Τα σόγια των Αντρωναίων από την επανάσταση και δώθε.
Γνωρίζουμε ότι με κάθε απώλεια συμπατριώτη μας, κλείνει ένα σημαντικό βιβλίο που αφορά την ιστορία του χωριού μας. Ήταν απ’ την αρχή στα σχέδιά μας να ασχοληθούμε, με τους ανθρώπους που πέρασαν από το Αντρώνι και να καταγράψουμε αυτούς που έπαιξαν κάποιο ρόλο στην εξέλιξη της περιοχής. Για διάφορους λόγους όμως, αναβάλλαμε ή αν θέλετε διστάζαμε να αγγίξουμε. «Έφτασε ο κόμπος στο χτένι» και όσο το παραπάνω θέμα το μεταθέτουμε, χάνονται πολύτιμα στοιχεία της ερευνάς μας.
Συνήθως τέτοιες εργασίες, δηλαδή εμβάθυνσης της έρευνας σε σόγια είναι ελάχιστες και όσες έγιναν στέκονται κυρίως με μια απλή αναφορά στο κάθε πρόσωπο.
Εμείς εδώ, φιλοδοξούμε σε κάτι περισσότερο πιο πρωτότυπο, δηλαδή να εμβαθύνουμε την έρευνα σε κάθε σόι σε κάθε άνθρωπο που πέρασε από δω με περισσότερα στοιχεία.
Είναι θεμιτό να θεωρούμε το δικό μας το σόι ανώτερο με αρετές και προτερήματα, γι’ αυτό θα προσπαθήσουμε ώστε αυτή η έρευνα να είναι αληθινή και αντικειμενική ώστε να μην λιβανίσουμε κανέναν. Είμαστε λένε, «αλλουνού παπά ευαγγέλιο». Δεν το βάζουμε κάτω και θα συνεχίσουμε έτσι ως το τέλος.
Θα συμφωνήσετε οι περισσότεροι, ότι δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε τις παροιμιώδεις εκφράσεις - παροιμίες του Βασιλάκη και άλλων ούτε να «κρυφτούμε πίσω από το δάκτυλό μας». Γι’ αυτό, πρώτα θα ξεκινήσουμε από το δικό μας το σόι, το «βασιλόσογο» που φιλοξενεί αρκετά «λουλούδια και μπριγιάντια». Θα αναφέρουμε δηλαδή το προτέρημα, το ελάττωμα, το επάγγελμα (παπάδες, δήμαρχοι, πρόεδροι κλπ.) που είχε το κάθε πρόσωπο μαζί με περισσότερες πληροφορίες που συνόδευσαν την ζωή του. Θα ήταν επίσης σοβαρή παράλειψη να μην αναφερθούμε σε παραβάτες (κλέφτες, λαθρέμπορους, βιαστές και εκτελεστές) Παπαντωναίους. Οι νεκροί "δεδικαίωνται" και εμείς θα τους προσεγγίσουμε με σεβασμό αλλά η ιστορία δεν ψεύδεται ούτε παραγράφεται.
Στην λίστα των ονομάτων από την επανάσταση του 1821 έως και το 1880 σε κάποια σόγια, υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις διότι εκείνο το διάστημα αρκετοί άνθρωποι του χωριού μας απέφευγαν να εγγράψουν τα παιδιά τους στους νεοσύστατους δήμους. Από εκεί και ύστερα η εικόνα των ονομάτων είναι κάπως καλύτερη. Στα ονόματα που καταγράψαμε θα επιδιώξουμε να εντοπίσουμε και να τοποθετήσουμε στον «κορμό του δένδρου» τον γενάρχη και στα «παρακλάδια» όλους όσους ακολουθούν στο κάθε σόι.
Έχουμε καταγράψει σχεδόν όλους τους άνδρες σε όλα τα σόγια από το τέλος της επανάστασης του 1821 ως και το 2000.
Σε μία πρόχειρη έρευνα που ξεκινήσαμε με αφορμή ένα κουίζ στο face book, είδαμε ότι:
Το πρώτο σόι στο Αντρώνι είναι Μπαντούνας με 79 άντρες ως το 1940 και περισσότερες γυναίκες αν και με το
2ο, Παπαντώνης ερχόταν «στήθος με στήθος» ως το 1900.
Το 3ο Κότσαλης ίσως είναι το δεύτερο σόι γιατί το σύνολο είναι:
Κότσαλης 50, Κότζαλης 6, Αλεξόπουλος 11.
Το όνομα Κότζαλης το συναντούμε σε πολλά έγραφα της επανάστασης.
