έγινε με βάση Υπόμνημα της Πανελ. Εκπολιτιστικής Ένωσης Διβριωτών) απαντά με το ΑΠ 1342Β/14-7-1994 έγγραφο που λέει, μεταξύ άλλων επί λέξει: «Η 8η γεωγραφική ενότητα του Ν. Ηλείας, που καθορίστηκε κατ΄ εφαρμογή του Π. Δ/τος 76/85. συμπίπτει σε μεγάλο βαθμό με την Οικιστική Ενότητα («Ανοιχτή πόλη») των προτάσεων του ΥΠΕΧΩΔΕ, σύμφωνα με τις οποίες η Λάμπεια προβλέπεται σαν Κέντρο της ενότητας, με εξάρτηση από τον Πύργο για εξυπηρετήσεις ανωτέρου βαθμού». Επισυνάπτουμε το έγγραφο-απάντηση του κ. Λαλιώτη (βλ. ΣΧΕΤ. Νο 3)
ε) Το έτος 2004 ο τότε Δήμαρχος της παγκόσμιας Ολυμπιακής πρωτεύουσας Αρχαίας Ολυμπίας και π. Υπουργός του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Σκουλαρίκης, σε Ημερίδα που έγινε στη Λαμπεία, εισηγείται επισήμως την σύνδεση του Δήμου της Αρχ. Ολυμπίας με τον Δήμο Λαμπείας με την σύσταση «Συμπολιτείας Δήμων» όπως προβλεπόταν στο Νόμο του Κράτους (Ν.2646/2001). Η σημαντική και ενδεικτική της προτίμησης σύνδεσης της Λαμπείας με την Αρχ. Ολυμπία (για ισχυρούς προνομιακούς λόγους αμφοτέρωθεν), η πρόταση αυτή δεν τελεσφόρησε, γιατί στο μεταξύ ατόνησαν οι «Συμπολιτείες Δήμων» (βλ. ΣΧΕΤ. Νο 4)
Δυστυχώς οι ανωτέρω ξεκάθαρες θέσεις των επίσημων κυβερνητικών Υπουργών και Υπηρεσιών, κυρίως του κατ΄ εξοχήν ειδήμονος αείμνηστου Αντώνη Τρίτση (που εισηγείτο και εξειδικευμένες κοινωνικοοικονομικές και αναπτυξιακές προοπτικές), αγνοήθηκαν κατά την σύσταση των πρώτων Δήμων για τους λόγους που αναφέραμε και άλλους που ενδεχομένως δεν ξέρουμε. Έχουμε την πεποίθηση ότι θα ληφθούν υπόψη στο νέο βήμα για πλέον λειτουργικούς και προοδευτικούς Δήμους του «Καποδίστρια Νο 2», με τις ιδιαιτερότητες που έχει κάθε περιοχή.
Γιατί προτείνουμε ως έδρα του νέου Δήμου Ορεινής Ηλείας
την κωμόπολη Λαμπεία (Δίβρη)
Είναι γνωστόν ότι κάθε φορά που εγείρεται η δημιουργία ενός Δήμου (πικρή εμπειρία από τον «Καποδίστρια Νο1) η έδρα είναι το «μήλον της έριδος»… Και τούτο γιατί δεν τίθενται από την Πολιτεία αυστηρά κριτήρια επιλογής και προϋποθέσεις, παρά μόνο υπερισχύουν τοπικιστικές απαιτήσεις, κομματικές παρεμβάσεις, χιλιομετρικές αποστάσεις ή «κομβικές» και «εμπορικές» υπεροχές κλπ., και δεν λαμβάνονται υπόψη τα πραγματικά στοιχεία εξυπηρέτησης του πολίτη. Εμείς που προτείνουμε την αναβίωση του Δήμου Λαμπείας στην πλέον Ορεινή Ηλεία και πιστεύουμε ότι δώσαμε επαρκή στοιχεία για την αδίρητη ανάγκη της δημιουργίας του, θέλουμε να αιτιολογήσουμε και να ολοκληρώσουμε την πρότασή μας, για ποιο λόγο προτείνουμε ως έδρα την κωμόπολη της Λαμπείας (Δίβρης). Παραπάνω δώσαμε ορισμένα ιστορικά, αλλά και ανθρωποχιλιομετρικά-συγκοινωνιακά, γεωγραφικά και δημοσιονομικά στοιχεία που έχουν σχέση με την πρακτική καθημερινή διοικητική εξυπηρέτηση των δημοτών. Στον Πίνακα (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι) που έπεται, παραθέτουμε και άλλα εξειδικευμένα στοιχεία που συγκροτούν, ενισχύουν και δικαιολογούν την πρότασή μας για την δημιουργία ενός δημιουργικού και βιώσιμου Δήμου με έδρα τη Λαμπεία, όπως οριοθετήθηκε παραπάνω.
