«ΣΠΑΡΤΟΥΛΙΑ – ΚΑΤΣΑΡΟΥ – ΖΑΧΑΡΑΙΙΚΑ» ΑΠΟ ΨΗΛΑ
ΑΠΟΓΕΙΩΣΗ ΑΠΟ ΣΠΑΡΤΟΥΛΙΑ, ΜΝΗΜΕΙΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΙΑΝΝΙΑ, ΚΑΤΣΑΡΟΥ, ΖΑΧΑΡΑΙΙΚΑ στις 24 Αυγούστου 2022
ΣΠΑΡΤΟΥΛΙΑ
Η Σπαρτουλιά είναι ο μεγαλύτερος από τους συνοικισμούς του Αντρωνίου (ύστερα από το Πανόπουλο) με 50 περίπου κατοίκους. Βρίσκεται πάνω στην Ε.Ο. 111 Πάτρας - Τρίπολης.
Στην διασταύρωση προς τα βουνά ξεκινάει ο δρόμος προς τα ορεινά χωριά της Περιφερειακής Ενότητας Λασιώνος με κατάληξη την Βερβινή και ακόμη παραπέρα.
Νότια από την άλλη πλευρά του δρόμου, ξεκινάει ο δρόμος προς τις Χαραγές και καταλήγει στο Κλινδιά και στη Γιάρμενα.
Εκεί στην αρχή του δρόμου πίσω από το εικονοστάσι, συναντάμε το Ανάθεμα, που το έστησαν οι Αντρωναίοι για τον φοροεισπράκτορα Μπέργιο λίγο πριν την επανάσταση του 21.
Ακόμη επί της «Ε.Ο. 111» βλέπουμε το μνημείο του Γιώργη Γιαννιά που το έστησε ο Σύλλογος Τριταιϊτών Αχαΐας για να μας θυμίζει μια σπουδαία, αλλά άγνωστη, σελίδα της πρόσφατης ιστορίας μας. Εκεί έχει δημιουργηθεί και μία μεγάλη πλατεία «η πλατεία Γιαννιά». Υπάρχει ακόμη μια μικρότερη πλατεία ΒΑ του οικισμού.
ΑΝΤΡΩΝΙ: ΜΑΛΟΤΕΝΑ ΠΑΛΙΟΒΡΥΣΗ ΑΠΟ ΨΗΛΑ
ΑΠΟ ΨΗΛΑ ΜΕ DRONE ΑΝΤΡΩΝΙ: ΜΑΛΟΤΕΝΑ, ΑΛΩΝΙ ΤΟΥ ΠΛΙΕΓΚΑ, ΣΕΛΛΗΕΙΣ ΠΟΤΑΜΟΣ (ΚΟΚΑΛΑΚΙ) Ή ΠΗΝΕΙΑΚΟΣ ΛΑΔΩΝΑΣ, ΤΟΥ ΓΚΟΥΡΙ (Η ΠΕΤΡΑ GURI), ΖΗΡΑΙΙΚΑ, ΠΑΛΙΟΒΡΥΣΗ, ΠΑΛΙΟΠΟΤΑΜΟ, Ο ΜΥΛΟΣ ΤΟΥ ΡΕΤΣΙΝΑ, ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΟ, ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ - ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Παρασκευή, 26 Αυγούστου 2022, 11:01:18 πμ
Κώστας Παπαντωνόπουλος
ΜΑΛΟΤΕΝΑ, τοποθεσία στα Γιανακαίικα στην παλιά δίοδο προς το Κούμανι. Εκεί θα δείτε και τα ερείπια από τις εγκαταλειμμένες παραποτάμιες «βίλες» του Λάμπη Μ. του Βασίλη Π. και του Γληγόρη Κ.
ΑΛΩΝΙ ΤΟΥ ΠΛΙΕΓΚΑ, το μοναδικό πέτρινο Αλώνι που φτιάχτηκε το 1925
ΣΕΛΛΗΕΙΣ ΠΟΤΑΜΟΣ (ΚΟΚΑΛΑΚΙ) Ή ΠΗΝΕΙΑΚΟΣ ΛΑΔΩΝΑΣ, το δικός μας ποτάμι που μαζί με το Παλιοπόταμο σχηματίζει το Φαράγγι του Αντρωνίου
ΤΟΥ ΓΚΟΥΡΙ (Η ΠΕΤΡΑ GURI), η πέτρα που παίζαμε. Η ονομασία προέρχεται από την πέτρα στα Αλβανικά ή Σλάβικα.
ΖΗΡΑΙΙΚΑ, η συνοικία – γειτονιά των Ζηραίων Αντρωναίων.
ΠΑΛΙΟΒΡΥΣΗ, η κύρια βρύση του χωριού μας που οι γνωστοί ιθύνοντες φρόντισαν να εξαφανίσουν. Δεν έχουμε φωτογραφία από αυτή την εξαίρετη κρήνη παρά μόνον τον έναν από τους δύο κούτουλες.
