Featured Articles

1960 ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗΣ ΣΤΗ ΦΟΛΟΗ

Πληροφοριακά Στοιχεία

Δημιουργήθηκε : 01 Αυγούστου 2018

Ντοκιμαντέρ του 1960 στα χωριά του Οροπεδίου Φολόης

Είναι μια βουβή ταινία οκτώ περίπου λεπτών super 8mm της Κλειώς Μποσταντζόγλου, μια γλυκιά ανάμνηση από τα χωριά του Οροπεδίου λίγο μετά τον πόλεμο που βρήκαμε στο Hellenic Archives.
Σε αυτή την ταινία απεικονίζονται βρύσες με τρεχούμενα και γάργαρα νερά, όμορφα πέτρινα κτήρια, χαγιάτια και ξύλινες σκάλες που σπανίζουν πλέον, άνθρωποι του τόπου μας, τσορομπίλια, ενδυμασίες, εικονοστάσια, γάμοι και τραπέζια, χαρές με παραδοσιακά όργανα, στάνες και κονάκια ξύλινα.
Μας δείχνει επίσης, μανιτάρια της Κάπελης, ελεύθερο άλογο, πρόβατα, γουρούνια και την κατσίκα που μόλις γέννησε.
Ακόμη φαίνονται τα βουνά μας από τη θάλασσα. Ο χιονισμένος Ερύμανθος (Ωλονός), τα Αρκαδικά βουνά, το ελατοδάσος της Δίβρης και το οροπέδιο Φολόης.
Τέλος, το ντοκιμαντέρ αυτό προσπαθεί να αναδείξει την επερχόμενη καταστροφή στο δρυοδάσος από τις παράνομες διανοίξεις αφού μας δείχνει διάφορα σημεία της Κάπελης με εκχερσωμένες εκτάσεις και κομμένα δένδρα.
Κώστας Παπαντωνόπουλος

Αντρώνι... με την Γλυκερία στις 12 Αυγούστου

Πληροφοριακά Στοιχεία

Δημιουργήθηκε : 11 Ιουλίου 2018

ΓΛΥΚΕΡΙΑ, μαζί της ο Βασίλης Προδρόμου στο Αντρώνι Ηλείας 12/8

Η Γλυκερία μάς καλεί σε ένα μουσικό ταξίδι για μια βραδιά ξεχωριστής διασκέδασης. Ένα πρόγραμμα που επιμελείται ο Στέλιος Φωτιάδης, με τραγούδια λαϊκά – έντεχνα – παραδοσιακά - σμυρνέικα, καθώς και τις επιτυχίες της σπουδαίας μας ερμηνεύτριας, που διακρίνεται για τη γνησιότητα, τη ζεστασιά και την αυθεντική ψυχαγωγία που χαρίζει στο κοινό της.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει, επίσης, τραγούδια από το τελευταίο της άλμπουμ «Ακολούθησα ένα αστέρι», στο οποίο καινούρια τραγούδια μπερδεύονται γλυκά με παλαιότερα, που με μια διαφορετική μουσική ματιά, αλλά και τη μεστή ερμηνεία της Γλυκερίας, παίρνουν νέα πνοή.

Πλαισιωμένη από μία ορχήστρα, αποτελούμενη από εξαίρετους μουσικούς, δημιουργεί μία μοναδική ατμόσφαιρα.

Συμμετέχει ο νέος ταλαντούχος τραγουδιστής Βασίλης Προδρόμου.

• Προπώληση: https://www.viva.gr/tickets/music/gipedo-podosfairou-antroniou/glukeria/

ΑΠΟΔΗΜΙΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

Πληροφοριακά Στοιχεία

Δημιουργήθηκε : 10 Ιουλίου 2018

Λαογραφική μελέτη συλλογή, Ηλίας Τουτούνης

Πολλές φορές, οι παλαιότεροι, μας ανάφεραν για μετακινήσεις εικόνων από ναό σε ναό αναφέροντας, ότι η τάδε εικόνα από την τάδε εκκλησιά ή μοναστήρι, για διαφόρους λόγους, έφευγε και πήγαινε κάπου αλλού σε κάποια άλλη εκκλησία.
Αρκετοί κάτοικοι, κυρίως της υπαίθρου και ιδίως κατά τις καλοκαιρινές νύκτες, που κοιμόντουσαν έξω, βλέποντας την περίεργη κίνηση μερικών κομητών* (αγνοώντας αυτό το φυσικό φαινόμενο), απέδιδαν αυτή την κινούμενη λάμψη σε θαυματουργικές και λατρευτικές δοξασίες λέγοντας ότι μετακινούνταν οι εικόνες από τον ένα ναό στον άλλον.
Στην περιοχή μας έχω ακούσει πολλές τέτοιες μετακινήσεις εικόνων όπως για την εικόνα της Παναγίας της Κλεισουριώτισσας, που σύμφωνα με την παράδοση, έφευγε από την Κλεισούρα και πήγαινε στον Άγιο Ηλία Πηνείας συγκεκριμένα στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου όπου προς τούτο σήμερα η Παναγία ονομάζεται Κλεισουριώτισα. Επίσης η Παναγία στην την Μονή Σωτηρούλας του Αγίου Ηλία Πηνείας φαίνεται να είχε έλθει από τις Πόρτες και την ονομάζουν Πορταΐτισσα. Η εικόνα της Ιεράς Μονής Σωτηρούλας στην Βουλιαγμένη, έφευγε και πήγαινε στην Μονή των Νοτενών.