Το 4ο σόι είναι Ζήρος, το 5ο Σίνος, το 6ο Συλάϊδος ακολουθεί Πανούτσος, Νικολετόπουλος, Πανόπουλος κλπ.
ΑΝΤΡΩΝΙ: ΧΟΡΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥ 2017
Ύστερα από ένα χρόνο μεγάλης περιπέτειας, βρεθήκαμε πάλι και "τούτο το καλοκαιράκι" στο Αντρώνι που ήταν πλούσιο σε γλέντια, τραγούδια και δημιουργικές εκδηλώσεις από τον σύλλογο του Χωριού.
Η διασκέδαση ξεκίνησε από την επιτυχημένη διοργάνωση του Βάιου στις 26 του Ιούλη στο πανηγύρι και στη συνέχεια στις 11 Αυγούστου η ετήσια εκδήλωση του συλλόγου με λαϊκή και δημοτική ορχήστρα, την οποία καταγράψαμε και σας την παρουσιάζουμε εδώ. Εντύπωση μας έκανε το πρωτοεμφανιζόμενο χορευτικό του χωριού μας που εισέπραξε άφθονα χειροκροτήματα αλλά και ενθουσιώδεις κριτικές.
Όπως κάθε χρόνο ο σύλλογος συνεχίζει το δημιουργικό του έργο με διάφορα δρώμενα. Αρχικά, τα μέλη του συλλόγου και οι νέοι φρόντισαν για την καθαριότητα του χωριού. Στη συνέχεια στο πέτρινο θεατράκι έγινε παράσταση καραγκιόζη, αστροφεγγιά στην Αγία Παρασκευή όπου με τηλεσκόπια οι νέοι μας παρατηρούσαν τον ουρανό, έκθεση ζωγραφικής στο σχολείο, θεατρική παράσταση, αθλοπαιδιές από τα τσορομπίλια στο γήπεδο ποδοσφαίρου, διαγωνισμός τριπόντων στο γήπεδο μπάσκετ, τουρνουά πινγκ -πονγκ, διαγωνισμός δηλωτής στου Μπίκου, τραγούδια καραόκε στο θεατράκι που αντιλαλούσαν στη ρεματιά και τέλος το πανελλήνιο πέρασμα στο Φαράγγι Αντρωνίου με μεγάλη συμμετοχή από κόσμο.
Ευχάριστη έκπληξη ήταν οι καντάδες στις γειτονιές του χωριού και οι μικρές παρέες με τα όργανα και τα τραγούδια στην πλατεία.
Μια φωτογραφία, χίλιες λέξεις!
Την παρακάτω φωτογραφία την αναρτήσαμε και στο face book αλλά δεν καταφέραμε να βρούμε όλα τα εικονιζόμενα πρόσωπα.
Παρότι έχουν περάσει αρκετά χρόνια, διακρίνουμε γνωστές φυσιογνωμίες του χωριού μας.
Μεταξύ άλλων:
1. Βούλα Μπακάλη (της Χρυσούλας)
2. Κωστούλα Πανούτσου (Νικολή Τσιμπούκα)
3. Μαρία Μήτση (του Κόνσουλα)
4. Αντωνία Κωστοπούλου (του Τασάνη)
5. Ανδριάνα Αλεξοπούλου (του Κολιού)
6. Βελουδένια Μπαντούνα (του Ντερλεπάνη)
7. Γιάννα Τσώνου (του δάσκαλου)
8. Πίτσα Σίνου (του Λύσανδρου)
9. Μαρία Κότσαλη (του Γιόκα)
12. Ιωάννης Κότσαλης (Μπουγιούμη)
13. Ελένη Σίνου (του Πανάκη)
16. Κώστας Παπαντώνης του Παναή (Κάρρας)
17. Γιάννης Θωμάς (Γραμματέας)
19. Γιάννης Πανούτσος (Σπανόγιαννης)
20. Κώστας Κότσαλης ( του Γιόκα)
21. Βασίλης Συλάιδος (του Τζαβέλα)
22. Κώστας Πανούτσος (Ταρίας)
23. Κώστας Κότσαλης (του Βαρβάτου)
Συγχωρέστε μας και ενημερώστε μας αν κάποιοι από αυτούς που δεν αναφέραμε, αναγνωρίζουν τα πρόσωπά τους.
Η φωτογραφία ίσως είναι το 1973-74
Σχόλια από το facebook:
Ο θρύλος του Θεοδόση Βασιλόπουλου από τα Τσίπιανα
Η Νίκη στεφανώνει τον ροπαλοφόρο Ηρακλή στο μετάλλιο του 1891 που ο έδωσε στον Τσιπιαναίο πρωταθλητή ο «Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος» |
O Θεοδόσης Βασιλόπουλος, γεννήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1850 στα Τσίπιανα Ηλείας, της σημερινής περιφέρειας Λασιώνος του δήμου Αρχαίας Ολυμπίας.