Εκ προοιμίου πρέπει να τονίσουμε ότι η έδρα του κάθε Δήμου, αποτελεί διοικητικό-πολιτιστικό-αναπτυξιακό και όχι κατ΄ ανάγκην εμπορικό κέντρο, έννοιες που έχουν παρεξηγηθεί από πολλούς που θεωρούν ότι η έδρα πρέπει να είναι σε περιοχές που έχουν μεγαλύτερη εμπορική κίνηση ή είναι σε «σταυροδρόμια» ή έχουν μεγαλύτερο πληθυσμό … Διοικητικό κέντρο είναι αυτό που έχει τις λεγόμενες υπηρεσίες υποστήριξης και εξυπηρέτησης του πολίτη και βεβαίως παράλληλα έχει ιστορικές, πολιτιστικές και λοιπές ανθρωπογεωγραφικές αναφορές. Αναπτυξιακό κέντρο είναι εκείνο που δίνει σίγουρες προοπτικές για το ανέβασμα του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων (και η περιοχή της πλέον ορεινής Ηλείας στον οικοτουριστικό - παραθεριστικό τομέα, τον μνημειακό, προσκυνηματικό και λαογραφικό πλούτο και την οικολογική κτηνοτροφία, υπερέχει).
Άλλωστε ανέκαθεν η Ελληνική Πολιτεία σεβάστηκε αυτή την επιλογή (λ.χ. πρωτεύουσα Ναύπλιο αντί Άργους, Μεσολόγγι αντί Αγρινίου...), πράγμα που είναι σύνηθες σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
Και σαν τέτοιο κέντρο, μοναδικό στην περιοχή της πλέον ορεινής Ηλείας (κατά συγκυρία και πληθυσμιακά μεγάλο, το μόνο που δεν έχει καταρρεύσει δημογραφικά) είναι η Λαμπεία (Δίβρη) που μπορεί να σηκώσει το βάρος της έδρας ενός διοικητικού-πολιτιστικού-αναπτυξιακού κέντρου που έχει όλες τις υπηρεσίες υποστήριξης και λοιπές προϋποθέσεις για ένα δυναμικό, εύρωστο και δημιουργικό Δήμο. Να είσθε βέβαιοι αν υπήρχε άλλο κέντρο, με ίσα ή πλησίστια προσόντα θα το προτείναμε.
Προς επίρρωση αυτού του ισχυρισμού μας, παραθέτουμε πλήρη στοιχεία με το κατωτέρω Παράρτημα Ι και τον τίτλο: «ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ, ΙΣΤΟΡΙΚΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΩΜΟΠΟΛΗΣ ΛΑΜΠΕΙΑΣ (ΔΙΒΡΗΣ)» που έχει ως εξής:
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ, ΙΣΤΟΡΙΚΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΩΜΟΠΟΛΗΣ
ΛΑΜΠΕΙΑΣ (ΔΙΒΡΗΣ) ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΑΜΠΕΙΑΣ Ν. ΗΛΕΙΑΣ
Η Δίβρη Ηλείας με το νεώτερο όνομα (από το 1928) Λαμπεία, είναι έδρα του ομώνυμου Δήμου Λαμπείας, ευρίσκεται στη καρδιά της Ορεινής Ηλείας, κτισμένη στις υπώρειες των Λαμπείων ορέων που αποτελούν μέρος του όρους Ερύμανθος και στις παρυφές του οροπέδιου Φολόη, χωρίζεται δε από τους Νομούς Αρκαδίας και Αχαΐας δια του ποταμού Ερυμάνθου.
Υπήρξε από αιώνων το πνευματικό, κοινωνικό, οικονομικό και διοικητικό κέντρο της ορεινής Ηλείας αλλά και της όμορης ορεινής περιοχής Αρκαδίας και Αχαΐας.
Δημογραφικά – Γεωφυσικά - Συγκοινωνιακά στοιχεία:
Η Λαμπεία (Δίβρη) έχει πληθυσμό (τελευταία απογραφή 2001) 754 μονίμων κατοίκων και καταλαμβάνει κτηματική περιφέρεια 44.000 στρεμμάτων (το 1/43 της έκτασης του Ν. Ηλείας) εκ των οποίων 6.200 στρέμ. κατοικημένος χώρος, 6.800 στρέμ. γεωργική γή, 31.000 στρεμ. δάση και βοσκότοποι. Ο αριθμός των παλιών σπιτιών είναι συνολικά περίπου 500, εκ των οποίων κατοικούνται σήμερα περισσότερα από τα μισά, ενώ κτίζονται και δεκάδες νέα. Το υπέδαφος είναι κυρίως ασβεστολιθικό και σχιστολιθικό.
Τα σπίτια ευρίσκονται σε υψόμετρο από την θάλασσα 750 έως 1100 μέτρων, έχει 7 συνοικίες αμφιθεατρικά κτισμένες στις υπώρειες των Λαμπείων ορέων (Αστερίωνος ή Αστρά) που είναι οροσειρά του Ερύμανθου. Τα Λάμπεια όρη στην αρχαιότητα θεωρούνται ιερά: «Λάμπεια όρη ην ιερά του Πανός και της Αρτέμιδος» και περιεγράφησαν από τον Όμηρο, Παυσανία (Αρκ. Κ.24) και Στράβωνα (Β8,σσ357).
Τα δάση αποτελούνται κυρίως από έλατα, γάβρα, πουρνάρια και βελανιδιές.
Έχει σημαντικό υδάτινο πλούτο. Περίπου 100 πηγές φυσικής ροής άφθονων κρυσταλλένιων νερών, σε κρήνες ή κεφαλόβρυσα που χύνονται σε τέσσερις εσωτερικούς κύριους χειμάρρους που ενώνονται σε ένα (τον διβριώτικο χείμαρρο) που καταλήγει στον ποταμό Ερύμανθο ή στα 6 υδραγωγεία για την ύδρευση των κατοίκων.
Η Δίβρη είναι στο μέσον του οδικού άξονα 111 (ή 33) Εθνικής Οδού Πατρών-Τριπόλεως (απόσταση 80 και 90 χιλ. αντίστοιχα) και του τουριστικού-ιστορικού άξονα Αρχ. Ολυμπίας-Καλαβρύτων (40 και 60 χιλ. αντίστοιχα).
Οικονομικά στοιχεία – προϊόντα – απασχόληση κατοίκων:
Η Λαμπεία (Δίβρη) στο παρελθόν υπήρξε σημαντικό κεφαλοχώρι, ξακουστό παραθεριστικό κέντρο και κέντρο της οικονομικής ζωής της ορεινής Ηλείας αλλά και της όμορης περιοχής Γορτυνίας και Αχαΐας. Είχε ηλεκτρικό φως από το έτος 1930 με το τοπικό Μικρό Υδροηλεκτρικό Εργοστάσιο. Σήμερα οι κάτοικοι έχουν ως κύρια ασχολία την κτηνοτροφία και το μικρό εμπόριο. Φημίζεται για τα άριστα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα κρέατα των αιγοπροβάτων και το καλό μέλι ελάτου.
Από πλευράς υποδομής για την εξυπηρέτηση του τουρίστα –επισκέπτη αλλά και των δημοτών διαθέτει:
- 1 Ξενοδοχείο σε παραδοσιακό στιλ 50 κλινών και 2 Πανσιόν με 11 και 10 κλίνες (όλα από ενίσχυση των Ευρωπ. Προγραμμάτων Λήντερ και ΟΠΑΑΧ).
- 3 Εστιατόρια και Κέντρα αναψυχής (επίσης από ενίσχυση Ευρωπ. Προγραμμάτων).
