Συνεντεύξεις

Βοηθήστε να καταγράψουμε την ιστορία του χωριού μας.

                           ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ  

• Τί γνωρίζετε γύρω από την ιστορία του χωριού;

• Γιατί το ονόμασαν Αντρώνι;

• Από πού ήρθαν οι πρώτοι κάτοικοι;

• Γνωρίζετε για την Ακρώρεια;

• Γνωρίζετε για το Λασιώνα;

• Έχετε δει πουθενά αρχαία ερείπια και αν ναι πού;

• Έχετε δει αρχαία νομίσματα, αντικείμενα ή κάτι άλλο;

• Μπορείτε να μου τα περιγράψετε;

• Έχετε ακούσει κάποια ιστορία για το Σκυλοκέφαλο και τον Κοινοβιάρχη Άγιο;

• Γνωρίζετε κάτι για τους Αγίους Αναργύρους;

• Τι γνωρίζετε για την Τουρκοκρατία και το Λάλα;  Ξέρετε για κάποιον ήρωα;

• Γνωρίζετε για την μάχη στου Κατσαρού και το Γιαννιά;

• Γνωρίζετε ποιοί αγωνιστές κρύβονταν στο Αντρώνι και σε ποιες σπηλιές;

• Γνωρίζετε για το Ανάθεμα και αν ναι τί;

• Από πού προήλθε το: " Κούμανι κι Αντρώνι ο Θεός να σε γλιτώνει"

• Γνωρίζετε κάτι για τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο;

• Γνωρίζετε ποιοί σκοτώθηκαν και ποιοί πιάστηκαν αιχμάλωτοι στην Τουρκία κατά τη Μικρασιατική καταστροφή;

• Γνωρίζετε για  την κατοχή, τους Ιταλούς, τους Γερμανούς στο χωριό;

• Ποιούς αγωνιστές χτύπαγαν οι κατακτητές στην πλατεία και γιατί;

• Τι γνωρίζετε σχετικά με τον εμφύλιο στο χωριό;

• Γνωρίζετε κάποια παιδιά από τα 40 που στρατολόγησαν οι αντάρτες και ποιά σκοτώθηκαν;

• Τι άλλο γνωρίζετε για το χωριό; Γιατί το έλεγαν Κεφαλοχώρι;

• Πότε ήταν η μεγάλη άνθηση και πότε η πτώση;

• Γνωρίζετε πρόσωπα του χωριού  που έπαιξαν κάποιο ρόλο;

• Γνωρίζετε κάποιους παλαιούς παρέδρους, προέδρους, ή δημάρχους;

• Ποιούς δασκάλους θυμάστε και τι προσφορά είχαν;

• Τί επαγγέλματα ασκούσαν οι κάτοικοι;

• Γνωρίζετε σπάνιους τεχνίτες και την ιστορία τους;

• Γνωρίζετε παλιούς μουσικούς και την ιστορία τους;

• Θυμάστε κάποια γραφική προσωπικότητα του χωριού;

• Yπήρξε κάποιος ευεργέτης; (όχι για εκκλησίες)
• Θυμάστε ονομασίες περιοχών γύρω από το χωριό, και από πού προήλθε το όνομα;

• Θυμάστε ονομασίες ποταμιών και ιστορίες γύρω από αυτά;

• Θυμάστε πηγές;

• Τί ξέρετε για την τρύπα στο Κολούδι;  
• Θυμάστε παρατσούκλια και από που προήλθαν;

• Θυμάστε ονόματα ζώων;

• Θυμάστε κάποιο τραγούδι τοπικό, κάποιο νανούρισμα, η μοιρολόι;

• Θυμάστε κάποια παροιμία σχετικά με το χωριό ή τα γειτονικά χωριά;

• Θυμάστε κάποιες λέξεις που δεν λέγονται σήμερα;

• Θυμάστε βρισιές, κατάρες ή απευχές;

• Θυμάστε  κάποια ιστορία που έλεγαν για Νεράιδες και Στοιχειά;

• Θυμάστε κάποιο παραμύθι ή ιστορία;

• Γνωρίζετε για τα μερομήνια και πώς τα βρίσκουμε;

• Γνωρίζετε για τα ξόρκια και ποιοι τα έκαναν;

• Έχετε ακούσει κάτι για μάγια;

• Ξέρετε για τα έθιμα της γέννας, της βάφτισης, του γάμου;

• Το έθιμο των αποκριών και από πού έρχεται;

• Το πανηγύρι, οι χορευταράδες και οι κουβαρντάδες.

                               ^{ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ}

_{Ευχαριστώ την Ουρανία, για την πολύ σημαντική συνέντευξη που πήρε, από τον αείμνηστο μπαρμπα Νικολή Πανούτσο.}   

_{Κ.Παπαντωνόπουλος}

^{Τα στοιχεία που αναφέρονται προέρχονται από τις συνεντεύξεις τριών κατοίκων του χωριού, τους οποίους θα ήθελα να
ευχαριστήσω για την υπομονή τους και την σημαντική συμβολή τους στην εργασία. Οι αφηγητές είναι οι εξής: 1) Γεώργιος Πανούτσος, ετών 59, συνταξιούχος αστυνομικός. 2) Νικόλαος Πανούτσος, ετών 78, κτηνοτρόφος, απόφοιτος Γ΄Δημοτικού. 3)Νικολέτα Πανούτσου, ετών 50, απόφοιτη Δημοτικού Σχολείου.} 

^{Αντρώνι: Γενική άποψη}

 ^{Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΝΤΡΩΝΙΟΥ}

^{Αφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Τι γνωρίζεις για την ιστορία του χωριού; Γιατί ονομάστηκε Αντρώνι;
Απάντ.: Μια περίπτωση είναι να ήταν από 'δω κάποιος οπλαρχηγός Αντρωνιώτης. Μια άλλη είναι ότι ήτανε φυσικό οχυρό, άντρο.  Τώρα ποια περίπτωση είναι δεν ξέρουμε, είναι δύο περιπτώσεις. Το Αντρώνι κατοικήθηκε τέλη του 16ου αιώνα με αρχές 17ου αιώνα, το οποίο το λέει και η εκκλησία "Οι Άγιοι Ανάργυροι".}

^{Ερώτ.: Από πού ήρθαν οι πρώτοι κάτοικοι;
Απάντ.: Αυτό δεν το ξέρουμε, είναι πάντως κυνηγημένοι από Τούρκους. Δεν είναι όλοι από μία περιοχή, κυνηγημένοι από Τούρκους. Αυτό έχω εγώ ακούσει. Από πολλούς γέρους το έχω ακούσει. Έχω διαβάσει και ένα βιβλίο του Φωτάκη που δεν τα έλεγε και τόσο καλά. Ο Φωτάκης ήτανε του Κολοκοτρώνη... Ήτανε ένας συγγραφέας Φωτάκης.}

