Εκτείνεται σε έναν επίπεδο αυχένα, που έχει κατεύθυνση από ανατολικά προς τα δυτικά και που ορίζεται, νότια από τη χαράδρα Λάκα-Ζώρα και βόρεια από τη ρεματιά του Τσιγγαριού.
Απέχει 35 χιλιόμετρα από τον Πύργο και 33 από την Αρχαία Ολυμπία.
Από το Λάλα, έδρα του δήμου Φολόης, απέχει 15 χιλ., επίσης 15 χιλ. απέχει και από τη Λαμπεία, πρωτεύουσα του ομώνυμου δήμου.
ΘΕΣΗ-ΟΡΙΑ
Το Κούμανι, χωριό του νομού Ηλείας, είναι χτισμένο στο κέντρο περίπου του οροπεδίου της Φολόης, στο βόρειο άκρο της πυκνόφυτης Κάπελης.
Εκτείνεται σε έναν επίπεδο αυχένα, που έχει κατεύθυνση από ανατολικά προς τα δυτικά και που ορίζεται, νότια από τη χαράδρα Λάκα-Ζώρα και βόρεια από τη ρεματιά του Τσιγγαριού.
Απέχει 35 χιλιόμετρα από τον Πύργο και 33 από την Αρχαία Ολυμπία.
Από το Λάλα, έδρα του δήμου Φολόης, απέχει 15 χιλ., επίσης 15 χιλ. απέχει και από τη Λαμπεία, πρωτεύουσα του ομώνυμου δήμου.
Το υψόμετρο του είναι 630 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Φολόης, αριθμεί δε 779 κατοίκους, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2001.
Είναι έδρα Αγρ.Ιατρείου που εξυπηρετεί και τα γύρω χωριά Φολόη, Μποντίνι και, Κλεινδιά. Διαθέτει δημόσιο κτίριο για στέγαση του Αγρ.Ιατρείου.
Είναι επίσης έδρα αστυνομικού σταθμού και δασικού σταθμού.
Συγκοινωνιακά εξυπηρετείται μέσω της επαρχιακής οδού Λαμπείας-Κούμανι-Αρχαίας Ολυμπίας-Πύργου. Συνδέεται συγκοινωνιακά με την Πάτρα δια της οδού 111(απόσταση 85χιλ.) και με την Αθήνα μέσω της οδού111-Τρίπολης-Κορίνθου.
Τα όριο της περιφέρειας του χωριού(γεωργικής, δασικής, κτηνοτροφικής) ορίζονται:
Ανατολικά με την κοίτη του Ερύμανθου ποταμού, όπου πέρα απ'αυτή εκτείνεται η αγροτική περιφέρεια Βιδιακίου- Γορτυνίας.
Δυτικά η περιφέρεια του Κούμανι συνορεύει με αυτή της Φολόης και που ορίζεται από τη νοητή γραμμή Γκούρας-Λαζιτούμπας-Παλιοκόπρας.
Βόρεια η εθνική οδός 111 και η κοίτη του ξεροπόταμου Κοκκαλάκι ορίζουν τα όρια με τα χωριά Λαμπεία, Αντρώνι και Μπαρμπότα.
Νότια τα όρια ορίζονται από τη Λάκα Αυγερινού-Ράχη Λαλιά-Παλιοκόπρα με τα χωριά Αχλαδινή και Μηλιές.
Απέναντι από το Κούμανι και προς τη βόρεια πλευρά του εκτείνεται το οροπέδιο Κούτι ή Παλαιόκαστρο, όπου από τους αρχαίους χρόνους μέχρι το τέλος του 4ου μ.Χ. αιώνα, άκμασε η αρχαία Λασιών, μια ή Λασίων, μια από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαίας Ήλιδας.
Νότια του χωριού ξετυλίγεται ένα από τα ωραιότερα δάση της Ελλάδας, το δάσος της Φολόης ή Κάπελης, όπως αλλιώς λέγεται. Το δάσος καταλαμβάνει έκταση 45.000 στρεμμάτων με πυκνόφυτες, αυτοφυείς βελανιδιές. Όλη αυτή η έκταση είναι σχεδόν επίπεδη και βατή, με κυματοειδείς λόφους και αβαθή λακώματα.
Το επιβλητικό, το ογκώδες του δάσους, συνδέθηκε με τα μυθικά, τα γιγάντια όντα τους Κενταύρους, καθώς και με τις Δρυάδες. Άλλωστε το όνομά του Φολόη το πήρε από το Κένταυρο Φόλο, που ήταν βασιλιάς των Κενταύρων, οι οποίοι ζούσαν στο δάσος και στις πάμπολλες σπηλιές που σχηματίζονται στα ριζά και τις όχτες του ρέοντα βορειοδυτικά Πηνειακού Λάδωνα, παραπόταμο του Πηνειού.
Το δάσος παρουσιάζει πλούσια και σπάνια χλωρίδα και πανίδα.
Η όλη περιοχή δέχεται πολλές βροχές ακόμη και το καλοκαίρι που είναι δροσερό, ο δε χειμώνας είναι ήπιος.
Στην κεντρική είσοδο του χωριού και μέσα στο δάσος υπάρχουν μόνιμες εγκαταστάσεις της κατασκήνωσης ΧΕΝ(Χριστιανική Ένωση Νεολαίας), όπου εκατοντάδες παιδιά, κάθε καλοκαίρι, χαίρονται τη δροσιά και τον καθαρό αέρα.
Βορειότερα του χωριού προβάλλει επιβλητικά η οροσειρά του Ερύμανθου η Ωλονού, με πλησιέστερες βουνοκορφές του Αστρά και του Σφακοβουνιού.
Ανατολικά ο ορίζοντας είναι πιο ανοιχτός και φτάνει μέχρι το Μαίναλο της Αρκαδίας, ενώ νότια, από το προαύλιο της Αγίας Τριάδας, όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, διακρίνονται τα νησιά του Ιονίου Ζάκυνθος και Κεφαλονιά.
Χαράλαμπος Σ. Παπαγιάννης
Από το βιβλίο «Το Κούμανι Ηείας»
ΕΝΩΣΗ ΚΟΥΜΑΝΙΩΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ
↔
Πολιτιστικός Σύλλογος Κούμανι
2008
cultural association of koumani
Πρωτομαγιά στο πανέμορφο
δρυοδάσος μας
↔
Στις 15 Αυγούστου 2006 έγινε η καθιερωμένη συγκέντρωση στην Γκούρα από την ένωση Κουμανιωτών, που απρόσκλητα και εμείς βρεθήκαμε .
Η εκδήλωση περιλάμβανε πλούσιο φαγητό, ντόπιο κρασί, μουσική και χορό κάτω από τα πλατάνια δίπλα στο ποτάμι.
Πολλά μπράβο στους διοργανωτές για την τόσο επιτυχημένη γιορτή και του χρόνου καλό θα ήταν στην ίδια συγκέντρωση να συμμετέχουν και τα γύρω χωριά Γιάρμενα και Αντρώνι.
κω/πα
Κούμανι Ηλείας - ο Θρύλος ζει !!
Κούμανι Ηλείας- Αυτός ο τόπος!!!