Featured Articles
ΑΡΧΙΜΑΔΡΙΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΒΕΛΕΝΤΖΑΣ 1900-1986
"Ο ΠΑΠΠΟΥΛΗΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΡΑΓΚΑΒΙΛΛΑΣ ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ"
Επιμέλεια Ηλίας Τουτούνης
Ο Αρχιμανδρίτης Χριστόδουλος Βελέντζας γεννήθηκε γύρω στο 1900 στην Γαβαλού Μακρυνείας Αιτωλοακαρνανίας. Ποτέ του 
δεν μπόρεσε να εξακριβώσει τον ακριβή χρόνο της γεννήσεώς του. ο πατέρας του πέθανε προτού να τον γνωρίσει ο γιός του, η δε μάνα του παντρεύθηκε ένα Κεφαλλονίτη, που δεν ένοιωσε ποτέ τις ευθύνες του. έτσι ο Χρηστάκης, όπως τον αποκαλούσαν οι μεγαλύτεροι, δεν έζησε ποτέ την θαλπωρή της οικογένειας, την αγκαλιά της μάνας και την προστασία του πατέρα. Η μάνα του πέθανε αφήνοντάς του μια αδελφή με τον νέο άντρα της. Μετά την κηδεία της ο πατριός με την κόρη του εγκατέλειψε τα παιδιά και κανένας από τους συγγενείς δεν ενδιαφέρθηκε γι’ αυτά. Τα χρόνια της νιότης του εργάσθηκε σκληρά σε εστιατόριο και σε επιπλοποιείο. Υπηρέτησε την πατρίδα ως στρατιώτης για 3,5 χρόνια. Σε ηλικία 25 ετών περίπου επισκέφθηκε τον τότε Μητροπολίτη Ηλείας Αντώνιο, για να εξομολογηθεί στο ξενοδοχείο «Στάδιο» της Αθήνας.
Από εκείνη την ημέρα μετά από συζήτηση με τον επίσκοπο αποφάσισε να υπηρετήσει την εκκλησία. Στις αρχές Οκτωβρίου 1926 κατέβηκε στον Πύργο και στις 26 του ίδιου του μήνα εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Σκαφιδιάς. Την 1η Ιανουαρίου 1927 χειροτονήθηκε διάκονος στον Άγιο Νικόλαο Πύργου. Παρέμεινε διάκονος για δέκα χρόνια και χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στις 27 Δεκεμβρίου 1936 στον Άγιο Αθανάσιο Πύργου, χωρίς να γνωρίζει τίποτα, αλλά μετά από ξαφνική απόφαση του επισκόπου Αντωνίου.
Ταυτόχρονα ο Αντώνιος τον όρισε ηγούμενο της Ιεράς Μονής Σκαφιδιάς, ο οποίος μετέβαλε με ενθουσιασμό που ενέπνεε και την προσωπική του δουλειά, ένα ημικατεστραμμένο μοναστήρι σε όμορφο και καλαίσθητο χώρο σωματικής και ψυχικής αναπαύσεως.
Η .ΠΥΛΟΣ. Η .ΗΛΕΙΑΚΗ
ΣΗΜΕΡΑ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΚΛΥΣΤΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ......... ΈΝΑ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΕΠΙ ΤΟΥ ΛΟΦΟΥ ΤΗΣ ΝΗΣΙΔΑΣ...’’ΑΡΜΑΤΟΒΑ’’ .Β.Δ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΓΡΑΠΙΔΟΧΩΡΙΟΥ.