^{Ερώτ.: Δεν τον έχω ξανακούσει.
Απάντ.: Και έχω ένα βιβλίο που λέει για τον Φωτάκη, ήτανε του Κολοκοτρώνη γραμματικός και ήτανε από το Τυριάκη της Γορτυνίας. Και είχε πολλά, αλλά ήτανε σχισμένο το βιβλίο.}

^{Ερώτ.: Τι άλλο γνωρίζεις για το χωριό;
Απάντ.: Το Αντρώνι, λέει, υπήρξε ένα μικρό Σούλι. Ήταν τόσο οχυρό που είχε τρεις διαβάσεις και δεν μπορούσαν οι Τουρκαρβανίτες από το Λάλα να περάσουνε και συνθηκολογήσανε. Και άμα βλέπανε ζόρι είχανε τη μεγάλη σπηλιά, το φρούριο, που έπεσε το 1953 και σκότωσε Γιαρμεναίους. Είχανε στη μέση του βράχου 50 μέτρα κάτω, 50 μέτρα πάνω και έβγαινε με μονοπατάκια. Χώραγε 1000 άτομα μέσα. Και αυτοί οι Τουρκαρβανοί, οι Λαλαίοι, συμφιλιωθήκανε να συνθηκολογήσουνε για να μην έχουνε καμιά δουλειά, κανένα πρόβλημα, με το χαράτσι. Σου λέω, μάτα, ότι υπήρχε το ανάθεμα. Το ανάθεμα στο Αντρώνι που είναι ξακουστό σε όλη την Πελοπόννησο, βόρεια στο Αντρώνι, στη Σπαρτουλιά. Εκεί σκοτώσανε έναν προδότη και εισπράκτορα των Τούρκων. Τον πήρανε και τον σκοτώσανε οι Αντρωναίοι και του κάνανε ανάθεμα και όποιος επέρναγε, έπαιρνε μια πέτρα και έλεγε: «Ανάθεμά τον». Είχε, μάτα, οπλαρχηγούς. Είχε τον Ραπανάρη, είχε τον Λίβανο, είχε το πρωτοπαλλήκαρο τον Γιαννιά.}

^{Ερώτ.: Έχουμε και το μνημείο του στην Σπαρτουλιά.
Απάντ.: Ναι, εγώ το είπα και έγινε αυτό.Στο Αντρώνι υπήρξαν μέχρι το '40 τρία σπίτια με πολεμίστρες. Δύο στο Λαζουπάλη και εδώ του Κλαπανάρη, του Μπούκη. Μας πήρε ο δάσκαλος και μας τα 'λεγε, ήτανε πολεμίστρες. Είχε, μάτα, τον μπαρουτόμυλο του Πετραλιά, 500 μέτρα στη χαράδρα, στον οποίο πήγανε οι Λαλαίοι να φορτώσουνε μπαρούτι για να πάνε στην αποστασία του Αλή Πασά στα Γιάννενα. Από δώθε περάσανε. Θα σου πω και ένα άλλο, μάτα, και το έχω διαβάσει σε βιβλίο. Εδώ οι Αντρωναίοι φιλοξενήσανε τον Γεώργιο Ανδρούτσο, τον πατέρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου, τη δεκαετία του 1770. Είχε "βγει" στη Μάνη με 500 παλικάρια και στην επανάσταση δεν βοηθήσανε οι φιλέλληνες Ρώσοι και τον κυνηγήσανε. Ήρθε εδώ με βαρύ χειμώνα και τον φιλοξενήσανε στις σπηλιές του Αντρωνίου. Ήταν και ένας αρχικλέφτης Ζαχαριάς και ήτανε και ένας Τούρκος Αρβανίτης, ο Αλή Φαρμάκης, ο οποίος αποστάτησε από τους Τούρκους. Έχω ολόκληρη ιστορία εγώ γι' αυτόν τον Αρβανίτη, τον Αλή Φαρμάκη. Και από 'κει έφυγε και πέρασε τη Ρούμελη με 90 παλικάρια από τα 500.}

^{Ερώτ.: Έχεις να προσθέσεις κάτι άλλο για την ιστορία του χωριού;
Απάντ.: Εμείς είχαμε και οπλαρχηγό, τον Παναγιώτη τον Πανούτσο, ο οποίος σκοτώθηκε στο Κούμανη το '21 και εκεί που σκοτώθηκε λέγεται Λακαντρωνιώτη. Ήτανε ο παππούλης του παππού μου και του παππού του πατέρα σου. Ήταν οπλαρχηγός. Το Αντρώνι μέχρι την δεκαετία του '40 ήτανε το κεφαλοχώρι όλης της περιφέρειας και το περισσότερο χωριό. Περισσότερα στάρια δεν έκανε κανένα άλλο χωριό. Ερχόσαντε 150 άλογα από τον κάμπο, κάτω από τον κάμπο της Ηλείας για να αλωνίσουμε με τ' άλογα τα στάρια. Ο αλωνισμός βάσταγε 10-15 μέρες και κάνανε πολύ στάρι και είχανε και 15.000 κτηνοτροφία, γιδοπρόβατα. Και εγώ το θυμήθηκα αυτό.}

^{Ερώτ.: Ήτανε κεφαλοχώρι!
Απάντ.: Από τέχνες υπήρχανε σιδεράδες, υπήρχαν οργανοπαίχτες, υπήρχαν παπουτσάδες, τσαγκάρηδες, μαραγκοί, χτίστες, πρακτικοί γιατροί. Όλες οι τέχνες υπήρχανε.}

^{Ερώτ.: Τώρα δεν υπάρχει τίποτα.}

^{Απάντ.: Τα όργανα ήτανε τα καλύτερα. Τότε ήτανε ο Τσούνης ο Καργής, ο γέρος, που δεν υπήρχε άλλος κλαριτζής στην περιφέρεια.}

^{Ερώτ.: Θυμάσαι τώρα να μου πεις ονομασίες βουνών, περιοχών;}

^{Απάντ.: Ναι, θα σου τα πω και αυτά, όλα τα ξέρω.}

^{Ερώτ.: Θέλω πολλά να ξέρω. Αν γνωρίζεις πώς βρίσκουμε τα ημερομήνια.
Απάντ.: Τα ξέρω κι αυτά. Θα σου πω πρώτα τα όρια του χωριού. Νότια το Αντρώνι συνορεύει με την Φολόη και το Κούμανη. Ανατολικά συνορεύει με την Λαμπεία, βορειοδυτικά με την Αγία Κυριακή, τα Τσίπιανα και το Κακοτάρι. Δυτικά έχει το δάσος, που συνορεύει με την Πηνεία και νοτιοδυτικά συνορεύει με ένα χωριό Καρυά, την Καρυά.}

