Featured Articles
Χαρτογράφησαν το Αρμαρκιανό σπήλαιο, Μπακολίτσας και Καρούτσος
Τα αποτελέσματα της έρευνας θα σταλούν στην Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας Σπηλαιολογίας του ΥΠ.ΠΟ.
Ύστερα από την ανακοίνωση του δελτίο τύπου (18 Μαΐου 2017) από τον Σύλλογο Προστασίας της Φύσης και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ερυμάνθου-Φολόης ο «Ωλονός», επικοινώνησε μαζί μου ο βιολόγος Κωνσταντίνος Μπακολίτσας και μου ζήτησε να βοηθήσω ώστε να επισκεφθεί το Αρμαρκιανό σπήλαιο με σκοπό να μελετήσει την αξιοποίησή του με τον συνεργάτη του σπηλαιολόγο Παναγιώτη Καρούτσο. Τον έφερα σε επαφή με τον δικό μας, τον Ανέστη Αδαμόπουλο από την Κέρτιζα όπου προθυμοποιήθηκε αμέσως να βοηθήσει.
Ύστερα από κάποια αναβολή λόγω κακοκαιρίας η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στις 8.07.2017
Σκοπός της επίσκεψής τους ήταν να χαρτογραφήσουν το σπήλαιο και να ερευνήσουν τις δυσκολίες ανάδειξής του.
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΟΧΙΑΣ ΣΤΗΝ ΒΟΡΕΙΑ ΟΡΕΙΝΗ ΗΛΕΙΑ
Με το όνομα Κάστρο της Οχιάς της Οβριάς ή Ωριάς αποκαλούνται πολλά κάστρα στην Ελλάδα και μεταξύ αυτών και τα ερείπια μεσαιωνικού κάστρου αλλά και οικισμού στην Ηλεία. Το όνομα του οικισμού ήταν Οxivuni (Οξυβούνι). Η θέση βρίσκεται στα σύνορα των νομών Αχαΐας και Ηλείας, στο νοτιοδυτικό άκρο του Ερυμάνθου, που αποκαλείται Σκιαδοβούνι, ενδιάμεσα στα χωριά Κακοτάρι, Τσίπιανα, Κερέσοβα και στον συνοικισμό Ντιναίικα.
Η ακρόπολη βρίσκεται χτισμένη στην κορυφή ενός πετρώδους λόφου, Ενώ στους πρόποδες του λόφου υπάρχουν ερείπια κατοικιών εκκλησιών και νεκροταφείου, στην ευρύτερη περιοχή έχουν ανεβρεθεί νερόμυλοι οθωμανικής περιόδου και σε κοντινή θέση έχουν βρεθεί τα ερείπια ναού του Απόλλωνα.
Η λαϊκή παράδοση το αναφέρει ως «Κάστρο της Οχιάς» ή «Κάστρο της Ωριάς». Κατά μία εκδοχή οι κάτοικοι για να αποτρέψουν τις συχνές επιδρομές στο φρούριο έτρεφαν δηλητηριώδεις οχιές που στη συνέχεια και με τη βοήθεια της κλίσης του εδάφους τις εκσφενδόνιζαν κατά των εισβολέων, τότε αυτές όταν προσγειώνονταν επάνω στους επιτιθέμενους τους δάγκωναν και τους διοχέτευαν δηλητήριο.
Οξυβούνι (Ξυβούνι), πλήρη ανατροπή για την Οχιά
Ο διαχρονικός φίλος μας και γνωστός λαογράφος Ηλίας Τουτούνης μας έστειλε μια ανέλπιστη μελέτη για το Κάστρο της Οχιάς που ανατρέπει όσα γνωρίζαμε ως σήμερα.
Η αφεντιά μας μαζί με τον προαναφερόμενο συνεργάτη μας Η. Τουτούνη, έχουμε ασχοληθεί εκτενώς με το εν λόγω κάστρο. Το έχουμε επισκεφθεί αρκετές φορές. Έχουμε εντοπίσει και μετρήσει σχεδόν όλα τα κτήρια του, τους δέκα πέντε νερόμυλους και το νεκροταφείο του, στο οποίο έχουμε φωτογραφήσει ακόμη και οστά.
Η παρακάτω μελέτη που δημοσιεύτηκε στην Ηλειακή Πρωτοχρονιά – Ηλειακό Πανόραμα 18, σελ. 162, από τον Κωνσταντίνο Μπασέτα, στηρίζεται στο Οθωμανικό κατάστιχο 1/ 14622 του έτους 1461/ 63 που μεταγράφηκε από τον Οθωμανολόγο Γεώργιο Λιακόπουλο, στην αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή του στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, με τίτλο: «A Study of the early O“oman Peloponnese in the Light of an Annotated edi”on Princeps of the TT10-14662 O“oman Taxa”on Cadastre (ca 1460 -1463). University of London ( 2009)», αναφέρεται καταστιχωμένο το κάστρο και το χωριό Οξυβούνι.
Το Οξυβούνι,κάστρο (της Οχιάς),αναφέρεται καταστιχωμένο ως μεγάλο χωριό της Ηλείας, στις υπώρειες του Ερυμάνθου.
Είναι ο 11ος οικισμός της Πελοποννήσου, ένα από τα σημαντικότερα κάστρα της, ενώ για την Ηλεία είναι ένα από τα πολυαριθμότερα σε πληθυσμό και μάλιστα το 3ο μεγαλύτερο χωριό της, μετά το Γούμερο και το Χελιδόνι, στα μετέπειτα Βυζαντινά χρόνια και τα χρόνια της κατάκτησης της Πελοποννήσου από τους Τούρκους.
