Έφυγε από τη ζωή σήμερα το πρωί 20. 01. 2013, σε ηλικία 80 ετών, ο σπουδαίος Έλληνας θεατρικός συγγραφέας, και λογοτέχνης Παύλος Μάτεσις, ο οποίος νοσηλευόταν σε ιδιωτικό θεραπευτήριο. Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 22 Ιανουαρίου, στις 4 το απόγευμα, από το κοιμητήριο Παπάγου.
Ο Παύλος Μάτεσις γεννήθηκε το 1933 στη Δίβρη. Μέχρι τα 19 του έζησε σε πολλές επαρχιακές πόλεις. Σπούδασε στην Αθήνα, θέατρο (πτυχίο ηθοποιού), μουσική (πτυχίο βιολιού), ξένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά). Εργάστηκε ως τραπεζικός υπάλληλος και εγκατέλειψε τη σταδιοδρομία του για να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία σε ώριμη ηλικία. Δίδαξε υποκριτική (1863-64) στη σχολή Σταυράκου. Διετέλεσε βοηθός - δραματουργός στο Εθνικό Θέατρο, 1971-1973. Έμεινε στο Λονδίνο καθόλη τη διάρκεια του 1969.
Έγραψε και σκηνοθέτησε 2 τηλεοπτικές σειρές (ΥΕΝΕΔ 1974-6) και έχει γράψει κείμενα για Floor Show. Η πρώτη παρουσία του στα ελληνικά γράμματα ήταν το 1967 με το θεατρικό έργο "Η τελετή" (θέατρο Ν. Ιωνίας 1967 και Εθνικό Θέατρο 1969) Τα 11 από τα 13 θεατρικά έργα του είναι κυρίως παιγμένα από το Εθνικό Θέατρο. Το έργο του "Ενοικιάζεται φύλακας άγγελος" παίχτηκε στην Αθήνα και στο Βελιγράδι.
Ο Παύλος Μάτεσις έχει βραβευτεί με Κρατικό Βραβείο Θεάτρου 1966 για το έργο «Η τελετή», με το έπαθλο «Κάρολος Κουν» (1989) για το «Περιποιητής φυτών» το καλύτερο ελληνικό έργο της χρονιάς, με το Βραβείο Ελληνόφωνων Κάτω Ιταλίας (1998) για το μυθιστόρημα του «Η μητέρα του σκύλου», με το Μέγα Βραβείο Κριτικών θεάτρου έτους 2000 και με το Βραβείο Acerbi (2002) για το μυθιστόρημα «Η μητέρα του σκύλου».
Θεατρικά Έργα:
• "Προς Ελευσίνα", Αθήνα, Εστία, 1995
• "Εξορία", Αθήνα, Εστία, 1982
• "Λύκε-λύκε", Αθήνα, Εστία, 1984
• "Διηγήματα", Αθήνα, Κέδρος, 1976
• "Η καθαίρεση", Αθήνα, Κέδρος, 1969
• "Το φάντασμα του Κου Ραμόν Νοβάρο", Αθήνα, Κέδρος, 1973. Καστανιώτης, 1997.
• "Μικρό-Αστικό Δίκαιο", Αθήνα, Κέδρος, 1984
• "Περιποιητής φυτών", Αθήνα, Κέδρος, 1989, Καστανιώτης, 1997
• "Βιοχημεία", Αθήνα, Δωδώνη, 1971. Καστανιώτης, 1997
• "Η τελετή", Αθήνα, Καστανιώτης, 1997
• "Η βουή", Αθήνα, Καστανιώτης, 1997
• "Ενοικιάζεται φύλακας άγγελος", Αθήνα, Εστία, 2002
Πρόζα:
• "Αφροδίτη", Αθήνα, Εστία, 1986, 2000
• "Ύλη Δάσους", Αθήνα, Καστανιώτης, 2000
• "Η μητέρα του σκύλου", Αθήνα, Καστανιώτης, 1990
• "Ο παλαιός των ημερών", Αθήνα, Καστανιώτης, 1994
• "Πάντα καλά", Αθήνα, Καστανιώτης, 1998, 2002
• "Σκοτεινός οδηγός", Αθήνα, Καστανιώτης, 2002
• "Μύρτος", Αθήνα, Καστανιώτης, 2004
Έχει μεταφράσει στα ελληνικά:
Mrojek, Ben Johnson, Vitrac, Harold Pinter, Henrik Ibsen, Sean O' Casey, Arrabal, Joe Orton, Artaud Antonin, Atwood Margaret, Map. Macdonald, Shakespeare, Beaumarchais, Stendhal, Fournier Alain, Haviaras Stratis, Ambert Alba, Ackroyd Peter, William Faulkner και στα νέα ελληνικά τα έργα του Αριστοφάνη: Ειρήνη, Πλούτος, Βάτραχοι, Νεφέλαι, Όρνιθες, Αχαρνής, Θεσμοφοριάζουσαι, Λυσιστράτη.