^{Ερώτ.: Ναι, το έχω ακούσει.
Απάντ.: Ξέρεις πόσοι παπάδες προλάβανε το Αντρώνι; Πρώτος πέρασε ένας Παπαντώνης, μετά έγινε ένας παπα-Δημήτρης Ζαχαρόπουλος, μετά έρχεται το παιδί του Παπαντώνη, ο Κώστας Παπαντώνης. Μετά έρχεται ο παπα-Κοσμάς ο Τούμπλαρης.}

^{Ερώτ.: Ο παπα-Κοσμάς που ζει τώρα;
Απάντ.: Όχι, προπάππους του. Μετά έρχονται δυο παιδιά του, παπα- Γιώργης και μετά παπα-Δημήτρης. Μετά ήρθε το παιδί του παπα-Γιώργη, ο παπα-Κώστας και ένα παιδί του, παπα-Νικόλας, το οποίο πρώτα ήτανε στου Μάγειρα, κάτω στα Ολύμπια.}

^{Ερώτ.: Τα θυμάσαι όλα!
Απάντ.: Ναι! Μετά έγινε παιδί του παπα-Κώστα, ο παπα-Νιόνιος, που ήτανε πρώτα στο Πανόπουλου. Μετά έγινε ο παπα-Κοσμάς.}

^{Ερώτ.: Ο παπα-Κοσμάς που ζει τώρα.
Απάντ.: Που ζει, ναι. Και μετά τον παπα-Κοσμά, ο παπα-Ντίνος. Αυτοί είναι οι παπάδες του Αντρωνίου.}

^{Ερώτ.: Δεν έχουν έρθει άλλοι;
Απάντ.: Όχι, δεν έχουν έρθει άλλοι, μόνο αυτοί, τους ξέρω όλους εγώ. Την ξέρεις την ιστορία μας; Ότι είμαστε από Τούρκους;}

^{Ερώτ.: Επειδή στο Λάλα ήτανε οι Τούρκοι, λογικά θα είχανε έρθει και εδώ.
Απάντ.: Όχι. Η γιαγιά του παππού μας ήτανε Τούρκισσα, Αρβανίτισσα, Τουρκαρβανίτισσα και είχανε έναν τσοπάνη εκεί, τον Μπίκο. Ο πατέρας της λεγότανε Μπεκίρ Αγάς και ο Μπίκος πήρε το όνομα από την οικογένεια που ήτανε τσοπάνης. Η μάνα της ήτανε Χριστιανή και ήθελε να την αφήσει σε Χριστιανό και την έδωκε του Μπίκου. Την έλεγαν Κιμιλιώ και πήγανε και την βαφτίσανε Νικολίτσα πάνω στην Ορεινή, την βάλανε Νικολίτσα. Και από αυτήν ήξερε πολλά ο παππούς μου, όλες τις ιστορίες από αυτήν τις ήξερε. Και έχω δείγμα εγώ από αυτήν. Από την ποδιά της που ήτανε χρυσοκέντητη. Την είχε ο παππούς μου σε μια σακκούλα που έβαζε τα λεφτά και την έχει εις μνήμην αυτής.}

^{Ερώτ.: "Από Κούμανη κι Αντρώνι ο Θεός να σε γλιτώνει". Γιατί το λένε αυτό;}

^{Απάντ.: Θα σου το πω κι αυτό. Κούμανη κι Αντρώνι, που έγινε η μάχη με την αποστασία του Αλή Πασά. Έγινε η επανάσταση εδώ και έφυγαν οι Τούρκοι, πέρασαν την Πάτρα. Πάνω στην ορεινή Ηλεία έκαψαν τα Νοτενά, το μοναστήρι. Ο Γιαννιάς "έπιασε" στο στενό στο βουνό Γιαρακάρη. "Έπιασε" εκεί με 150 παλικάρια. Ήτανε στις 27 Μάη και έκανε ζέστη πολλή. Πιάνει με 13 παλληκάρια και σκοτώνει 120 Τούρκους. Οι Αντρωναίοι, τότε που ήταν να έρθουνε εδώ οι Τούρκοι,"έπιασαν" εκεί πάνω στη σπηλιά, αυτή του Kλαπανάρη Μνημείο της μάχης της 27ης Μαΐου 1821 στη θέση Σπαρτουλιά που λέγαμε, το οχυρό. Βγαίνει ο παπάς στη Γιάρμενα και «Ρε Αντρωναίοι», τους λέει, «τι πιάσατε σαν τα ποντίκια. Ήρθε ο Αντρέας ο Μεταξάς με στρατό». Οι Τούρκοι είχανε στο Παπουτσί στρατοπεδεύσει. Πάνε οι Αντρωναίοι από το ρέμα, οι Κουμαναίοι από 'κει, έρχονται οι Διβριαίοι από πάνω και τους τσακίσανε. Και τότε ονομάστηκε «Από Κούμανη κι Αντρώνι ο Θεός να σε γλιτώνει, κι αν περάσεις απ' την Δίβρη θα σε φάει το μαύρο φίδι». Και μετά φύγανε από 'κει και πιάστηκε μάχη στο Πούσι και 'κει σκοτώθηκε ο προπάππος μου. Μάτα, δεν υπήρχαν κοτσαμπάσηδες και όλη η ορεινή Ηλεία ήτανε όλο σε επανάσταση. Ναι, δεν λογαριάζανε αυτοί. Δεν ήθελαν τους κατακτητές. Ήτανε και άλλοι οπλαρχηγοί. Στα Τσίπιανα ήτανε ο Τουρκοπαναής, μάλλον Μπαρμπαγιάννης και πήρε το όνομα Τουρκοπαναής. Και είχε μια σπηλιά απέναντι στης Παναγιάς το βουνό και πολέμαγε. Και τον έφαγε το φίδι στο πόδι, στο μεγάλο δάχτυλο, και έκοψε το δάχτυλο για να μην σταματήσει τον πόλεμο.}

^{Ερώτ.: Έχεις να προσθέσεις κάτι άλλο;
Απάντ.: Θα σου πω ότι όλα τα νομίσματα της Αρχαίας Ελλάδας υπήρχαν εδώ. Από           τις Συρακούσες, της Σικελίας βρίσκαμε εδώ, γιατί ήτανε οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Και έχω και μια συστατική που λέει ότι το Αντρώνι το 1821 είχε 800 κατοίκους.}