Περισσότερα...

Η θλιμμένη αρχόντισσα

Πληροφοριακά Στοιχεία

Δημιουργήθηκε : 03 Ιουλίου 2018

Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΗΣ ΘΛΙΜΜΕΝΗΣ ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑΣ
Συλλογή, καταγραφή Ηλίας Τουτούνης
Ακόμη μέχρι και σήμερα στην περιοχή της Πηνείας, ακούγεται ένας παλιός θρύλος που εμπλέκει μια υπόγεια στοά, που φαίνεται να έχει κέντρο τον παλιοβυζαντινό ιερό ναό της Παναγιάς ή Παναγίτσας, που βρίσκεται στην Δαφνιώτισσα (πρώην Μουζίκα). Η στοά αυτή, σύμφωνα πάντα με τον θρύλο, είναι υπόγεια να διακλαδίζεται προς τρία διαφορετικά σημεία, με πρώτον την κορυφή του λόφου Αντίλαλος, που βρίσκεται μεταξύ των οικισμών Ανάληψη (πρώην Ζερό) και Περιστέρι (πρώην Μπεσερέ) του δήμου Ήλιδας, δεύτερον την θρυλική Μαντηλόβρυση που βρίσκεται προς την περιοχή Κλεισούρα και πρώην εγκατ. οικισμός, που βρίσκεται στα διοικητικά όρια της Οινόης (πρώην Κούλουγλι) και τρίτον προς τον λόφο Γουλά (που βρίσκεται ΒΑ της Παναγιάς), εκεί που αναφέρεται ότι ήταν το θρυλικό κάστρο του Γουλά.
Ο θρύλος μας ομοιάζει σαν αυτούς που παρουσιάζουν οι παραλογές των δημοτικών μας τραγουδιών που αναφέρονται σε διάφορα επεισόδια. Τοιουτοτρόπως και από αυτή την τοπική καταγραφή ανακαλύπτουμε το έντονο στοιχείο του θρύλου και του μύθου και της αλληγορίας. Αυτός ο τυπικός θρύλος δεν έχει να ζηλέψει κάτι από τους πλέον γνωστούς, διότι διαφαίνεται να εμπλέκει την αρχοντιά με την φτώχια στον γάμο, τα φυσικά στοιχεία, το μυστήριο σε διάφορα επιλεγμένα σημεία της φύσης, την συμπεριφορά της πιστής γυναίκας, ακόμη και την αλληγορική ανακοίνωση του στρατιώτη όπου αντί για τον θάνατο, τον παρομοιάζει ως γάμο.
Λέγεται ότι κάποτε στην Πηνεία ήταν ένας τρανός άρχοντας με πολλά πλούτη και τεράστιο κύρος στην περιοχή που ζούσε. Αυτός παρά τις αντιρρήσεις της κακής και παμπόνηρης μάνας παντρεύτηκε μια πανέμορφη φτωχή χωριατοπούλα. Περάσανε κάμποσα χρόνια και δεν αποχτήσανε παιδί και η στεναχώρια και το μαράζι κυρίεψε το αρχοντικό τους.

Περισσότερα...

ΚΛΗΔΩΝΑΣ- ΡΙΖΙΚΑΡΙΑ

Πληροφοριακά Στοιχεία

Δημιουργήθηκε : 26 Ιουνίου 2018

ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΑΝΝΙΟΥ (ΚΛΗΔΩΝΑΣ)

Λαογραφική μελέτη και συλλογή Ηλίας Τουτούνης

  Πολλά χρόνια τώρα, παρακολουθώντας, κατά καιρούς, διάφορες  πολιτιστικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται από Λαογραφικούς και Εκπολιτιστικούς Συλλόγους, και έχουν ως αντικείμενο δράσης αναβιώσεις εθίμων και δρώμενα βασισμένα στην ντόπια παράδοση, καθημερινά διαπιστώνω και θλίβομαι γι’ αυτό, εντοπίζοντας την πλήρη άγνοια, την προχειρότητα, την έλλειψη εμπειρίας και γνώσης, την μερική ή ολική μετάλλαξη ή τον κατακερματισμό της αρχικής μορφής, το συνονθύλευμα, και την προσθαφαίρεση στοιχείων, για να δημιουργήσουν εντυπωσιασμό και να εισπράξουν τ’ ανάλογα χειροκροτήματα και επευφημίες, από θεατές που έχουν πλήρη άγνοια περί αυτών των δρώμενων.

