ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΙΜΙΩΔΕΙΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ

Γονική Κατηγορία: Παράδοση Παροιμίες, Εκφράσεις Εμφανίσεις: 7344
 

Είναι ο δωδέκατος μήνας του έτους και έχει 31 ημέρες.

Πήρε το όνομά του από το Λατινικό DECEM (δέκα), δηλαδή δέκατος, στην πραγματικότητα όμως είναι ο δωδέκατος μήνας. Ο Κόμμαδος είχε ονομάσει αυτόν Αμαζόνιο, προς τιμή της ερωμένης του. Στην αρχαιότητα λεγόταν Ποσειδών και άρχιζε από τις 12 Δεκεμβρίου έως τις 20 Ιανουαρίου. Ο ήλιος βρίσκεται στον αστερισμό του Αιγόκερω. Άλλα ονόματα του Δεκέμβρη: Χριστουγεννάς, Χριστουγεννιάρης, Χριστιανιάρης, Αϊνικολός, Χαμένος, Μεσοχειμωνιάρης, Κακοβγάλτης, Κλεφτοημεριάτης, Μικροημεριάτης και Αγκομαχάρης. Τον μήνα αυτό είναι οι πρώτες διακοπές των σχολείων και ο μήνας των δώρων των Χριστουγέννων, εν ολίγοις ο μήνας των παιδιών.

Αγία Βαρβάρα μίλησε κι ο Σάββας απολογήθη: - Μαζώχτε ξύλα κι άχερα και σύρατε τα στο μύλο, τι ο Άγιο Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος.

Αγία Βαρβάρα φώναξε κι Άγιος Νικόλας απεκρίθη.

Άγιε Νικόλα βόηθα με. – Κούνα και συ τα χέρια σου.

Άγιε μου Νικόλα σώσε με και σου τάζω τον αδερφό μου καλόγερο.

Άγιε Νικόλα βόηθα με, Βαρβάρα μου λυπήσου με και συ καημένε Σπυρίδωνα θυμήσου με.

Άγιος Νικόλας φώναξε, Βαρβάρα απολογήθη και συ μικρέ Σαββατιανέ φύγε από την μέση.

Αϊ Νικόλα Καραβιάρη, κάνε μου και τούτη τη χάρη.

Ανάθεμα στον Χάροντα που μ’ άφησε χήρα κι ο Δεκέμβρης ο κακός που μου ’φερε τέτοια πύρα.

Αν βρέξει ούλο το Δεκέμβρη και χιονίσει τον Γενάρη, χαρά σ’ εκείνο το ζευγά με το τρανό αμπάρι.

Απ’ τα μέσα του Δεκέμβρη η μέρα πάλι απάνου της παίρνει.

Απ’ τα Νικολοβάρβαρα αρχίζει ο Χειμώνας.

Απ’ του Αϊ – Σπυρίδωνα η μέρα μεγαλώνει σπυρί – σπυρί.

Βαρβάρα βαρβαρώνει, Σάββας σαβανώνει, Αϊ Νικόλας παραχώνει.

Γύρω – γύρω του Χριστού η καρδιά του Χειμωνιού.

Δέκα μέρες του Δεκεμβριού ίσον μισός Χειμώνας.

Δεκέμβρη και Γενάρη σε διακονιάρη μην κάνεις χάρη.

Δεκέμβρη μήνα χόρευε κι αν έχεις ασκιά απήδαγε.

Δεκεμβριάτικη διαταγή, ούτε σκυλί δεν αλυχτεί.(Αναφέρεται στα Δεκεμβριανά)

Δεκέμβριος Χριστού γέννηση και καλός μας χρόνος.

Είχαμε δεν είχαμε τον κακό Δεκέμβρη για διακονιά εβγήκαμε.

Η αλεπού τον Δεκέμβρη μήνα διώχνει τ’ αλεπόπουλα από την φωλιά της.

Η γριά Νέτζω χάλευε τον Δεκέμβρη μήνα κεράσια.

Ήρθε και ο Δεκέμβριος με παγωνιά και κρύο, είναι ο καιρός για δύο.

Καλά να είσαι Δεκεμβράκη και με χιόνια και με νεράκι.

Καλός να ’σαι κυρ – Χειμώνα. – Ότι ειπεί ο  κυρ – Δεκέμβρης.

Μαδημένο κοράκι τον μήνα Δεκέμβρη ψοφάει.

Μάζωξε ξύλα κι άχερα και τράβα και στο μύλο, Δεκέμβρης μήνας έρχεται, δεν ξέρει από φίλο.

Με κλάματα ο Δεκέμβρης δεν περνάει.

Μπρος πίσω του Χριστού τα Νικολό – Βάρβαρα.

Μπρος πίσω τα Νικολοβάρβαρα βαρύς χειμώνας κάνει.

Να ’ναι Χριστούγεννα στεγνά τα φώτα χιονισμένα και τα λαμπρά βρεχούμενα αμπάρια γιομισμένα.

Ο Δεκέμβρης κι ο Γενάρης του διαβόλου το ζευγάρι.

Όποιος πεινάσει τον Δεκέμβρη, το μεσοχείμωνο θα πεθάνει.

Ο ήλιος του Δεκεμβριού βγάνει στ’ αλώνι την αλεπού.

Το τραγούδι με τον τρύγο, το Δεκέμβρη με παραμύθια.

Τον Δεκέμβρη τα ζουζούνια κρύβονται κι οι χήρες κλαίγονται.

Τον Δεκέμβρη σαν χιονίζει καλή σοδειά μυρίζει.

Τον κακό Δεκέβρη έμεινε κι ο μυλωνάς απ’ αλεύρι.

Τον κακό Δεκέμβρη ψάχνουν κι οι νοικοκυραίοι γ’ αλεύρι.

Τον Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες.

Του Αγίου Μηνά βασιλεύει η Πούλια. (10 Δεκεμβρίου)

Του Αγίου Νικολάου κοντά στο γρέκι, γιατί ψοφούν τα γίδια.

Του Αγίου Νικολάου που ’ναι της στεριάς και του πελάγου.

Του ανθρώπου η ψυχή στα μέσα του Δεκέμβρη ψυχορραγεί.

Του γέρου η πορδή τον Δεκέμβρη μήνα αστράφτει και βροντεί.

Του Δεκέμβρη η μέρα – Καλημέρα – Καλησπέρα.

Του Δεκέμβρη, του Γενάρη, του διαβόλου το ζευγάρι.

Του Δεκέμβρη ο ήλιος ούτε εχθρός μα ούτε και φίλος.

Του ζευγά η χαρά, Χριστούγεννα με χιόνια και νερά.

Χαρά στα Γέννα τα στεγνά, τα φώτα χιονισμένα και τη Λαμπρή βρεχόμενη, τ’ αμπάρια γιομισμένα.

Χιόνι του Δεκεμβριού χρυσάφι του Καλοκαιριού.

Χωρίς ψωμί, φωτιά και παρέα Δεκέμβρης δεν βγαίνει.

Εκτύπωση