Ήταν ένας πολύ δυνατός και γεροδεμένος άνθρωπος που όπως μάθαμε[1], σήκωσε στον ώμο του έναν φορτωμένο γάιδαρο και τον πέρασε από τη μια όχθη στην άλλη του κατεβασμένου ποταμού.
Επίσης ο Θεοδόσης, κέρδισε το άλεσμα σε στοίχημα με το μυλωνά αφού σήκωσε τη βαριά μυλόπετρα[2] (το λιθάρι) στο νερόμυλο του Κουτούπη[3].
Ένας πρόγονος του γνωστού μας Νίκου Μπελογιάννη από τα Τσίπιανα, που γνώριζε την υπερδύναμη του συγχωριανού του, τον προέτρεψε και μετέβησαν μαζί στην Πάτρα, προκειμένου ο Θεοδόσης να αγωνιστή σε αγώνες που διοργάνωνε το 1891, ο «Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος», η σημερινή Παναχαϊκή.
Τότε, ο Βασιλόπουλος ήταν στην ηλικία των 37 χρόνων και αγωνίσθηκε για πρώτη φορά στο αγώνισμα της σφαίρας. Μπήκε στον αγωνιστικό χώρο του Παναχαϊκού Γυμναστηρίου, πέταξε την σφαίρα και όχι μόνο ήλθε πρώτος αλλά η ρίψη του ξεπέρασε και τα όρια του στίβου.
Η αναζήτηση στοιχείων γύρω από τον θρύλο του Θεοδόση Βασιλόπουλου έγινε κοντά στην πρωτοχρονιά του 2011 από ένα πατρινό φίλο[4] της σελίδας μας (antroni.gr), που εκείνο το διάστημα είχε μεγάλη απήχηση (ακόμη και στην Αχαΐα) αφού τότε τα μέσα του ίντερνετ ήταν λιγοστά.
Ο φίλος που αναζητούσε στοιχεία εκ μέρους του συνδέσμου φίλαθλων Παναχαϊκής ήταν, ο Αντώνης Αντωνόπουλος ο οποίος μας έστειλε τότε και το παρακάτω μήνυμα:
Απρόσμενη αναδρομή στον αείμνηστο Διονύση Αβράμη από την Μπαρμπότα
του Κώστα Παπαντωνόπουλου
Λέγανε οι παλαιοί ότι οι άνθρωποι πεθαίνουν όταν τους ξεχνούν για αυτό και οι ευχές ανέκαθεν ήταν, «να ζήσεις να τον θυμάσαι» και όχι αυτό το ανούσιο, «καλό παράδεισο» που ακούγεται τελευταία και εμείς δεν λησμονάμε τον αείμνηστο συμμαθητή μας Διονύση, εξάλλου μας τον θυμίζουν τόσα πολλά που ζήσαμε και η προχθεσινή γιορτή του που εκείνη την ημέρα μας ήταν αδύνατο να γράψουμε, είχαμε και ‘μεις τους λόγους μας.
Το περσινό καλοκαιράκι του 2019 που είμασταν στο χωριό μας περίμενε μια έκπληξη σχετικά με τον Διονύση.
Μας κάλεσε ο Τίτος από το Καλλιμάνι, που μόλις έμαθε ότι πετάχτηκε το υλικό συναδέλφου του καθηγητή και δη συγχωριανού, ζήτησε να περισυλλεχθεί από το ρέμα, για να το δώσει στην αφεντιά μας γνωρίζοντας ότι πάει σε καλά χέρια.
Διαλέξαμε να σας δείξουμε εδώ δύο από τις εκθέσεις του Διονύση από την Στ’ τάξη του σχολικού έτους 1971-72 του γυμνασίου Αρρένων Πύργου που φοιτούσε. Στην μια έκθεση για να είναι ευανάγνωστο το χειρόγραφο φροντίσαμε να το έχετε δακτυλογραφημένο. Ακόμη σας δείχνουμε μία σελίδα από το πρόχειρό του που εδώ φαίνεται η ιδιαίτερη κλίση που είχε στα μαθηματικά και την φυσική όπου και διέπρεψε στο πανεπιστήμιο.
Ο Διονύσης έφυγε από την ζωή στις 27 Φλεβάρη του 1985 από ατύχημα στην ηλικία των 31 του χρόνων: Εδώ