Τουρκοκούμανι
«Αριθμός 5973
Το Εκτελεστικόν
Προς τον Γενναιότατον στρατηγόν και αρχηγόν του στρατοπέδου Νεζερών Δημήτριον Πλαπούταν
Η Διοίκησις έλαβε σήμερον βεβαίας πληροφορίας ότι οι αντάρται Ανδρέας Ζαΐμης, Ανδρέας Λόντος και Νικήτας Σταματελόπουλος επάτησεν το έδαφος της Πελοποννήσου και ευρίσκονται εις χωρίον του Λάλα λεγόμενον Τουρκοκούμανι.
Δεν είναι αμφιβολία ότι ο σκοπός του ερχομού τους είναι να ταράξουν την κοινήν ησυχίαν και ευταξίαν, την οποίαν με τόσας θυσίαςτο έθνος εκέρδισε.
Διατάσσεσαι λοιπόν να συλλάβης τους ειρημένους, όπου κι αν ευρίσκονται και αμέσως να τους διευθύνης ασφαλώς εις την Διοίκησιν. Περί τούτου διετάχθη και ο στρατηγός Τούσιας Ζέρβας και συνεννοήσου.
Τη 8 Απριλίου 1825 Ναύπλιον
Ο αντιπρόεδρος Γκίκας Μπότσαρης
Αναγν. Σπηλιωτάκης, Κων. Μαυρομιχάλης».
ΠΛΑΠΟΥΤΑΣ, Αγησίλαος Τσέλαλης, σελ. 384, Αθήναι 1962
Το παραπάνω έγγραφο το έστειλε το πρωί ο κολέγας μου ο Τουτούνης.
Κάτι θα ετοιμάζει φαίνεται για τα 200 χρόνια και έχει πέσει με τα "μούτρα" στο διάβασμα.
Επίσης μου συνέστησε να κάνω test DNA καθότι γνωρίζει ότι ο μισός και από τα δύο σόγια των γονέων μου είμαι Κουμαναίος.
Στα σώματα που κείτονται στην αυλή της Χειμάρρας και ένας Κουμαναίος
Δεν είναι φρέσκο αυτό το νέο, κάμποσα χρόνια φύλαγε στα αρχεία μου. Ήθελα να το εξαντλήσω να βρω όλους τους Βουρλουμαίους, να τους ρωτήσω γι΄αυτόν τον ήρωα..
Στα χρόνια που πέρασαν αμέτρητοι ήταν οι τίτλοι που γράφτηκαν για την γυναίκα φύλακα των έξι άταφων Ελλήνων στρατιωτών που σκοτώθηκαν στο Έπος του ’40.
Ερμιόνη (Μ)Πρίγκου λέγεται, «η Μάνα των Πεσόντων» που κράτησε το Ιερό μυστικό» για τόσα χρόνια.
Έξι νοματαίοι θαμμένοι στην αυλή της στη Χειμάρρα και τους τιμάει κάθε μέρα.
Ήταν οκτάχρονη παιδούλα η Ερμιόνη όταν βοήθησε τους γονείς της να θάψουν τα άψυχα σώματα των παληκαριών που έπεσαν στις επιχειρήσεις κατά των Ιταλών.
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΣΤΟ ΚΟΥΜΑΝΙ ΗΛΕΙΑΣ
Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΚΤΥΠΑΕΙ ΣΤΟ ΠΑΝΕΜΟΡΦΟ ΔΑΣΟΣ ΤΗΣ ΦΟΛΟΗΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ.
ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΕΚΕΙ...!!!
ΣΑΒΒΑΤΟ 10 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 ΩΡΑ 8:30 μ.μ.
ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: "ΕΝΩΣΗ ΚΟΥΜΑΝΙΩΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ" & "ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΟΥΜΑΝΙ"
Την παραπάνω ανακοίνωση την πήραμε από την ανάρτηση του φίλου μας του Ηλία Τουτούνη που ίσως να μπερδεύεται με την εκδήλωση. Για να μην πω.., «όπου γάμος και χαρά…», λέω εκδήλωση παραδοσιακού τραγουδιού χωρίς τον Ηλία δεν γίνεται.
Να είναι όμως παραδοσιακό και όχι "γυφτοκατάσταση" χωρίς καμία αιχμή ρατσισμού στους φίλους μας τσιγγάνους.
Πήγαμε πρόπερσι να καταγράψουμε μια ανάλογη εκδήλωση και ακούσαμε «αχ και βαχ», «πω-πω…», «Ζαφειρένια μου…», τα καγγέλια της Τσαμπά, Βελισσάρη, Μπέκιο, Φιλιώ και το κακό συναπάντημα.
Το παρακάτω τραγουδάκι είναι για την περίσταση που ανέσυρε, (ποιος άλλος;) ο Ηλίας μαζί με πολλά άλλα που ήταν ξεχασμένα σε μια αποθήκη.
Κώστας Παπαντωνόπουλος Αύγουστος - Δριμάρης 2019
ΚΟΥΜΑΝΙ ΚΑΙ ΑΝΤΡΩΝΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
Φεζού μωρέ – Φεζούλ- αγάς εκίνησε,
μες στου Κούμανι να πάει και κανένα δεν ρωτάει
κι μά- μωρέ κι μάνα του, του έλεγε,
κι η μάνα του, του έλεγε κι η μάνα του λέει:
-Φέζο μην πας, Φέζο μην πας στου Κούμανι,
γιε μ’ στ’ Αντρώνι μην σκαλώσεις, Φέζο μου θα μετανιώσεις.
Κι ο Φέ- μωρέ κι Φέζος δεν τ’ αγροίκησε,
τι του έλεγε η σουλτάνα, η καημένη του η μάνα.
Στου Κού- μωρέ στο Κούμανι εδιάηκε,
στου Κουμάνι εδιάηκε, στ’ Αντρώνι να περάσει.
Κι εκεί μωρέ κι εκεί καρτέρι του ’χανε
κι εκεί καρτέρι του ’χανε, δυο τρεις οι Κουμαναίοι,
ο Τζα- μωρέ ο γέρο Τζακρι – Τζακριλής
κι εφτούνοι οι Βερβιταίοι που ’σαντε καπεταναίοι.
Κούμανι! Θα τους μείνει αξέχαστο!
Η ζωή λένε παίζει περίεργα παιχνίδια... ό,τι δίνεις παίρνεις... τα ρητά αυτά ταιριάζουν απόλυτα στη μικρή μας ιστορία.
Το γειτονικό μας χωριό Κούμανι, στάθηκε μεσάζων στο να γνωριστούν, να συνεργαστούν και στο τέλος να σφραγίσουν με όρκους αιώνιας αγάπης τη γνωριμία τους ο δάσκαλος και η δασκάλα του δημοτικού σχολείου!
Πριν λίγες μέρες ενώθηκαν με τα δεσμά ενός πρωτότυπου γάμου που θα θυμούνται και θα μεταφέρουν στις επόμενες γενιές τους!!! Σκέφτηκαν ότι δεν θα μπορούσαν να λείπουν από την καλύτερη στιγμή της ζωής τους οι μαθητές τους, που ήταν η αφορμή της γνωριμίας τους. Έτσι ζήτησαν από τους γονείς και παραβρέθηκαν ως παρανυφάκια αρκετά από τα παιδάκια του σχολείου! Ο γάμος τους γέμισε με πλουμιστά φορέματα και ανθοστόλιστα κεφαλάκια! Με χρώματα και γέλια των μικρών τους φίλων, που όπως είπαν, τους θεωρούν οικογένεια τους!
Οι μικρές μαθήτριες από το Κούμανι, βάζοντας όλη την αγάπη τους, έκλεψαν την παράσταση στην εκδήλωση και έκαναν τη μέρα των δασκάλων τους ακόμα πιο ξεχωριστή και συνάμα αυτός ο ιδιαίτερος γάμος, στάθηκε αφορμή να ακουστεί το Κούμανι σε όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας, αφού είναι το γεγονός των τελευταίων ημερών.
Να ζήσουν!!!!!
Δώρα Καζαμία Ιούνιος 2017
Φωτο: dete.gr
Ασβεστώνουμε την Μοστενίτσα με "Ρεφενέ" και "Προσωπική εργασία"
Το Σάββατο 17 Ιουνίου από τις 9:30 π.μ. έως 8 μ.μ.
Για τρίτη χρονιά εμείς θα είμαστε εκεί.
Θα πάρουμε τις βούρτσες μας και θα ασπρίσουμε τις τσιμεντένιες επιφάνειες του χωριού.
Φέτος θα πάμε ακόμα πιο μακριά από τα κεντρικά σημεία του χωριού, θα φτάσουμε μέχρι την Βίγλα να ασπρίσουμε το σπιτάκι για την στάση των λεωφορείων.
Περιμένουμε συμμετοχή και συμπαράσταση.
Συμμετοχή από Μοστενιτσάνους και από φίλους του χωριού.
Συμπαράσταση από τους φορείς, τον Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας, την κοινότητα (ακολουθώντας το παράδειγμα του Προέδρου) και τους Συλλόγους του χωριού μας.
Προσωπική εργασία και...Ρεφενές. «κατά τον τρόπο των ειδικών, των σοφών».
Δεκαετία του ’50, η Ελλάδα πληγωμένη απ’ τον πόλεμο και την κατοχή, προσπαθεί να σταθεί ξανά στα πόδια της. Τότε, στα πλαίσια των μικρών κοινοτήτων, δημιουργείται ο θεσμός της «προσωπικής εργασίας».
Μια ιδιότυπη μορφή εθελοντισμού που συμμετείχαν ολόκληρες οι τοπικές κοινωνίες, άντρες και γυναίκες.
Συνήθως ήταν Κυριακή, λίγο μετά την εκκλησία, που χτύπαγαν οι καμπάνες για να θυμίσουν στο κόσμο ότι είναι μέρα προσωπικής εργασίας.
Η συμμετοχή όλων θεωρούταν αυτονόητη υποχρέωση.
Με ότι διέθετε ο καθένας, κασμάδες, αξίνες, ξινάρια, φτυάρια, βαριοπούλες, συμμετείχε χωρίς δισταγμό σε μια κοινή υπόθεση.
Έτσι, φτιάχτηκαν σημαντικά έργα και υποδομές για να καλυφτούν καθημερινές ανάγκες.
Χτίστηκαν σχολεία, εκκλησίες, δρόμοι, καλντερίμια, γεφύρια, βρύσες, αυλάκια .....
Συχνά δεν αργούσε να στηθεί γλέντι άλλωστε στην Μοστενίτσα είμαστε.
Οι νοικοκυρές πήγαιναν στην αρχή χαλβά με τσίπουρο, μετά μεζέδες και το κρασί.
Όταν τελείωνε η μέρα και η δουλειά, συνέχιζαν το γλέντι πλέον στα καφενεία.
Το γλέντι εκεί ήταν “ρεφενές “......
(Από το λεξικό της του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη):
Τουρκικά: refene,
Περσικά: herifane.
Η λέξη δεν μοιάζει να επέζησε στα τούρκικα, αντίθετα με τα περσικά και τα ελληνικά.
Η ετυμολογία της λέξης herifane (στη συχνότερη μορφή arifane): herif είναι ο ερίφης, το άτομο, και η κατάληξη –âne δηλώνει τροπικό επίρρημα: κατ’ άτομο, είναι μια κατά λέξη μετάφραση του περσικού.
Το arifane عارفانه στην οθωμανική μορφή, κατά λέξη σημαίνει «κατά τον τρόπο των ειδικών, των σοφών».
Με την μέρα του ασβέστη αυτό θέλουμε να κάνουμε.