^{Ερώτ.: Σήμερα πόσους κατοίκους έχει περίπου;
Απάντ.: Μόνιμοι κάτοικοι θα είναι... Άκουσε να σου πω, είναι 105 συνταξιούχοι και πέσε ότι είναι 50-60 που δεν παίρνουν σύνταξη.}

^{Ερώτ.: Δηλαδή περίπου 150 άτομα.
Απάντ.: Βάλε και 50 περίπου παιδιά. Άρα θα είμαστε 200 κάτοικοι εδώ στο χωριό. Ξέρω ότι σίγουρα 105 είναι οι συνταξιούχοι.}

^{ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ}

^{Αφηγητής: Γεώργιος Πανούτσος}

 ^{Ερώτ.: Ποιος είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής των κατοίκων; Ποια είναι η διασκέδαση των κατοίκων; Τι κάνουν για να διασκεδάσουν;
Απάντ.: Οι διασκεδάσεις στο χωριό είναι ελάχιστες. Οι νέοι έχουν αυτοκίνητα και πηγαίνουν σε κέντρα διασκεδάσεως στην Πάτρα, στην Αμαλιάδα και στον Πύργο.}

^{Ερώτ.: Στο χωριό δεν έχουν την δυνατότητα αυτή; Δεν υπάρχει τίποτα;
Απάντ.: Όχι, το μόνο που υπάρχει είναι τα καφενεία. Οι λιγοστοί, πλέον, νέοι του χωριού θέλουν κάτι διαφορετικό από αυτό. Τα καφενεία είναι περισσότερο για τους μεγαλύτερους.}

^{Ερώτ.: Διοργανώνεται πολιτιστικές εκδηλώσεις στο χωριό;
Απάντ.: Μέσα στο χωριό γίνονται διάφορες εκδηλώσεις από τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο του Αντρωνίου. Διοργανώνει διάφορους χορούς με όργανα, όπως τις Απόκριες και το καλοκαίρι, και οι κάτοικοι διασκεδάζουν. Τα 2-3 τελευταία καλοκαίρια έρχεται ρεμπέτικο συγκρότημα από την Πάτρα και γίνεται μεγάλο γλέντι. Όλοι οι Αντρωναίοι προσπαθούν εκείνες τις ημέρες να είναι εκεί. Αν θυμάμαι καλά, το συγκρότημα έρχεται για δύο συνεχόμενα βράδια. Τα καλοκαίρια οι κάτοικοι προγραμματίζουν εκδρομές σε διάφορους τόπους και με αυτόν τον τρόπο διασκεδάζουν.}

^{Ερώτ.: Από συλλόγους μόνο τον εκπολιτιστικό έχουμε;
 Η πλατεία του χωριού}

^{Απάντ.: Για διασκέδαση, ναι. Υπάρχει και ο Γεωργοκτηνοτροφικός Σύλλογος. Με αυτόν ασχολούνται οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι του χωριού για να προωθούν τα προϊόντα και τα συμφέροντά τους.}  

^{Ερώτ.: Ποια είναι η οικονομική κατάσταση του χωριού;
Απάντ.: Είναι μια φτωχή περιοχή. Οι κάτοικοι ασχολούνται, κυρίως, με την κτηνοτροφία και την γεωργία. Είναι ημιορεινό το χωριό και οι καλλιέργειες είναι ελάχιστες, γιατί δεν έχει κάμπους.}

^{Ερώτ.: Από το χωριό υπάρχουν μετανάστες; Έχουν φύγει για άλλες χώρες;
Απάντ.: Μέχρι το 1960 περίπου οι κάτοικοι έμεναν στο χωριό. Μετά άρχισε η εσωτερική μετανάστευση. Η αστυφιλία. Έφυγαν οι κάτοικοι, οι νέοι ιδίως, για την Αθήνα, γιατί έβρισκαν δουλειές και, κυρίως, στην οικοδομή. Έχουν φύγει και μετανάστες για την Γερμανία, για την Αυστραλία και για την Αμερική. Από τους μετανάστες αυτούς ζουν καλύτερα και οι κάτοικοι που έχουν μείνει στο χωριό, γιατί οι μετανάστες βοηθούν τους γονείς και τα αδέρφια τους, έχουν όφελος.}

^{Ερώτ.: Τι σχολεία έχει στο χωριό; Έχει Δημοτικό, Γυμνάσιο ή Λύκειο;
Απάντ.: Μέσα στο χωριό υ-πάρχει Νηπιαγωγείο και Δη-μοτικό Σχολείο. Το Δημοτικό ήταν διθέσιο, αλλά φέτος έγι-νε μονοθέσιο, λόγω έλλειψης δασκάλου. Τώρα υπάρχουν, περίπου, 15 παιδιά στο Δη-μοτικό Σχoλείο και 4 στο Νη-πιαγωγείο. Στο συνοικισμό του Αντρωνίου, το Πανόπου-λου, υπάρχει Γυμνάσιο. Τα παιδιά μετά το Δημοτικό πηγαίνουν καθημερινώς με λεωφορείο στο Γυμνάσιο στο Πανόπουλου.}

^{Ερώτ.: Πόσα χιλιόμετρα είναι το Πανόπουλου από το Αντρώνι;
Ο ναός των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης
Απάντ.: Είναι, περίπου, 12 χιλιόμετρα.}

^{Ερώτ.: Λύκειο πού πηγαίνουν;
Απάντ.: Μετά για Λύκειο φεύγουν στις πόλεις ή στο Σιμόπουλου, που είναι το πιο κοντινό Λύκειο στην περιοχή..}

<sup>Ερώτ.: Το χωριό παρουσιάζει εγκληματικότητα;
Απάντ.: Όχι, δεν θα έλεγα ότι το χωριό έχει εγκληματικότητα. Οι κάτοικοι είναι φιλήσυχοι και ζουν αρμονικά.   