Στα γαλλικά:
• "L'enfant de chienne" [tr.by]: Jacques Bouchard. Paris, Editions Gallimard - Du Monde Entier, 1993
• "L' ancien des jours" [tr.by]: Jacwues Bouchard Paris, actes Sud, 1997
Στα ιταλικά:
• "Madre di cane" [tr.by]: Alberto Gabrieli. Milano, Crocetti Editore, 1999
• "L' Antico dei Ciorni" [tr.by]: Alberto Cabrieli. Milano, Crocetti Editore, 1999
• "Πάντα καλά", [tr.by]: Alberto Gabrieli. Milano, Crocetti Editore, 1999
Στα ισπανικά:
• "Memorias de una hija de perra" [tr.by]: Kristina Serna. barcelona, Seix Barral, 1994
• "El Padre de los tiempos" [tr.by]: Kristina Serna. Barcelona, Seix Barral, 1994
• "El Padre de los tiempos" [tr.by]: Margarita Ramirez - Montesinos. Madrid, Amaranto, 1999
Στα ολλανδικά:
• "De Moeder Van De Hono", [tr.by]: Hero Hokwerda. Amsterdam, Uitgeverij Bakker, Prometeus, 1997
Στα γιουγκοσλάβικα:
• "Drevan od postanja dana", [tr.by]: Gaga Rosic. Beograd, Stubovi Kulture, 1998
• "MAJKA ΠCA", [tr.by]: Gaga Rosic. Beograd, Deyce Novine, 1994
Στα γερμανικά:
• "Die Tochter der Hundin", [tr.by]: Birgit Hildebrand. Munchen, Carl Hanser Verlag 2001.
Μυθιστορήματα:
• Ο παλαιός των ημερών
• Πάντα καλά
• Graffito
• Η μητέρα του σκύλου
• Αλδεβαράν
• Η μητέρα του σκύλου
• Έκθεσις ιδεών
• Μύρτος
• Ενοικιάζεται φύλακας άγγελος
• Πάντα καλά
• Σκοτεινός οδηγός
• Ο παλαιός των ημερών
• Ύλη δάσους
• Αφροδίτη
• Βιοχημεία
• Η βουή
• Η τελετή
• Περιποιητής φυτών
• Το φάντασμα του κυρίου Ραμόν Νοβάρο
• Προς Ελευσίνα
• Λύκε, λύκε
• Εξορία
• Η καθαίρεση
Ο Παύλος Μάτεσις σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία αναφέρει:
«Στα Καλάβρυτα, τρίχρονο ή τετράχρονο αγοράκι, είδα ένα βράδυ να αναδύεται από το παράθυρο απέναντι από το κρεβάτι μου μία γυναικεία μορφή. Δεν ήταν αγριωπή, δεν ήταν γλυκιά. Ήταν σκεφτική και αυστηρή, με τα μαλλιά τραβηγμένα πίσω. Μπορεί να 'ταν όνειρο, μπορεί παραίσθηση. Τι σημασία έχει;».
«Θεωρεί ότι είναι η πρώτη του εμπειρία με δραματική χροιά και έμμεση σχέση με το θέατρο. Από το ίδιο το θέατρο θυμάται τον λαϊκό κωμικό Παταπία, που έπαιζε ανεβασμένος πάνω σε ενωμένα τραπέζια, πάλι στην πλατεία Καλαβρύτων και αυτός αντί να γελάει, όπως όλος ο κόσμος, έκλαιγε σπαραχτικά, γιατί είχε μπει στο πέδιλό του ρετσίνι και κολλούσε», σχολιάζει η δημοσιογράφος που συνομιλεί με τον συγγραφέα.
«Εκεί γύρω στα 22 μου, μέσα σε πολύ σύντομο διάστημα, είχα πραγματικά κάτι σαν... αποκάλυψη. Διάβασα Φόκνερ, Κάφκα και Μπέκετ και είδα σε μία ερασιτεχνική παράσταση μαθητών του Γαλλικού Ινστιτούτου το "Μάθημα" του Ιονέσκο. Και είπα: Να, λοιπόν, που γράφουν και έτσι. Γιατί για μένα ο υπερρεαλισμός και ο μοντερνισμός ήταν ο κανόνας. Η συνάντησή μου με αυτούς τους συγγραφείς μού δημιούργησε μια αίσθηση συνηγορίας και συντροφιάς. Από τότε το ήξερα, αλλά τώρα το αρθρώνω, τι δουλειά κάνει ο συγγραφέας. Είμαστε όλοι σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό και ο καθένας μας περιμένει ένα τρένο με οδηγό τον ψυχοπομπό Ερμή. Ξέρουμε που θα μας πάει, δεν ξέρουμε πότε θα 'ρθει. Και ο συγγραφέας, ώσπου να 'ρθει το τρένο, κάνει συντροφιά στους άλλους».
Από τον Απρίλιο του 1967, τότε που το πρώτο από τα 13 θεατρικά του έργα, η περίφημη «Τελετή», ανέβηκε στο θέατρο της Νέας Ιωνίας από τον Γιώργο Μιχαηλίδη, ο συγγραφέας «εντάχθηκε» στις θεατρικές ομάδες και ζυμώσεις.
Για την Παιδεία έχει πει: «Σήμερα, η Παιδεία ευνουχίζει, διότι έχει μεταβληθεί. Κάποτε η βάση της Παιδείας ήταν ο έρως προς τη γνώση. Σήμερα ο στόχος είναι κάποιος να διοριστεί και να βρει επαγγελματικούς προσανατολισμούς. Δεν υπάρχει έρως προς τη γνώση».
Βίντεο:
http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=75686
Πηγές συνδέσεις:
http://tvxs.gr/news/theatro/efyge-apo-ti-zoi-o-paylos-matesis