Όπως είπαμε και παραπάνω η μελέτη αυτή ανατρέπει όσα εμείς γνωρίζαμε ως σήμερα για το εν λόγω Κάστρο.
Είχαμε δηλαδή άλλη άποψη για την προέλευση της ονομασίας του χωριού Κακοτάρι και εδώ βλέπουμε, ότι προέρχεται από καταγεγραμμένο κάτοικο του κάστρου, που όπως θα δείτε στη συνέχεια είναι ο Σταμάτης Κακοτάρης.
Επίσης εντύπωση μας κάνουν τα ονόματα:
Γιάννης Θωμάς, Παπαγιάννης Ράγιος, Ρωμανός Μπαρμπούτας κλπ.
Οι φωτογραφίες του άρθρου είναι του Ηλία Τουτούνη.
Καλή ανάγνωση να έχετε.
Κώστας Παπαντωνόπουλος Νοέμβρης 2018
Φαράγγι Αντρωνίου, πανελλήνιο πέρασμα 09.00, 14.08.2020
Η αφεντιά μου ξεκίνησε μετά τις 11.00 από τα Κουφογιανναίικα με παρέα τις μικρές νεράιδες μου, Μαργαρίτα και Αγάπη περνώντας από την παλιόβρυση με προορισμό το παλιοπόταμο!
Σημείο συνάντησης ήταν το μεγάλο πλάτωμα στα περιβόλια του Ρετσινά πριν από τον ομώνυμο νερόμύλο!
Ο τοπικός σύλλογος είχε ετοιμάσει πλούσια εδέσματα, γίδα βραστή, φέτα αναψυκτικά και κρασί για όλους του πεζοπόρους.
Η επιστροφή μας ήταν πρωτόγνωρη για τις μικρές μου, πάνω στο τρακτέρ του Αργύρη Πανούτσου όπου και οι τελευταίες φωτογραφίες!
Συνάντηση στα Τριπόταμα για την προστασία του Ερύμανθου και την ανάπτυξη των παραποτάμιων περιοχών
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Σας καλούμε να συμμετέχετε στην συνάντηση με θέμα:
«Ερύμανθος: Δρόμοι Νερού, Δρόμοι Ανάπτυξης»
Κυριακή, 16 Αυγούστου 2020 – 7 μ.μ.
ΤΡΙΠΟΤΑΜΑ - Κεντρική Πλατεία
Στη συνάντηση θα συζητηθούν οι αναπτυξιακές δυνατότητες της παρά τον ποταμό Ερύμανθο περιοχής καθώς και η προστασία του ποταμού.
Έχουν καλεστεί να συμμετέχουν:
- Βουλευτές των νομών Αρκαδίας και Ηλείας.
- Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας.
- Δήμοι Γορτυνίας, Αρχαίας Ολυμπίας και Καλαβρύτων.
- Τοπικές Κοινότητες, Σύλλογοι και Φορείς των χωριών της παρά τον Ερύμανθο Περιοχής.
- Περιβαλλοντικές οργανώσεις.
- Κάτοικοι της περιοχής και κάθε ενδιαφερόμενος.
Στην συνάντηση θα εφαρμοστούν όλα τα προληπτικά μέτρα που προβλέπονται από την Ελληνική Κυβέρνηση για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού SARS – CoV-2
Με εκτίμηση,
Πολιτιστικό Κέντρο Βιδιακίου Αρκαδίας – «το Σχολείο»
Άγιος Ιωάννης, ο Ασκητής στην Φλεβιά.
Εξωκκλήσι νοτιοανατολικά και σε απόσταση 1,5 χλμ. σε ευθεία γραμμή από το χωριό Πρόδρομος της Πηνείας και σε μικρή απόσταση από τον οικισμό Δουλαίϊκα. Επιχωριάζουσα στην περιοχή η παράδοση αναφέρεται περί παλαιού εκεί μοναστηριού για κάποιο Ιωάννη που ήταν ασκητής στην εν λόγω περιοχή, σε απροσδιόριστο χρόνο καθαγίασε στον χώρο με την παρουσία του: τον βρήκαν μετά τον θάνατό του μέσα στα νερά της εκεί πηγής και στο σημείο εκείνο έκτισαν μικρό ναΐσκο στην μνήμη του.
Το νερό, το οποίο και σήμερα πηγάζει κάτω από το ιερό του ναού, διοχετεύεται στην παρακείμενη βρύση «Φλεβιά». Εξ αυτών όλων και η σύνθετη προσωνυμία του ναού «Άγιος Ιωάννης ο Ασκητής στη Φλεβιά» (ή της Φλεβιάς), άλλη παράδοση φέρει ως ιδρυτή του ναού παραχειμάζοντα κτηνοτρόφο στην περιοχή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, και έκτισαν εκεί το μικρό εκκλησάκι. Επίσης έχω ακουστά ότι έχτισαν το μοναστήρι της Ιεράς Μονής Νοτενών χτίστηκε εκεί που Νότιζε το νερό. Διότι πιο παλιά δεν έτρεχε η πηγή, αλλά εκεί που νότιζε (είχε υγρασία στο έδαφος) έσκαψαν και βρήκαν την φλέβα του νερού και μάλιστα λέγεται ότι η φλέβα αυτή επικοινωνεί με το απέναντι στην Κάπελη ναΐδριο του Αγιάννη της Κάπελης που παλιά τον έλεγαν Αγιάννης ο Φλεβιάς και ανέφεραν ότι αδελφοποιτά μοναστήρια[1].