Μιχαήλ Χρύσανθου Σισίνης
Ο Μιχαήλ Σισίνης ήταν γιος του κοτζάμπαση της επαρχίας Γαστούνης, Γεωργίου Σισίνη. Γεννήθηκε το 1801 στην Γαστούνη Ηλείας, που ήταν έδρα της Επαρχίας. Στα μικρά του χρόνια έζησε ήρεμα με οικονομική άνεση. Μεγάλωσε σε οικογενειακό περιβάλλον, που το αποτελούσαν σπουδαγμένοι και καλλιεργημένοι πνευματικά άνθρωποι. Ο παππούς του και οι τρεις αδελφοί του πατέρα του είχαν σπουδάσει Ιατρική στην Ιταλία. Έτσι, ο μικρός Μιχαήλ, πριν ακόμη φοιτήσει σε σχολείο είχε μάθει από το οικογενειακό του περιβάλλον πολλά και ωφέλιμα πράγματα. Την προσχολική του εκπαίδευση τη είχε αναλάβει ο θείος του ιατρός Νικόλαος Σισίνης, ο οποίος του έμαθε και τα πρώτα του γράμματα. Φοίτησε μαζί με τον αδελφό του Χρύσανθο στα σχολεία της Γαστούνης και για ένα χρόνο στο μοναστήρι του Ομπλού της Πάτρας. Για την τελειοποίηση των σπουδών του, στάλθηκε από τον πατέρα του στην Ζάκυνθο. Εκεί μεταξύ άλλων σπούδασε ζωγραφική, μουσική και ξένες γλώσσες. Έμαθε να ομιλεί άπταιστα την γαλλική και ιταλική γλώσσα.
ΚΑΤΙ ΛΕΒΕΝΤΟΠΑΛΙΚΑΡΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΓΑΣΤΟΥΝΗΣ ΠΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΤΑ ΤΙΜΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΑΜΟΓΙΕΣ ΤΟΥΣ
Έγγραφο του Ανδρέα Ζαΐμη με αριθμό 415 προς το Βουλευτικό υπ’ αριθμόν 292, από Ανδραβίδα 22 Οκτωβρίου 1823. Α.Ε.Π. 9, σελ. 300 – 301. Ο Ανδρέας Ζαΐμης, αφού γνωστοποιεί ότι έφτασε στη Γαστούνη μαζί με τον Στρατηγό Λόντο με 1.500 στρατιώτες και ότι περιμένουν τα πλοία για να περάσουν στο Μεσολόγγι, συνεχίζει: «…άνευ τούτων ουδέν γίνεται και, αφού φθάσουν, θέλει ενεργήσωμεν να δοθώσι και από αυτήν την επαρχίαν χρήματα, την οποίαν ο κύριος Γεώργιος Σισίνης ήφερεν εις αθλίαν κατάστασιν με τον αφόρητον δεσποτισμόν τον οποίον έχει προ οφθαλμών να συστήση εις αυτήν την επαρχίαν. Σκοπόν έχει το ν’ αποκτήση απόλυτον εξουσίαν, δια να μην υπάρχη κανείς να τον εξετάζη, μήτε να έχη ιδέαν περί εισοδημάτων της επαρχίας και επειδή μερικοί αγόρασαν μέρος από τα εθνικά, ηύρε μέσον την δολοφονίαν να κατορθώση τον σκοπόν του και τον πόλεμον εις όλον το ύστερον. Εθανάτωσε δύο καπεταναίους και ένα προεστώτα ενός χωρίου και, στοχαζόμενος τους Καπελήσιους ικανούς να σαλεύουν το σύστημά του, εκήρυξε κατ’ αυτών πόλεμον εμφύλιον, κινήσας στρατιώτας κατ’ αυτών. Δεν έγινε όμως καμμία αιματοχυσία, επειδή οι Καπελήσιοι εφέρθησαν φρονίμως και έδωσαν χώραν του κακού σκοπεύοντες να παραστήσουν τα δίκαιά των εις την Διοίκησιν και να ζητήσουν λόγον από τον κ. Γεώργιον Σισίνην ένεκα των φόνων, τους ποίους κηρύττει ότι με άδειαν της Διοικήσεως έπραξε. Μ’ όλον ότι εις τοιαύτην κατάστασιν ούσα η επαρχία αύτη εκ τε των αρπαγών και καταχρήσεων, ελπίζω να βοηθήση χρηματικώς, όταν ίδη τα πλοία, επειδή έχει προ οφθαλμών τον εξανδραποδισμόν της και βλέπει πως ο Σισίνης ολίγον φροντίζει υπέρ αυτής. Λοιπόν, ως είπον, ενεργήσετε δραστηρίως δια την έκπλευσιν των πλοίων και ο Θεός των δυνάμεων να οδηγήση έκαστον εις τα χρέη του δια να απελπίσωμεν τον εχθρόν μας[1].