ΚΤΙΣΜΑΤΑ (Ναοί - Σχολείο)</sup>

^{Aφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Ποιες είναι οι εκκλησίες του χωριού;
Απάντ.: Εκκλησία πρώτη ήτανε οι Άγιοι Ανάργυροι, η οποία χτίστηκε τον 17ο αιώνα. Δεύτερη, ο Άγιος Κωνσταντίνος, χτίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα. Είναι η Αγία Παρασκευή, την χτίσανε τον 18ο αιώνα. Είναι η Ζωοδόχου Πηγής, η οποία χτίστηκε το 1935. Ο Άγιος Αθανάσιος έχει χτιστεί τέλη του 1800. Είναι ο Άγιος Δημήτρης, το ίδιο έχει χτιστεί και αυτή. Αυτές είναι εδώ. Στα Ζαχαρέικα είναι ο Άγιος Γεώργιος και της Ανάληψης. Και υπάρχουν και δύο χαλάσματα, ο Άι Γιώργης, που είναι απέναντι από το χωριό και είναι και στα Τρία Αλώνια το Παρεκκλήσι, έτσι το λέμε. Τώρα, τι άγιος ήτανε, δεν ξέρουμε. Αυτές είναι οι εκκλησίες. Η εκκλησία εδώ στο χωριό χτίστηκε το 1905. Και το σχολείο το 1905 χτίστηκε, την ίδια χρονιά σχολείο και εκκλησία. Είναι 100 ετών. Το σχολείο το έχτισε ο Συγγρός.}

^{ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ}

^{Αφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Μπορείς να μου πεις κάποιες τοποθεσίες κοντά στο Αντρώνι;
Απάντ.: Του δίνουν τοποθεσίες του Αντρωνίου από τον λάζο. Λάζος λέγεται το δίκοπο μαχαίρι. Πιάνει από το Λαζομυλωνά, το Λαζουπάλη, το Λαζουκαραγιάννη, το Λαζαράπη, το Λαζουκοκαλιάρη, το Λαζουπετσάλη, το Λαζουγιάννη, του Λαζάκου. Όλες αυτές οι λέξεις έρχονται από 'κει. Και 'κει έχει γίνει σφαγή. Στο Αντρώνι, μάτα, είναι η Αρχαία Λασιών, πιο απάνω, που την κατέστρεψε ο Φίλιππος το 320, αλλά μετά ξανακατοικήθηκε και το 400 μ.Χ. την καταστρέψανε οι Γότθοι.}

^{Ερώτ.: Θα ήθελα να μου πεις άλλες τοποθεσίες εδώ στο χωριό που γνωρίζεις.
Απάντ.: Εδώ τριγύρω δεν είναι ιστορικές, είναι πολλές αλλά δεν είναι... Θα σου πω την τοποθεσία που είναι πάνω στο βουνό, στη ράχη. Είναι το Πηγάδι. Την είχε ο Πηγάς Αγάς. Είναι στην άκρη του βουνού. Είναι στα σύνορα Αγίας Κυριακής με Αντρώνι και είναι ένα πηγάδι ψηλά στο βουνό. Ο Αγάς Πηγάς το είχε τσιφλίκι. Ο Αγάς αυτός κατοικούσε στη Φολόη, στη Γιάρμενα. Μάτα, μετά που καταστράφηκε η Λασιών, η περιφέρειά μας, που είναι το υδραγωγείο του Κορφίκου, ονομάζεται Μαυρομαντήλα, γιατί πεθαίνανε οι άντρες και μένανε οι γυναίκες. Τα βιβλία την λένε Μαυρομαντήλα, όχι Κορφίκου, όπως την λέμε εμείς εδώ. Έχει πηγές μεγάλες, να σου πω και τις πηγές;}

^{Ερώτ.: Πες μου.
Απάντ.: Πηγές έχει τέσσερες μεγάλες. Έχει τη Γκούρα, από την οποία υδρευόμαστε, έχει το Κροϊμάδι, άλλη πηγή. Έχει του Αλεξόπουλου, που υδρεύεται η Σπαρτουλιά και έχει και του Κατσαρού, που υδρεύεται το Πανόπουλου. Όλες οι πηγές αυτές πάνε στον Πηνειό. Έχει, μάτα, άλλο ποτάμι, στα νότια σύνορα, το Κουμανέικο, που λέμε, και πάει και αυτό στον Πηνειό. Αυτά είναι τα ποτάμια. Τρία μονοπάτια έχει το Αντρώνι. Τον δρόμο αυτόν που είναι κεντρικός, ένας δρόμος στη Ρουπακιά και ο δρόμος που πήγαινε για το Κούμανη.}

^{Ερώτ.: Ποια βουνά υπάρχουν στην περιοχή;
Απάντ.: Έχει την Παλιοστενίτσα, που συνορεύει με την Αγία Κυριακή, έχει το Κολούρη, που συνορεύει πάλι με την Αγία Κυριακή, έχει το Γιαρακάρη, που συνορεύει με τα Τσίπιανα. Έχει και λόφους. Έχει τον Αλεσόση, τον Μπάκουλα και έχει και τον Παπαδά. Ο Παπαδάς είναι πάνω στα Ζαχαραίικα. Είναι και δύο δάση: η Φολόη και η Κάπελη. Και τα δύο με δρυς.}

^{Ερώτ.: Ποιες βρύσες έχουμε;
Απάντ.: Είναι η Παλιόβρυση, η Κουρτίνα και η Κρυάβρυση. Τρεις βρύσες που πηγαίνανε παλιά για νερό. Στην πηγή της Γκούρας αλέθανε πέντε νερόμυλοι και δύο νεροτριβές. Βόρεια του Αντρωνίου, η πηγή του Αλεξόπουλου λέγεται Αλά Μπραήμ. Είχε ο Ιμπραήμ Πασάς κατασκηνώσει, αλλά δεν είχε μπει στο χωριό. Ναι, ένα τμήμα, ένα σώμα του Ιμπραήμ Πασά και τώρα η τοποθεσία λέγεται Αλά Μπραήμ.}

^{Αφηγήτρια: Νικολέτα Πανούτσου}

^{Ερώτ.: Θυμάσαι να μου πεις ονομασίες τοποθεσιών κοντά στο χωριό;
Απάντ.: Ναι. Το Παπουτσί, το Λαζουκαραγιάννη, η Τουσκιά, οι Χαραγιές, το Λαζουπάλη, η Ζιρόρουγα, του Ψεύτη, η Γκρόπα, η Δημηνίστρα, τα Καταρραχάκια, η Σπετζόλακκα, του Κορφίκου, η Αρίτσα, η Αγία Παρασκευή, το Σισιμάδι, το Τρανό Ίσωμα.}

^{Ερώτ.: Άλλες;
Απάντ.: Δεν θυμάμαι άλλες τώρα.}

^{Ερώτ.: Ποια ποτάμια έχετε;
Απάντ.: Η Γκούρα, το Κροϊμάδι, το Παλιοπόταμο, το Κοκκαλάκι, του Αλεξόπουλου, του Κατσαρού. Δεν θυμάμαι άλλα.}

^{Ερώτ.: Ποιες βρύσες έχετε;
Απάντ.: Η Κρυάβρυση, η Παλιόβρυση, η βρύση του Κορφίκου, η Κουρτίνα. Έχουμε και τοποθεσία Κουρτίνα, δεν στην είπα προηγουμένως.}