- 2 Καφενεία και 2 Ουζερί
- 5 Μπακάλικα (μινι-μάρκετ)
- 3 Κρεοπωλεία
- 1 Αρτοποιείο
- 1 Εργαστήριο Ζυμαρικών (από ενίσχυση Ευρωπ. Προγράμ. ΟΠΑΑΧ)
- 3 Μελισσοκομεία
- 1 Υποδηματοποιείο
- 1 Ξυλουργείο
Δημόσιες Αρχές – Υπηρεσίες υποστήριξης και εξυπηρέτησης του πολίτη- Εκπαιδευτικά και μορφωτικά ιδρύματα:
Η Λαμπεία (Δίβρη) έχει:
- Γυμνάσιο – Λύκειο, 4θέσιο Δημοτικό Σχολείο, Νηπιαγωγείο
- Περιφερειακό Αγροτικό Ιατρείο (σε ιδιόκτητο κτίριο με θάλαμο έξι κλινών, δωρεάς των εν
Αμερική Ηλείων) πρώην Υγειονομικό Σταθμό.
- Ειρηνοδικείο και μεταβατικό Μονομελές Πρωτοδικείο
- Αγρονομείο (με τη νέα κατάταξη, επισκέπτης Αγρονόμος)
- Αστυνομικό Σταθμό
- Υποθηκοφυλακείο
- Συμβολαιογραφείο
- Γραφείο ΕΛΤΑ
- Κέντρο τηλεφωνικών παροχών ΟΤΕ
- Οκτώ (8) ενοριακούς ναούς με 4 ιερείς λειτουργούς
- «Πνευματικό Κέντρο Δίβρης» μετά Βιβλιοθήκης 10.000 τόμων βιβλίων και αίθουσα πολλαπλών χρήσεων
- Οικοτροφείο και Κατασκηνωτικό Κέντρο Ι. Μητροπόλεως Ηλείας.
- Υπό δημιουργίαν Μουσείο και Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης και Φιλοξενίας, Πολιτισμού και Εκθετήριο Ολυμπιακών Κειμηλίων στο παραδοσιακό «αρχοντικό Πετραλιά» (χρηματοδ. Γ΄ ΚΠΣ –εποπτευόμενο από τον ΕΟΤ).
- Νέο κτίριο Δημοτικού Μεγάρου
- Υπηρεσία «Βοήθεια στο σπίτι»
- Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ)
- Γήπεδο Μπάσκετ
- Τοπικό χορευτικό συγκρότημα
Βιβλία και έντυπα:
Για τη Λαμπεία (Δίβρη) έχουν εκδοθεί και κυκλοφορούν:
Βιβλίο Ιστορίας «Η ΔΙΒΡΗ ΗΛΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΙΑΒΑ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ» Νίκου Αναστόπουλου (σελ. 384, έκδοση «Πνευματικού Κέντρου Δίβρης»-1994)
Ιστορικό-Λαογραφικό-Ενημερωτικό περιοδικό «ΔΙΒΡΗ» (τρίμηνη έκδοση από το έτος 1978 με 125 τεύχη, για τα χωριά του «πρώην Δήμου Λαμπείας»)
Βιβλίο «ΔΙΒΡΗ (ΛΑΜΠΕΙΑ) ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ, 19Ος-20Ος ΑΙ.» Νίκου Αναστασόπουλου (σελ 50, έκδοση «Πνευματικού Κέντρου Δίβρης»-2009).
Τοπικές εφημερίδες: «Εντός της Λαμπείας» (και παλαιότερα «Διβριώτικα Νέα», «Ορεινή Ηλεία», «Φωνή της Δίβρης»)
Λεύκωμα-τουριστικός οδηγός (έκδοση του Δήμου Λαμπείας-2008)
Μνημεία – Αρχιτεκτονική – Αισθητικοί τόποι:
Η Δίβρη είναι χαρακτηρισμένος ως «ενδιαφέρων οικισμός» από τους ελάχιστους (3-4) στο Νομό Ηλείας και διακρίνεται για τη γνησιότητα της παραδοσιακής λαϊκής αρχιτεκτονικής με ιδιαίτερο χρώμα. Πολλά λιθόκτιστα με πελεκητή πέτρα και δικτυωτά ξύλινα μπαλκόνια αρχοντικά διώροφα ή τριόροφα, γεφύρια, κρήνες, καμπαναριά, και υπέρθυρα σωστά αρχιτεκτονήματα.
Μεταξύ των σπουδαιοτέρων αναφέρουμε:
- Βυζαντινός Ναός Αγ. Τριάδος 10ου -11ουαι., κατ΄ άλλους πρωτοχριστιανικός Ναός του 6ουαι.
- Ιερά Μονή Χρυσοπηγής Άνω Δίβρης 15ουαι.
- Ιερά Μονή Κοιμήσεως Κάτω Δίβρης 17ουαι.
- Χαρακτηρισμένο Παραδοσιακό «Σύγγρειο»Δημ. Σχολείο, κτίσμα 1907
- Χαρακτηρισμένο Παραδοσιακό «Σύγγρειο» Παρθεναγωγείο, κτ. 1907
- Χαρακτηρισμένη Παραδοσιακή κρήνη ¨Μοριός¨ κτ. 1898
- Ερείπια ενός από τους 5 Μπαρουτόμυλους που έδωσαν εφόδια το 1821
- Παραδοσιακός Νερόμυλος και Γεφύρι ¨Λαγκάδας¨
- Παραδοσιακά με πελεκητή πέτρα Γεφύρια 19ουαι.,¨Κλομποκής, ¨Παραλογγίτικο¨, ¨Δομοκός¨ ή ¨Βιδιακίτικο¨ κ.ά. αρχών 20ου αι.
- Μνημείο της Φύσης ¨διαβολογιόφυρο¨ (το αναφέρει ο λαογράφος Ν. Πολίτης-1905 και ο περιηγητής Χρ. Κορύλλος-1891
- Επτά νεώτερα εκκλησιαστικά Μνημεία - ενοριακοί Ναοί, με περίτεχνα ξύλινα τέμπλα και πέτρινα καμπαναριά του 18-19ουαι.
- Πέντε παραδοσιακές κρήνες με πελεκητή πέτρα 19ουαι.
- Ο αριθμός των ναών και εξωκλησιών πλησιάζει τους 100 (πρωτοφανές για χερσαία περιοχή).
Επί πλέον τα αισθητικά (όχι επισήμως χαρακτηρισμένα) δάση:
- Μικρό οροπέδιο ¨Πόντος-Αγ. Παντελεήμων¨ (υψ.1200μ.) στο ελατοδάσος Λαμπείας
- Δάσος εκ γάβρων, θέση ¨Λοζίσσος¨(υψόμ.1050μ.)
Άλλα ενδιαφέροντα ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία:
Περί Δίβρης:
· Στην αρχαιότητα ήταν παλαιοαρκαδικός οικισμός της περιοχής Αζανίας. Το πρώτο γραπτό κείμενο ευρέθη στα Ιεροσόλυμα το 1533 σε εκκλησιαστικό βιβλίο που ομιλεί περί «μεγάλης Δίβρεως Μορέος». Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες έχει άμεση σχέση με την μεγάλη ελληνόφωνη κωμόπολη ομώνυμη Δίβρη της Βορ. Ηπείρου, της Δίβρης Ν. Φθιώτιδας και μιας ακόμη Δίβρης της Νοτ. Ιταλίας.
· Σύμφωνα με τον συντάκτη του λεξικού της Ακαδημίας Αθηνών Σταύρο Μάνεση, η Δίβρη είναι από τα λίγα μέρη όπου ομιλείται η πλουσιότερη ελληνική γλώσσα και οι κάτοικοί της είναι «ανεξάντλητον γλωσσικόν και λαογραφικόν ορυχείον».
· Στη Δίβρη λειτούργησε από το έτος 1828 το πρώτο Ελληνικό Σχολείο στην Ηλεία μετά την Επανάσταση του 1821 (πριν τον Πύργο, την Γαστούνη κλπ.), καθώς και το πρώτο (υπο)Διδασκαλείο στην Ηλεία το έτος 1900.
· Στην απογραφή Βενετού Προνοητή Γκριμάνι το έτος 1700 είχε 518 κατοίκους (τρίτη στην Ηλεία μετά την Γαστούνη και τα Λεχαινά, πρώτη σε ελληνόφωνο πληθυσμό, όταν η σημερινή πρωτεύουσα Πύργος είχε 261 κατ.), και το έτος 1823 με την αποχώρηση των Τούρκων ήταν η πρώτη σε πληθυσμό πόλη της Επαρχίας Γαστούνης.
· Στην Επανάσταση του 1821 ήταν Κέντρο περίθαλψης αγωνιστών με υποτυπώδες Νοσοκομείο και διέθετε 5 Μπαρουτόμυλους που τροφοδοτούσαν με πολεμοφόδια τον Αγώνα. Στη Δίβρη «τούρκου ποδάρι δεν πάτησε» (από τις ελάχιστες ελλαδικές περιοχές που δεν εγκαταστάθηκε τούρκος αγάς) και οι διβριώτες οπλαρχηγοί – αγωνιστές καταγεγραμμένοι (μέχρι τώρα) στα Αρχεία της Εθνικής Παλιγγενεσίας έφταναν τους 77.
· Θεωρείται κοιτίδα πολιτικών (έδωσε Πρωθυπουργό, Προέδρους Βουλής, Υπουργούς, δεκάδες Βουλευτές, Γεν. Γραμματείς Υπουργείων, Δημάρχους μεγάλων πόλεων Πατρών, Πύργου, Αμαλιάδας). Λέγεται «σε κανένα τόσο μικρό τόπο δεν κάπνισαν τόσα πολλά πολιτικά τζάκια»
· Έδωσε επιστήμονες, συγγραφείς-διανοητές και αγωνιστές της Δημοκρατίας εθνικής ή διεθνούς εμβέλειας και κύρους (Αλέκος Παναγούλης, Παύλος Μάτεσις, Βάσος Στεφανόπουλος, Ασημάκης Ηλιόπουλος, Γιώργος Καρανικολός, Γ. Κωνσταντόπουλος ή Divry΄s κ.ά.)
· Έδωσε την πρώτη Ελληνίδα Πρόεδρο Κοινότητας (Βούλα Μάρκου), το έτος 1957.
Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ
Γνωρίζουμε ότι κάθε περιοχή της χώρας μας, θα διεκδικήσει και δικό της Δήμο. Έχουμε την πεποίθηση ότι δεν θα πρυτανεύσουν και πάλι μικρόψυχα κομματικά ή πελατειακά κριτήρια ή το χειρότερο οι νέοι Δήμοι θα χωροθετηθούν επί χάρτου και θα υποδειχτούν …«με το δάκτυλο», (όπως έγινε με τον «Καποδίστρια Νο 1). Εμείς δεν θέλουμε να μπούμε σε αυτή τη λογική, γιαυτό και Σας παραθέσαμε τους ισχυρισμούς μας βασισμένους σε επιχειρήματα και τεκμήρια που Εσείς και οι αρμόδιες υπηρεσίες θα αξιολογήσετε. Εάν είναι επαρκή τα στοιχεία που Σας δώσαμε, περιμένουμε δικαίωση και ικανοποίηση. Αν δεν θεωρηθούν επαρκή, παρακαλούμε να μας το αιτιολογήσετε.
Η Πανελλήνια Εκπολιτιστική Ένωση Λαμπειέων (Διβριωτών) και το «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΒΡΗΣ», με σοβαρό αίσθημα ευθύνης, εδώ και δεκαετίες μέσα από Ημερίδες και Συνέδρια, προσπαθεί να συμβάλλει στην Χωροταξική Οργάνωση και Ανάπτυξη της ιστορικής περιοχής της πλέον Ορεινής Ηλείας και να δώσει τις προτάσεις της. Δεν ζητάμε καμιά χάρη, δίκαιη αντιμετώπιση απαιτούμε, για να συμβάλουμε κι εμείς στο μέτρο που μας αναλογεί στην επιτυχία του νέου θεσμού.
Ευελπιστούντες στην δική Σας σωστή απόφαση που θα είναι καθοριστική για το μέλλον των μικρών, φτωχών μα περήφανων ιστορικών χωριών της πλέον Ορεινής Ηλείας, αναμένουμε το καλλίτερο και το πλέον συμφέρον για το τόπο μας.
Μετά τιμής
Για το ΔΣ
Ο πρόεδρος
Σωτήρης ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
(ιατρός, εκδότης του ιστορικού-λαογραφικού περιοδικού «ΔΙΒΡΗ» και πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών «Κοινωνική Ένωση Αναδημιουργίας»-ΚΕΑ)
ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ: 4 Σχετικά (σύνολο φύλλων 4 ) που αποτελούν
αναπόσπαστο τμήμα του άνω εγγράφου
Υ.Γ. Το παρόν να πρωτοκολληθεί και καταστεί δημόσιο έγγραφο