Μένω».
[1] Δρεμπέλας Π. Διονύσιος, «Η Ηλεία στην περίοδο 1821 – 1832», σελ. 126, Αθήνα 2007.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΑΜ ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΟΡΕΙΝΗΣ ΗΛΕΙΑΣ
«Αντάρτης, κλέφτης, παλικάρι πάντα είν’ ο ίδιος ο λαός» [1]
Λαμπεία: Το πρώτο χωριό σε πληθυσμό 1.494 κάτοικοι
Αντρώνι: Δεύτερο χωριό σε πληθυσμό 1.011 κάτοικοι
Κούμανι: Τρίτο χωριό σε πληθυσμό 945 κάτοικοι
Κρυόβρυση: Τέταρτο χωριό σε πληθυσμό 750 κάτοικοι
Ορεινή: Πέμτο χωριό σε πληθυσμό 594 κάτοικοι
Τσίπιανα: Έκτο χωριό σε πληθυσμό 534 κάτοικοι
Φολόη: Έβδομο χωριό σε πληθυσμό 472 κάτοικοι
Αστράς: Όγδοο χωριό σε πληθυσμό 423 κάτοικοι
Κακοτάρι: Ένατο χωριό σε πληθυσμό 359 κάτοικοι
Αγία Κυριακή: Δέκατο χωριό σε πληθυσμό 338 κάτοικοι
Αγία Τριάδα: Ενδέκατο χωριό σε πληθυσμό 238 κάτοικοι
Αγία Κυριακή, η (Κερτίζα, η) Πληθυσμός: 338 κάτοικοι (165 Α + 173 Θ). Μετονομασία: 20-9-1955, ΦΕΚ 287/1955. Ορεινό χωριό (940 μ.) στη νοτιοδυτική πλαγιά της Λαμπείας. Γεωργοκτηνοτρόφοι∙ καμία προσωπικότητα κύρους.
ΑΕΡΟΔΙΑΔΡΟΜΟΣ ΣΤΟ ΠΑΝΟΠΟΥΛΟ
Φώτο: Η ηγεσία της SOE 133 ομάδας στην Αράχωβα (Οκτώβριος 1943) J. Stevens, P. Mc Muller, D. Campbell, A. Andrius, W. Red
Στο συνοικισμό Πανόπουλο που βρίσκεται στις παρυφές της Πηνείας, ανατολικά του οικισμού των Αγνάντων, είχε εγκατασταθεί μια ομάδα Άγγλων κομάντος υπό τον ταγματάρχη Ντούγκαν Κάμπελ και τον Λοχαγό Ντόνες, συντονίζοντες και οργανώνοντας την Ελληνική Αντίσταση, δίδοντας δε στους Γερμανούς ψευδείς πληροφορίες περί επικείμενης απόβασης των συμμάχων στην Πελοπόννησο.
Με τις οδηγίες της Αγγλικής ομάδας, εκεί στις παρυφές του δάσους προς το χωριό, διαμορφώθηκε χώρος ρίψεων εφοδίων εκ του αέρος από τα συμμαχικά αεροπλάνα.
Αρχηγός της αποστολής στην Πελοπόννησο ήταν Τζων Στήβενς συνταγματάρχης, ο Άντονυ Άντριους αντισυνταγματάρχης και ο Ντούγκαν Κάμπελ[1] ταγματάρχης.
Οι Στήβενς και Άντριους ήσαν καθηγητές του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ειδικά εκπαιδευμένοι στο τομέα της αντικατασκοπίας. Έπεσαν με αλεξίπτωτο στο οροπέδιο της Ρακίτας[2] και παρελήφθησαν από συνεργάτες τους ενώ συνεργάστηκαν και με τον αρχηγό του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου Δημήτριο Μίχου.
Αργότερα, σύμφωνα με μαρτυρίες χωρικών, ένας Γερμανός πιλότος, σ’ αυτόν τον αεροδιάδρομο, κατάφερε και προσγείωσε ένα αεροπλάνο «Στούκας[3]».
Γράφουν: Η. Τουτούνης, Κ. Παπαντωνόπουλος.
[1] Σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων που δούλεψαν εκεί, την κατασκευή επόπτευε και ο Λοχαγός Ντόνερ.