ΠΑΛΙΟΠΟΤΑΜΟ, Το ποτάμι με τους 5-6 μύλους, νεροτριβή και πριονοκορδέλα.
Ο ΜΥΛΟΣ ΤΟΥ ΡΕΤΣΙΝΑ, ο μύλος της γνωστής οικογένειας που σταμάτησε την λειτουργία στα χέρια της Τασίας του Λουβίκη.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΟ, το δάσος που απαγόρευσε πριν 70 περίπου χρόνια την κοπή ξύλων το δασαρχείο για να κρατηθεί το χωριό ΒΑ.
ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ, φαίνεται το κοιμητήριο, η ανόητη επέκταση αλλά και ο αυθαίρετα γκρεμισμένος μαντρότοιχος.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ και πέριξ με τις αυθαίρετες κατασκευές του αχόρταγου.
Ο ΛΑΪΚΟΣ ΜΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ…!
Γράφει: ο Κώστας Παπαντωνόπουλος
Το παρακάτω αφήγημα είναι ετεροχρονισμένο, το περιστατικό συνέβη το περασμένο καλοκαίρι, τον Αύγουστο του 2022.
Κάθε βράδυ που κατέβαινα προς στην πλατεία (στο Αντρώνι), απέθετα τα σκουπίδια μου στους κάδους μπροστά στο δημοτικό σχολείο εκεί που φιλοξενεί σήμερα τα αντικείμενα του Λαογραφικού μας μουσείου.
Ένα από αυτά τα βράδια όταν πλησίασα προς στους κάδους (παρότι είχε σουρουπώσει) το μάτι μου έπεσε παράμερα σε μια χάρτινη σακούλα που μέσα είχε μαζί με άλλα και ένα υφαντό του αργαλειού. Το σήκωσα, το ξετύλιξα και μέσα ήταν ένα εξαίσιο υφαντό και χωρίς δεύτερη σκέψη «έτρεξα» να το τοποθετήσω στο μουσείο.
“ΚΟΥΜΠΑΡΕ, ΤΟ ΛΑΔΙ ΠΟΥ ΛΑΔΩΣΕΣ ΤΟ ΤΣΟΥΠΙ ΜΟΥ, ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΣΕ ΚΑΨΕΙ…!”
Καταγραφή – Επιμέλεια: Κώστας Παπαντωνόπουλος
Πριν από πολλά χρόνια ένας ανύπαντρος ζωοκλέφτης ονόματι Σίμος από ένα αλαργινό χωριό είχε πιάσει κουμπαριά στο χωριό μας, τον Νικάκη. Με τον Νικάκη ’περετήσανε μαζί το φανταριλίκι και γίνανε άκριτοι φίλοι και μετά από λίγα χρόνια που ’φκιασε οικογένεια ο Νικάκης κουμπαριάσανε, και ο Σίμος λάδωσε (βάπτισε) ένα τσουπί του.
Ο Σίμος που δεν είχε στασιώ στον τόπο του, έφερνε φούρλα ούλα τα χωριά και όπου έβρισκε καλά ζωντανά πρώτα τα παρατήραγε, και μετά από καιρό ερχότανε τα βούταγε και τα ’σουρνε…!
Μια φορά του Άη Κωνσταντίνου ανήμερα είχε φτάσει η χάρη του και στο χωριό μας στον κουμπάρο του τον Νικάκη.
ΤΟΥΡΚΟΚΟΥΜΑΝΙ: ΑΠΑΓΩΓΗ ΒΙΑΣΜΟΣ, 6 ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΙ ΤΟ 1897
Δίκη επί απαγωγή, εξ κατηγορούμενοι.
Εν τω Κακουργιοδικείο χθες έξιδικάσθη υπόθεσις αφορώσα απαγωγήν, βιασμόν και διατάραξιν οικιακής ειρήνης. Κατηγορούμενοι ήσαν 6 εκ του χωρίου Τούρκο - Κούμανι της Δίβρης. Η δίκη δι ρχισε μέχρι της 9 ώρας της νυχτός, διότι μάρτυρες είχαν προσκληθεί περί τους 20.
Η υπόθεσις ήν αληθώς μυθιστοριματική, διότι ο γαμβρός δις απήγαγε την κόρη κατά δύο διάφορους εποχάς.
Εκ της αποδεικτικής διαδικασίας απεδείχθη η ενοχή των και το δικαστήριο καταδίκασε τον μεν δράστη εις 5ετή ειρκτήν τους δε άλλους 4 .3 και 2 ετών φυλάκισιν αναλόγως: της συνδρομής ήν εις αυτόν παρήξα.
Εφημερίδα Πελοπόννησος 4-11-1897
Διατηρούμε την ορθογραφία.
Κώστας Παπαντωνόπουλος Γενάρης 2023