^{Ερώτ.: Συνοικισμοί υπάρχουν;
Απάντ.: Ναι, είναι τα Ζαχαρέικα, η Σπαρτουλιά, του Κατσαρού και το Χάνι Πανόπουλου.}   

^{ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΖΩΩΝ
Aφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Θα ήθελα να μου πεις πώς αλλιώς ονομάζετε τα πρόβατα.
Απάντ.: Το κάθε πρόβατο ονομάζεται ανάλογα με το χρώμα του. Είναι Κάτσενα, Βάκρα, Κάλεσα, Λάγια, Σκούκια, Μπαρδάλα. Το γίδι έχει: Μούσκα, Κόρμπα, Ντρένια, Μπάρτσα, Κούκια. Τα βόδια είναι: Μαυρομάτης, Κοκκίνα, Μελίσσα.}

^{Ερώτ.: Άλλων ζώων;
Απάντ.: Τα μουλάρια είναι: Κόρμπα, Ρούσα και Τσίλικα. Τα άλογα: Καρά, Τσίλικα και Βλάγκα.}

^{Aφηγήτρια: Νικολέτα Πανούτσου}

^{Ερώτ.: Θα ήθελα να μου πεις κάποια ονόματα προβάτων. Πώς τα ονομάζετε;
Απάντ.: Κουρούτα, Καλέσα. Δεν θυμάμαι άλλα.}

^{Ερώτ.: Τα κατσίκια πώς αλλιώς τα λέτε;}

^{Απάντ.: Κόρμπες, Σούτες. Δεν μπορώ να θυμηθώ άλλα τώρα.}

^{ΠΑΡΩΝΥΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΩΝΥΜΑ}

^{Αφηγήτρια: Νικολέτα Πανούτσου}

^{Ερώτ.: Θα ήθελα να μου πεις κάποια από τα παρατσούκλια των κατοίκων.
Απάντ.: Σπανός, Τσιμπούκας, Ρόκας, Σβέρκας, Γκάλης. Ποιο άλλο να σου πω, δεν θυμάμαι.}

^{Ερώτ.: Ταξίαρχος.
Απάντ.: Ταξίαρχος. Όλα αυτά είναι παρατσούκλια.}

^{Ερώτ.: Άλλα;
Απάντ.: Τη Μαρία την λένε Τσατσαρέλω, την Γιαννούλα την λένε Τσίλα. Μιχαλάκης, του Μιχαλάκη τριακόσια του έχουνε!}

^{Ερώτ.: Πώς τον λένε τον Μιχαλάκη;
Απάντ.: Καρπόζηλο, Κροκόδειλο, Μιχαλάκη. Γιώργη τον λένε στο όνομα, όχι Μιχαλάκη. Μιχαλάκης είναι παρατσούκλι.}

^{Ερώτ.: Άλλο;
Απάντ.: Ζγοτσομιχάλης, Τομαράς, Παυλής, Σουρέλας, η Σουγκάπω με τα Σουγκαπάκια της, Μπλουγούρης, Κωτσαρίκος, Πιλάφας, Σακούδας, Σακουδιάρης, Τασάνης, Καλαμάρης, Σαΐνης, Κουζούλης, Μπουζάνης.}

^{Ερώτ.: Επώνυμα; Τι επώνυμα έχετε εδώ στο χωριό;}

^{Απάντ.: Είναι οι Πανουτσαίοι, Παπαντωναίοι, Θωμαίοι, Κοτσαλαίοι, Σιναίοι, Κανελλακοπουλαίοι, Ζιραίοι, Αβραμαίοι, Συλαϊδαίοι. Στα παρατσούκλια είναι και ο Ντερλεπάνης, ο Καρακατζούλης.}

^{Αφηγητής: Γεώργιος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Μπορείς να μου πεις κάποια από τα παρατσούκλια των κατοίκων;
Απάντ.: Ναι. Καλαμάρης, Κεφάλας, Μπερλιεκούτσης, Κάκαρης, Σπανός, Γιαγκούλας, Μπλουγούρης, Πατακιάρας, Κοντογούρης, Τρικόκης, Μπούκης, Νάστος, Μαδούρης, Τολιός και πολλά άλλα.}

^{Ερώτ.: Ποια είναι τα επώνυμα των κατοίκων;
Απάντ.: Πανούτσος, Κότσαλης, Σίνος, Θωμάς, Παπαντώνης, Αβράμης, Ζίρος, Κανελακό-πουλος, Συλάιδος, Νικολετόπουλος, Ανάστος, Ρετσινάς και άλλα πολλά.}

^{ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΑ}

^{Αφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Πες μου μερικά πράγματα για τα ημερομήνια. Τι γνωρίζεις;
Απάντ.: Τα ημερομήνια τα κοιτάμε το πρώτο δωδεκαήμερο του Αυγούστου, και με το νέο και με το παλιό ημερολόγιο. Όταν φυσάει άνεμος ή έχει συννεφιά κοιτάμε πούθε φυσάει ο άνεμος και καταλαβαίνουνε. Εγώ είχα προβλέψει, το 'χω σε πολλούς πει, ότι τη βδομάδα των Χριστουγέννων θα 'χαμε χιόνι.}

^{Ερώτ.: Δεν έχουμε, όμως. Έχουμε ήλιο.
Απάντ.: Την βδομάδα. Εδώ δεν είχαμε χιόνι; Εδώ είχαμε. Δεν ξέρουμε την ημέρα, μόνο την εβδομάδα. Το δωδεκαήμερο δεν μπορούμε να προβλέψουμε για την ημέρα, μόνο για την βδομάδα.}

^{Ερώτ.: Μου είπες τις δώδεκα πρώτες μέρες του Αυγούστου. Η κάθε μέρα του Αυγούστου αντιστοιχεί σε κάθε μήνα;
Απάντ.: Για κάθε μήνα, ναι. Η πρώτη μέρα είναι για τον Αύγουστο. Η δεύτερη είναι για τον Σεπτέμβριο, η τρίτη είναι για τον Οκτώβρη, η τέταρτη είναι για τον Νοέμβρη, η πέμπτη για τον Δεκέμβρη. Κοιτάμε ποιος άνεμος φυσάει και που. Ρολόγια δεν υπήρχαν και βρίσκανε την ώρα... Την ημέρα με την σκιά του ήλιου και τη νύχτα με τον αστερισμό. Τον χειμώνα τον βλέπανε με το ζώα. Άμα είχε βαρυχειμωνιά ή χιόνι, ό,τι βρίσκανε μπροστά τους το τρώγανε και δεν φεύγανε από την βοσκή. Προβλέπανε βαρυχειμωνιά, χιόνι.}