[2] Το οροπέδιο είναι κοντά στο όρος Μπαρμπάς του ορεινού όγκου του Παναχαϊκού, σε υψόμετρο 1.130 μέτρων περίπου. Στην περιοχή υπάρχουν δύο μικρές λίμνες, η λίμνη Βεργούρι και η ομώνυμη λίμνη Ρακίτα καθώς και το ρέμα Τσίκιζα που διατρέχει το οροπέδιο
[3] ο Junkers Ju 87, ή Stuka (Στούκα) είναι συντόμευση της λέξης Sturzkampfflugzeug, (πολεμικό γερμανικό μαχητικό αεροσκάφος κάθετης εφόρμησης). Αναγνωρίζεται εύκολα από τις αντεστραμμένες πτέρυγες γλάρου, από τις σταθερές ρόδες και τη σειρήνα του που λόγω της επιπρόσθετης οπισθέλκουσας μείωνε την ταχύτητα στο ήδη αργό αεροσκάφος. Το Stuka εισήγαγε κάποιες πρωτοποριακές καινοτομίες, όπως τα αυτόματα φρένα, που εξασφάλιζαν την έξοδο του αεροσκάφους από τη βύθιση, ακόμα και στην περίπτωση λιποθυμίας του πιλότου από την έντονη επιτάχυνση και μια σειρήνα κάτω από το ρύγχος, που λειτουργούσε με τον εισερχόμενο αέρα και ούρλιαζε κατά τη διάρκεια των βυθίσεων για να τρομοκρατεί τους αντιπάλους. Τα Stukas αποτελούσαν ένα είδος ψυχολογικού πολέμου. Οι σταθερές ρόδες του επέτρεπαν να προσ – απογειώνεται σε αυτοσχέδιους αεροδιαδρόμους κοντά στην πρώτη γραμμή, παρέχοντας στενή υποστήριξη στις προελαύνουσες γερμανικές δυνάμεις. Σχεδόν 6.000 Ju 87 κατασκευάστηκαν στην περίοδο 1936 – 1944.
Γ. Σισίνης: Απόπειρα δημιουργίας κρατιδίου στην Ηλεία
Στις 25 Ιανουαρίου 1824 στην Γαστούνη έγινε συγκέντρωση των Δημογερόντων και προκρίτων της Επαρχίας και καθιέρωσε ένα σύστημα το ονομαζόμενο «Πολιτικόν και Πολεμικόν της Επαρχίας». Η συνέλευση ενώ έγινε την 25ην Ιανουαρίου 1824, στο έγγραφο 20.389 της ΙΕΕΕ υπάρχει η ημερομηνία της 15ης Φεβρουαρίου 1824. Το έγγραφο τούτο έχει ως εξής:
“1824 : Ιανουαρίου 25 Γαστούνη, έγινε συνέλευσης και συναχθέντες άπαντες οι καπεταναίοι και Δημογέροντες της Επαρχίας αυτοπροαιρέτως έκαμαν τρία έγγραφα όμοια ως προς το κάτωθεν, και το μεν εν έδωσαν του Αρχηγού, το άλλο των πολεμικών και το γον των πολιτικών.
(ΤΣ) + Ο Λαρίσσης και Τοποτηρητής Ωλένης Κύριλλος επιβεβαιοί+
Γνωρίζοντες, ότι εκ της διχονοίας και ασυμφωνίας προξενείται εις κάθε επαρχίαν και τόπον αφανισμός οσπητίων και φθορά ανθρώπων, μάλιστα εν καιρώ επαναστάσεως, καθώς εις αυτόν τον χρόνον το εδοκίμασεν η εδική μας Επαρχία Γαστούνης., εστοχάσθημεν όλοι κοινώς οι κάτοικοι της επαρχίας ταύτης να προκαλέσωμεν τον φιλογενέστατον αρχηγόν μας, βάζοντας την βάσιν του εις την κοινήν ομόνοιαν και ειρήνην, να κάμη με την γνώμη ολονών μας ένα σύστημα τοπικόν της επαρχίας μας, εις το οποίον να υποτασσώμεθα άπαντες πολιτικοί, και πολεμικοί, αποβλέποντες όλοι μας, τόσον τα πολιτικά όσον και τα πολεμικά, προς τον σεβαστόν αρχηγόν μας κύριον Γεώργιον Σισίνην, από τον οποίον κρέμεται η κάθε υπόθεσις της Επαρχίας μας, πολιτική και πολεμική, ως γνωρίσαντες κοινόν πατέρα, ευεργέτην, και αρχηγόν μας την ευγένειάν του. δια τούτο ενωθέντες όλοι με την εν Χ<ριστώ> αγάπην, απεφασίσαμεν μαζύ με τον αρχηγόν μας συμφώνως και εκάμαμε το τοπικόν της επαρχίας μας σύστημα, τόσον των πολιτικών, όσο και των πολεμικών, καθώς καιφαλαιωδώς κάτωθεν φαίνεται”.
Και πρώτον ψηφίζει η τοπική μας συνέλευσις τα χρέη του πολιτικού συστήματος: