Σκυλοκέφαλος και Κυνοβιάρχης Άγιος στο Αντρώνι

Γονική Κατηγορία: Αξιοθέατα Σκυλοκέφαλος Εμφανίσεις: 6061

 Ο Άγιος Σκύλος Αντρωνίου.

 

 Στο νεκροταφείο του Αντρωνίου βρίσκεται ο βυζαντινός Ναός των Αγίων Αναργύρων που είναι χαρακτηρισμένος ως «βυζαντινή αρχαιότητα».

Εσωτερικά είναι αγιογραφημένος με σπάνιες τοιχογραφίες που πολλές έχουν υποστεί από την υγρασία και την εγκατάλειψη ανεπανόρθωτες βλάβες. Χρειάζεται άμεσα να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για την διάσωση του ναού, γιατί η ντροπή θα είναι για όλους εμάς και όχι για την εκκλησία, την αρχαιολογία και τον Δήμο που ούτως ή άλλως αδιαφορούν.

 
Ανάμεσα στις τοιχογραφίες στο μέσον και δεξιά του Ναού υπάρχει ο Άγιος Χριστόφορος, ο Ρέπροβος, με κεφάλι σκύλου (πιθανόν κυνηγού), κρατώντας στο δεξί του χέρι ένα σταυρό.

 

 

Κυνοκέφαλοι

 

 Ο Άγιος Χριστόφορος περιγράφεται και εικονίζεται ως κυνοκέφαλος, προφανώς λόγω της σύνδεσής του με το έθνος των Σκυλοκεφάλων. Η φαντασία πολλών λέει ότι ανάμεσα στους στρατιώτες του Μεγάλου Αλέξανδρου υπήρχαν και κυνοκέφαλοι. Για τους κυνοκέφαλους, ανθρώπους δηλαδή με κεφάλι σκύλου, κάνουν λόγο και οι Ηρόδοτος και Ησίοδος. Παρόμοιος θρύλος υπήρχε και στην Ασία. Συναντάται σε κινεζικά κείμενα του 6ου αιώνα γι’αυτό και οι φήμες περί σκυλοκέφαλων ή κυνοκέφαλων οφείλονται, πιθανόν, στις περιορισμένες γνώσεις αναφορικά με τις περιοχές αυτές. Ο Στράβωνας, στα γεωγραφικά του, κάνοντας σχόλιο για τις τερατολογίες των παλαιοτέρων του, αναφέρει τους μεγαλοκέφαλους του Ησίοδου, τους στεγανόποδες του Αλκμάν, τους μονόφθαλμους και κυνοκέφαλους του Αισχύλου. Αργότερα και ο Κλαύδιος Πτολεμαίος κάνει λόγο για κυνοκέφαλους και μονόποδες.

 

 

Μυθολογία

 

Κεφάλι σκύλου στην Ελληνική μυθολογία έχει η Εκάτη. Η Εκάτη πληροφορεί πρώτη τη Δήμητρα για την απαγωγή της κόρης της και έτσι θυμίζει το ρόλο του Ανούβη. Είναι η θεά εκείνη που ο Ηρακλής φέρνει νικημένη στον επάνω κόσμο σαν φύλακα των πυλών του Άδη με τριπλή όψη, ταυτόσημη με τον Κέρβερο.
ag.anargiri_augustos_06 003.jpg

 

Οι παγανιστές

 

Όταν ο χριστιανισμός εδραιώθηκε ως επίσημη θρησκεία του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους και ειδικά τον 4ον αιώνα, οι λεγόμενοι Παγανιστές (οι πιστοί στην παλιά θρησκεία και όσοι δεν πίστευαν στο Θεό της Βίβλου), που στο επίπεδο της τέχνης μεταξύ των άλλων είχαν τον κυνοκέφαλο Άγιο Χριστόφορο, υπέστησαν δεινούς διωγμούς. Η θρησκεία τους απαγορεύτηκε, επειδή προερχόταν από τον δωδεκαθεϊσμό, μια θρησκεία που είχαν ασπαστεί κυρίως οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι, οι αποικίες τους και οι ανώτερες τάξεις λαών που είχαν έλθει σε επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό.

Αg.anargiri 0008.jpg

Η παράδοση

 

Η παράδοση λέει πως ο Άγιος Χριστόφορος έζησε και μαρτύρησε στα χρόνια του Ρωμαίου αυτοκράτορα Δεκίου (Gaius Messius Quintus Decius, 249-251 μ.Χ.). Καταγόταν από άγρια χώρα ανθρωποφάγων (πιθανόν Ινδία). Στη διάρκεια ενός πολέμου συνελήφθη αιχμάλωτος μαζί με άλλους στρατιώτες και μεταφέρθηκε στην Αντιόχεια όπου βαπτίστηκε από τον εκεί επίσκοπο, ιερομάρτυρα Βαβύλα. Πήρε τότε το όνομα Xριστόφορος (ή Χριστοφόρος) εγκαταλείποντας το προηγούμενο όνομά του που ήταν Ρέπροβος.

ag.anargiri_augustos_06 001.jpg

Οι ορθόδοξοι

Λέγεται ότι η αφορμή για τον αποκεφαλισμό του (το έτος 250 μ.Χ.) ήταν η μεταστροφή στον χριστιανισμό από το κήρυγμα του Αγίου, δύο γυναικών ελευθέρων ηθών, της Καλλίνικης και της Ακυλίνας, αλλά και Ρωμαίων στρατιωτών. Η μνήμη του τιμάται στις 9 Μαΐου από την Ορθόδοξη Εκκλησία δηλαδή σε κρίσιμη για την παραγωγή περίοδο. Ήταν, στην αρχή των πρώτων χριστιανικών χρόνων, προστάτης των αμπελιών και των χωραφιών από τις θεομηνίες. Αυτό φαίνεται και από το συναξάρι του στο οποίο παρακαλεί το Θεό να προστατεύει από το χαλάζι όσους τον επικαλούνται «μη επέλθει αυτοίς εκεί, δέσποτα, χάλαζα, μήτε θυμούς, μήτε αφορία αμπέλου». Στην πορεία των αιώνων οι ορθόδοξοι, επηρεασμένοι από τη Δύση, άρχισαν να τον θεωρούν προστάτη των αυτοκινητιστών, των οδοιπόρων και του Σώματος Εφοδιασμού και Μεταφορών του Στρατού, ενώ είναι και ο πολιούχος της πόλης του Αγρινίου.

ag.anargiri_augustos_06 006.jpg

 

Οι καθολικοί

 

Για τους καθολικούς ο Κυνοκέφαλος Άγιος, όπως είπαμε, ήταν και ο προστάτης των οδοιπόρων. Στις 24 Ιουλίου, όπου γιορτάζεται, οι βόρειοι λαοί έχουν τις κυνικές ημέρες (από τις 23/7 έως τις 24/8). Εάν στο διάστημα αυτό υπάρχει ηλιοφάνεια πιστεύεται ότι η χρονιά θα έχει καλή σοδειά. Το αντίθετο συμβαίνει αν οι συνθήκες είναι δυσμενείς..

Επειδή, σύμφωνα με το μύθο των καθολικών, περνούσε τους οδοιπόρους από το χείμαρρο (μιας και δεν υπήρχε γέφυρα) έγινε προστάτης τους. Παρουσιάζεται με μορφή γίγαντα να περνά τον Χριστό, μικρό παιδί, στους ώμους του, από τη μία όχθη ενός χειμάρρου στην άλλη. Για αυτόν το λόγο πήρε το όνομα Χριστόφορος (Χριστόν φέρει).

ag.anargiri_augustos_06 008.jpg

 

Μια αντίφαση

 

Σε πολλά από όσα είπα στηρίζομαι στις αφηγήσεις από τους μεγαλύτερους κατά την παιδική μου ηλικία καθώς και στο γεγονός ότι, στη ξενάγηση στους Αγίους Αναργύρους που έκανε ο παπα-Ντίνος (που βέβαια θα θυμούνται πολλοί μεγάλοι ακόμη) ανέφερε το μύθο των καθολικών. Υποθέτουμε λοιπόν, ότι ο ναός στο Αντρώνι οικοδομήθηκε τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, πριν ακόμη διαχωριστεί η Εκκλησία, ή χτίστηκε πάνω σε αρχαίο ναό. Σημειώνουμε δε ότι η χριστιανική ιστορία της προέλευσης του ονόματος δεν ευσταθεί γιατί ο Άγιος έζησε πολύ αργότερα από το Χριστό (3ο αιώνα μ.Χ).

 

ag.anargiri_augustos_06 016.jpg 

Εορτολόγιο

 

Στο Αγιολόγιο ο Άγιος Χριστόφορος αποτελεί όνομα επτά Αγίων της Ορθόδοξης, ενώ 6 (εκ των 7) της Καθολικής Εκκλησίας οι οποίοι και είναι:

Άγιος Χριστόφορος, τιμάται στις 9 Νοεμβρίου

Άγιος Χριστόφορος, τιμάται. στις 19 Νοεμβρίου.

Άγιος Χριστόφορος, τιμάται στις 22 Νοεμβρίου.

Άγιος Χριστόφορος τιμάται στις 20 Απριλίου

Άγιος Χριστόφορος ή επίμαχος που τιμάται στις 9 Μαΐου.

Άγιος Χριστόφορος που τιμάται στις 5 Ιουνίου.

Γνωστοί είναι μόνο οι βίοι που τιμώνται στις 20 Απριλίου και στις 9 Μαΐου ως «Αγίου Χριστοφόρου του επιμάχου».

Έως τις μέρες μας, εκκλησίες με τον Κυνοκέφαλο Άγιο, υπάρχουν στον Άγιο Γερμανό στις Πρέσπες και στο ναό του Αγίου Γεωργίου στο Τσεγκελκιόϊ της Μικρά Ασίας.

 

 

 

ΚΥΝΟ-ΒΙΑΡΧΗΣ (ΑΓΙΟΣ)

 

Διαπιστώνετε ότι κοντά στον σκυλοκέφαλο άγιο υπάρχει δεύτερος άγιος, με δυσανάγνωστο όνομα αλλά με ευανάγνωστο τον τίτλο του «ΚΥΝΟ-ΒΙΑΡΧΗ». Η παράδοση στο Αντρώνι λέει ότι ήταν κάποιο κοινόβιο (κυνό-βιο) ή σκυλοτροφείο που έθρεφαν σκύλους κυνηγούς ή τσοπανόσκυλα, αγαπημένα ζώα των κατοίκων.

 

 

Κώστας Παπαντωνόπουλος

Νοέμβριος 2005

 

 

Εμφανίσεις 9516
Αναθεωρημένο 37 Φορές
Δημιουργήθηκε Πέμπτη, 16 Μάρτιος 2006 20:49
Τροποποιήθηκε Τετάρτη, 10 Σεπτέμβριος 2008 07:38
Εκτύπωση