  Σε πολλές εκδηλώσεις, όπως αποκριάτικες, αναβιώσεις εθίμων και γάμων και στις πιο πρόσφατες εκδηλώσεις που γίνονται 23-24 Ιουνίου (Θεριστή) και κατά την εορτή του Αγίου Ιωάννου, που εντατικά παρακολουθώ ανά την Ελλάδα και αναλύω, δυστυχώς εντοπίζω τεράστια λάθη και ελλείψεις που χρήζουν κάποιας διαμαρτυρίας, προς αποφυγή τέτοιων σοβαρών παραλείψεων και διαφόρων άλλων παρερμηνειών, που μεταλλάσουν το παραδοσιακό δρώμενο και τείνουν να το δυτικοποιήσουν!

  Όσον αφορά τα Διονυσιακά δρώμενα του Κλήδωνα, έχουν μεταλλαχθεί σε χριστιανικά με διαφορετικές ονομασίες όπως Λαμπαδιάρη, Αγιάννη τον Ριγανά, Ριζικάρη, Ριζίκια κ.ά. που πραγματοποιούνται στις 24 Ιουνίου, όπου εκείνη την ημέρα, η  Εκκλησία μας τιμά και εορτάζει το Γενέθλιο του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Στην πραγματικότητα όμως γίνονταν γιορτές για την έναρξη του Θερινού Ηλιοστασίου στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ο Ήλιος  βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του στον ουρανό και η ημέρα έχει την μεγαλύτερη διάρκεια του έτους. Το καλοκαίρι από αστρονομική άποψη ξεκινάει την Κυριακή 21 Ιουνίου το απόγευμα -συγκεκριμένα στις 19:39 ώρα Ελλάδος- οπότε συμβαίνει το θερινό ηλιοστάσιο.

ΛΑΪΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ ΚΑΙ ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΕΣ ΛΑΤΡΕΙΕΣ

Περισσότερα...

"Να 'χα νεράντζι να 'ριχνα..."

Πληροφοριακά Στοιχεία

Δημιουργήθηκε : 23 Ιουνίου 2018

ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΙΝΟΣ: κλαρίνο

ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ ΣΙΝΟΣ: βιολί

ΝΙΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: τραγούδι

Να 'χα νεράντζι να 'ριχνα

Να'χα νεράντζι να 'ριχνα στο πέ- μάνα - στο πέρα παραθύρι

Να τσάκιζα - να τσάκιζα το μαστραπά, ρόιδο μου

Να τσάκιζα το μαστραπά που 'χει -μάνα- που 'χει το μόσχο μέσα

Το μόσχο - το μόσχο, το τριαντάφυλλο ρόιδο μου

Το μόσχο, το τριαντάφυλλο και το – μανά - και το μακεδονίσι

που μέσα η κό - μέσα η κόρη κάθεται ρόιδο μου

που μέσα η κόρη κάθεται κε - ντάει – μανά - κεντάει χρυσό μαντήλι

Το μαντηλά - το μαντηλάκι οπού κεντάς ρόιδο μου

Το μαντηλάκι που κεντάς σε μέ- μανά - σε μένα να το στείλεις

Να μην το στεί - να μην το στείλεις μοναχό, ρόιδο μου

Να μην το στείλεις μοναχό μαιδέ - μανά - μαιδέ με την αγάπη

Και 'κείνη το - και 'κείνη το παράκουσε ρόιδο μου

Και 'κείνη το παράκουσε και μο - μωρέ - και μοναχό το στέλνει.

Τραγούδι ερωτικού περιεχομένου από τα πιο «όμορφα» τραγούδια της αγάπης που ακούγεται και χορεύεται στην Ηλεία και κατ’ επέκταση στην δυτική Πελοπόννησο. Ο ρυθμός του τραγουδιού είναι 8/8 (3-3-2) και χορεύεται στα βήματα του «ΚΑΓΚΕΛΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ».

Όσο και να ψάξαμε δεν βρήκαμε κανένα στοιχείο γύρω από την ιστορία του τραγουδιού, γι’ αυτό θα προσπαθήσουμε να το ερμηνεύσουμε σύμφωνα με την δική μας αντίληψη ή αν θέλετε θα το αναλύσουμε όπως εμείς το καταλαβαίνουμε.

Όλο το τραγούδι στηρίζεται σε αλληγορικές εκφράσεις που κρύβουν οι λέξεις όπως τα αρωματικά[1] φυτά και βότανα, ο μόσχος[2], ο βασιλικός[3], το τριαντάφυλλο[4], το γαρύφαλλο, το μακεδονήσι[5] ακόμη το ρόιδο[6] και ο μαστραπάς[7] που κρατάει καλά φυλαγμένα τα μεθυστικά αρώματα και άλλες λέξεις που έχουν διαφορετικό νόημα από εκείνο που φαίνεται ότι δηλώνουν.

Περισσότερα...