^{ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ}

^{Αφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Στοιχειωμένα σπίτια υπάρχουν; Έχεις ακούσει;
Απάντ.: Όχι, δεν έχω ακούσει. Το μόνο πράγμα που δεν έχουμε.}

^{Ερώτ.: Μάλιστα, τέτοια πράγματα δεν έχουμε.
Απάντ.: Όχι, δεν έχουμε. Να σου πω και ένα άλλο, μάτα. Μου το έχει πει ο παππούς μου. Εδώ στο Αντρώνι δεν βρικολακιάζανε. Γιατί στο νεκροταφείο που ιδρύσανε θάψανε ένα σκυλί και έναν κόκορα. Όποιος βρικολάκιαζε λάλαγε ο κόκορας και τον έπιανε το σκυλί και τον έτρωγε.}

^{Ερώτ.: Δεν το έχω ξανακούσει αυτό.
Απάντ.: Εμένα μου το είχε πει ο παππούς μου και παππούς του πατέρα σου. Ναι, και αυτός πολύ ιστορικός ήτανε.}

^ΕΘΙΜΑ

^{Αφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Ξέρεις να μου πεις κάποια έθιμα του χωριού; Τι κάνετε στους γάμους, για παράδειγμα, τι κάνετε στους θανάτους, στα βαφτίσια;
Απάντ.: Στον γάμο την Παρασκευή ή το Σάββατο γίνονταν τα "καρφώματα" των προικιών της νύφης.}

^{Ερώτ.:Παίρνατε τα προικιά.
Απάντ.: Ναι, τα μαζεύανε, τα γεμί-ζανε βάγια, δάφνες, και πιάνανε χορό. Όταν ήταν ξενοχώροι τα παίρναμε το Σάββατο. Αν ήταν από 'δω, τα παίρναμε την Παρασκευή και την Κυριακή στολιζότανε η νύφη. Μια βδομάδα έκανε να ειδωθεί με τον γαμπρό.}

^{Ερώτ.: Στους θανάτους τι κάνετε;  Υπάρχει κάτι που το αποφεύγετε;
Απάντ.: Όχι, στους θανάτους όχι. Όπως γίνεται και σήμερα, ο κόσμος πήγαινε κοντά και τότε, όπως πηγαίνει και σήμερα. Δεν έπρεπε, λέει, στην εκκλησία να λείψει κανείς. Στην εκκλησία μπορεί να μην πήγαινε, αλλά στον θάνατο έπρεπε να πάει να δώσει την τελευταία συγχώρεση, τον τελευταίο αποχαιρετισμό. Το έχουμε ακόμα αυτό το έθιμο, το έχουμε. Τότε, όμως, δεν είχαμε τριήμερα, δεν είχαμε εννιαήμερα.}

^{Ερώτ.: Είναι των τελευταίων χρόνων.
Απάντ.: Τελευταία είναι αυτά. Και σχεδόν και μνημόσυνα δεν ήτανε.} 

^{Ερώτ.: Το πιάτο γιατί το πετάνε; Έχω ακούσει ότι όταν βγαίνει ο νεκρός από το σπίτι πετάνε ένα πιάτο. Αυτό γιατί το κάνουν;
Απάντ.: Και στη νύφη που μπαίνει στο σπίτι ένα παιδί την χτυπάει με ρύζι. Εδώ δεν το είχαμε το πιάτο για τον νεκρό, μόνο στη νύφη. Η νύφη έπρεπε να πατήσει σε ρόδο που θα μπει  και να της ρίξουμε ρύζιΕρώτ.: Για να ριζώσει ο γάμος; Γιατί το κάνανε αυτό;}

^{Απάντ.: Έτσι. Και έπρεπε να το πετάξει το πιάτο και να σπάσει. Αυτό ήτανε. Όταν έπαιρναν τα προικιά της νύφης έπρεπε να κάτσουν δύο παιδιά πάνω και να τα πληρώσουν, αλλιώς δεν σηκωνόσαντε.}

^{Ερώτ.: Μάλιστα. Βγάζανε και το χαρτζιλίκι τα παιδιά!
Απάντ.: Ναι! Και έπρεπε, μάτα, να φορέσουν το παπούτσι της νύφης και έπρεπε να το φορέσει παιδί για να πάρει το χαρτζιλίκι. Αυτά ήταν τα έθιμα. Είχαμε τις αποκριές που γινότανε καρναβάλι, γλέντι μεγάλο.}

^{Ερώτ.: Πανηγύρια; Ποιων γιορτών κάνατε πανηγύρια; Ποιες εκκλησίες έχετε εδώ;
Απάντ.: Πανηγύρια γίνονταν τρία εδώ. Ήταν του Αγίου Κωνσταντίνου, που γινότανε πανηγύρι και γλέντι, ήτανε της Αγίας Παρασκευής και των Αγίων Αναργύρων. Αυτές είναι οι εκκλησίες.}

^{Αφηγήτρια: Νικολέτα Πανούτσου}

^{Ερώτ.: Θα ήθελα κάποιες πληροφορίες σχετικά με τα έθιμα του χωριού. Στο γάμο, για παράδειγμα, τι κάνετε;
Απάντ.: Όταν μπαίνει η τελευταία εβδομάδα είναι η εβδομάδα που ετοιμάζονται για τον γάμο. Την Πέμπτη φτιάχνουν τα γλυκά.Παραδοσιακό.Μπακλαβά με φύλλο και καρύδι. Το Σάββατο έπαιρναν τα προικιά της νύφης, πήγαινε ο πεθερός, το σόι του γαμπρού.}

^{Ερώτ.: Και τι τα κάνανε όταν τα έπαιρναν; Τα χορεύανε;
Απάντ.: Τα χορεύανε τα προικιά, κερνάγανε, τρώγανε. Γλέντι. Παλιά πηγαίνανε με τ' άλογα για να φέρουνε της νύφης τα προικιά. Βάζανε τα μεσάλια πάνω στα άλογα και πηγαίνανε. Και τη νύφη την πηγαίνανε στην εκκλησία με άλογα, τώρα είναι τα αυτοκίνητα. Μετά πήγαιναν και ετοιμάζονταν, πήγαινε ο γαμπρός και έπαιρνε τον κουμπάρο και πηγαίνανε στην εκκλησία. Παλαιά το νυφικό το πηγαίνανε στη κόφα. Το χόρευε ένας ανύπαντρος, ένας νέος, και το παίρνανε μετά και ντύνανε τη νύφη. Μετά πηγαίνανε στη εκκλησία, στεφανώνανε και γυρίζανε και κερνάγανε στο σπίτι της νύφης. Μετά πηγαίνανε στο σπίτι του γαμπρού.}

^{Ερώτ.: Για ποιο λόγο πήγαιναν στο σπίτι του γαμπρού;
Απάντ.: Την έπαιρνε ο γαμπρός τη νύφη και κάνανε γλέντι εκεί.}

^{Ερώτ.: Όλα αυτά γίνονται τώρα;
Απάντ.: Ναι, όταν είναι εδώ ο γάμος. Μόνο στα άλογα έχει διαφορά, τώρα έχουμε τα αυτοκίνητα.}

^{Ερώτ.: Στις γεννήσεις; Στην βάφτιση τι κάνετε;
Απάντ.: Στις γεννήσεις πηγαίνει και ασημώνει το παιδί αυτός που θα το βαφτίσει και μετά κανονίζουνε οι γονείς ποια μέρα θα βαφτίσουνε το παιδί. Το βαφτίζουνε, το παραδίδουνε στη μάνα και μετά πάνε και κάνουν το γλέντι.}

^{Ερώτ.: Κάτι ιδιαίτερο δεν έχετε; Ξέρω για τα χρήματα που πετάτε στην εκκλησία.
Απάντ: Όταν βγαίνει έξω από την εκκλησία, στη νύφη ρίχνουμε χρήματα, το ξέχασα. Πετάει κι ο κουμπάρος και ο γαμπρός.}

^{Ερώτ.: Εγώ ξέρω στην βάφτιση που τα πετάει ο νονός και τα μαζεύουν τα παιδιά.
Απάντ.: Ναι, και στην βάφτιση και στον γάμο γίνεται αυτό.}

^{Ερώτ.: Στον θάνατο τι κάνετε; Κάποιες προλήψεις που υπάρχουν;
Απάντ.:Δεν αφήνουν το σπίτι μόνο του όταν φεύγει η κηδεία. Αφήνουν τρεις γυναίκες.}

^{Ερώτ.: Πετάτε πιάτο;
Απάντ.: Πετάμε και ένα πιάτο, αλλά μας μαλώνουνε, δεν μας αφήνουνε.}

^{Ερώτ.: Για ποιο λόγο πετάτε το πιάτο;
Απάντ.: Δεν ξέρουμε. Έτσι το βρήκαμε, έτσι κάνουμε.}

^{Ερώτ.: Έχω ακούσει ότι αν βραχεί ο νεκρός, θα πεθάνει κι άλλος. Ισχύει;
Απάντ.: Ναι, ισχύει αυτό.}

^{Ερώτ.: Κάτι άλλο;
Απάντ.: Ξενυχτάμε τον πεθαμένο στο σπίτι.}

^{Ερώτ.: Μοιρολόγια λέτε;
Απάντ.: Λέμε και μοιρολόγια, όχι το βράδυ, όμως, την ημέρα. Όταν πέφτει ο ήλιος δεν λένε τίποτα, τον σκεπάζουν τον πεθαμένο.}  

^{ΤΡΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΕΩΡΓΩΝ}

^{Αφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Ξέρεις τον τρόπο που εργάζονταν οι γεωργοί; Πώς εργάζονταν παλιά και πώς εργάζονται τώρα;
Απάντ.: Πριν ήτανε το ξυλάλετρο που ζεύανε τα ζώα και τα ξινάρια που σκάβαμε. Τώρα είναι η μηχανοκαλλιέργεια. Τα αμπέλια το ίδιο, σκάψιμο. Στον θέρο είχαμε το δρεπάνι. Παίρναμε τη χεριά, τα δέναμε δεμάτια, τα φορτώναμε πάνω στα ζώα και τα φέρναμε και κάναμε τις δεμονιές.}

^{ΞΟΡΚΙΑ
Αφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Ξόρκια κάνετε;
Απάντ.: Κάνανε, τώρα όχι. Ο παππούς μου ήξερε για το φίδι. Ήξερε για τον λύκο για να μην τρώει τα ζώα. Ήξερε άμα έχανε πρόβατα και έβρισκε ποιος τα είχε πάρει. Τα ήξερε όλα αυτά.}

^{ΜΑΓΕΙΑ
Αφηγητής: Νικόλαος Πανούτσος}

^{Ερώτ.: Υπήρξε ποτέ κάποια περίπτωση μαγείας;
Απάντ.: Εδώ στο χωριό ήτανε ένα σπίτι, επί Τουρκοκρατίας, και είχε μια κοπέλα πολύ όμορφη, ξανθιά. Και πέρναγε ο ταχυδρόμος ο Τούρκος και την ζήλεψε. Λέει μιας γριάς: «Θέλω να μου κόψεις από την πλεξίδα της μια φούντα μαλλί».}

^{Ερώτ.: Για να της κάνει μάγια;
Απάντ.: Ναι. Η γριά είχε μια γιδιά. Είχε σφάξει μια γίδα και είχε το δέρμα κρεμασμένο, το τομάρι, και ήτανε το ίδιο. Κόβει από το τομάρι και του το δίνει. Σε 5-8 μέρες πέρασε ο ταχυδρόμος και πήγαιναν οι γίδες κοντά του! Ναι, το λέει το χωριό όλο!}

^{ΓΙΟΡΤΕΣ ΑΓΙΩΝ
Αφηγήτρια: Νικολέτα Πανούτσου}

^{Ερώτ.: Ποιους Αγίους γιορτάζετε εδώ στο χωριό και πώς;
Απάντ.: Έχουμε την Αγία Παρασκευή, έχουμε τον Άγιο Κωνσταντίνο και Αγία Ελένη και τους Αγίους Ανάργυρους.}

^{Ερώτ.: Τι ιδιαίτερο κάνετε σ' αυτές τις γιορτές;
Απάντ.: Η Αγία Παρασκευή είναι έξω από το χωριό και τότε κάνουμε πανηγύρι. Γιορτάζει στις 26 Ιουλίου. Του Αγίου Κωνσταντίνου κάνουμε περιφορά της εικόνας κάτω στη πλατεία και μετά γυρίζουμε στην εκκλησία και κάνουμε υπέρ υγείας. Και των Αγίων Αναργύρων κάνουμε περιφορά της εικόνας.}

^{Ερώτ.: Υπάρχει κάτι που εκείνες τις ημέρες δεν κάνετε;
Απάντ.: Δεν κάνουμε δουλειές. Πάμε στην εκκλησία εκείνες τις ημέρες.}

^{μάτα = επίσης}

Εμφανίσεις	4399
Αναθεωρημένο	32 Φορές
Δημιουργήθηκε	Πέμπτη, 09 Μάρτιος 2006 16:09
Τροποποιήθηκε	Σάββατο, 03 Φεβρουάριος 2007 09:31