Στην αρχαιότητα την ίδια ονομασία «Πύλος» έφεραν τρεις πόλεις της δυτικής Πελοποννήσου: η Πύλος η μεσσηνιακή, η Πύλος η τριφυλιακή και η Πύλος η ηλειακή που βρίσκεται στο σημείο που συναντούσε ο ποταμός Σελλήεντας (ηλειακός Λάδωνας) τον ποταμό Πηνειό. Η περιοχή της Ηλειακής Πύλου κατακλύστηκε από τα νερά της τεχνητής λίμνης του Πηνειού το 1964 αφού πρώτα μελετήθηκε με ανασκαφή. Μία από τις εγκαταστάσεις της πόλης βρίσκεται στον λόφο της νησίδας Αρμάτοβα ΒΔ της κοινότητας Αγραπιδοχωρίου. Η Πύλος ήταν πόλη-κράτος της αρχαίας Ηλείας και αποτελούταν από πολλούς διάσπαρτους αγροτικούς οικισμούς από τους οποίους ένας σημαντικός πρέπει να ήταν ανάμεσα στα συμβάλλοντα ποτάμια Πηνειό και Σελλήεντα (ηλειακό Λάδωνα -Στράβωνας (8, 339) και Παυσανίας Ηλειακά). Η Πύλος βρισκόταν συχνά σε αντιπαράθεση και πολέμους με την γειτονική Πίσα η οποία κατά καιρούς υπαγόταν στο κράτος της Πύλου. Ήταν η δεύτερη μεγάλη πόλη των Ηλείων μετά την πρωτεύουσα Ήλιδα. Πύλιοι είχαν πάρει μέρος και στον Τρωικό πόλεμο. Αν και κατοικούταν συνεχώς από τους προϊστορικούς χρόνους περισσότερο γνωστή έγινε από τους πολέμους των Ηλείων με τους Αρκάδες και από τις εισβολές και τις λεηλασίες των Σπαρτιατών τα έτη 399 και 400 μ.Χ. Σπουδαίο ρόλο διαδραμάτισε η Πύλος μετά το έτος 366 μ.Χ κατά τις διενέξεις μεταξύ Δημοκρατικών και Ολιγαρχικών στην Ήλιδα. Στην αρχαιότητα ήταν γνωστή για τα θεραπευτικά της βότανά που φύτρωναν στις όχθες των ποταμών της και στα εύφορα λιβάδια της. Στην Πύλο έφθαναν επισκέπτες από διάφορα μέρη της Ελλάδος, για να προμηθευτούν θεραπευτικά βότανα που χρησιμοποιούνταν στην ιατρική και για να κάνουν οι μάντεις μαγικούς εξορκισμούς. Στην γειτονική Εφύρα υπήρχε μια πρωτόγονη "βιοτεχνία" φαρμάκων. Επειδή τα βότανά αυτής της περιοχής ήταν τόσο ισχυρά ώστε μπορούσαν να δηλητηριάσουν ακόμα και ανθρώπους, λέγονταν και "ανδροφόνα".
Τα περίφημα από την ιστορία του 21, κεράσια του Λάλα!
Πριν λίγες μέρες είδα στην ομάδα του Λάλα, ένα χαρτοκιβώτιο με πετροκέρασα από το Λάλα.
Ρώτησα αν υπάρχουν στην Αθήνα ή εάν τα προμηθεύει κάποιος να μου στείλει με κούριερ! Ο κύριος που τα είχε αναρτήσει, μου πρότεινε να πάω στο Παγκράτι να μου δώσει, τον ευχαρίστησα για την προσφορά του αλλά εγώ ήθελα να αγοράσω για να βοηθήσω κατά κάποιο τρόπο και τους συμπατριώτες παραγωγούς!
Έχω φίλους εκεί του είπα, που θα προθυμοποιηθούν..., αλλά δεν θέλω να τους αγγαρέψω.
Δεν πρόκανα να τελειώσω την φράση και να σου βγήκε ένας φίλος, συνοδοιπόρος στον σύλλογο «Ωλονό», ο Τάσος Καραμέρος, γνωστός για τις πλούσιες δραστηριότητές του στο Λάλα αλλά και ευρύτερα στην Ορεινή Ηλεία.
Ο Τάσος εκεί, έθιξε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα: «ότι δεν αξιοποιούμε την παραγωγή του κερασιού και δεν μπορεί να τα προμηθευτή στην Αθήνα κάποιος ενδιαφερόμενος αλλά και στο Λάλα πολλές φορές είναι δυσεύρετα για τους περαστικούς. Μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού όσοι έβγαλαν έστω ένα μεροκάματο από τα κεράσια φέτος στο χωριό παρότι στο Super Market κεράσια άλλων περιοχών πωλούνται 5 και 6 ευρώ το κιλό και θα πρέπει να προβληματιστούμε εδώ στο χωριό».
Έγραψε πολλά ο Τάσος και για την αφεντιά μου που με συγκίνησαν
και δεν μπορούσα να συνεχίσω να γράφω.
Με σύστησε με τα καλύτερα λόγια στους συμπατριώτες τους Λαλαίους.
Στην συνέχεια, πήγε μάζεψε κεράσια από τις κερασιές του, δύο κιβώτια παρακαλώ που θα ξεπερνούσαν τα 10 κιλά. Τα πήγε στον Πύργο χθες και σήμερα το πρωί τα παρέλαβα. Είναι πεντανόστιμα κεράσια χωρίς φάρμακα και ραντίσματα που λόγο και της ιδιαίτερης κατάστασης που περνάω αυτό τον καιρό, ήταν βάλσαμο και θα βοηθήσουν…, μαζί και την ψυχολογία μου.
Πήγα ένα κιβώτιο στις μικρές μου, να δοκιμάσουν άλλα κεράσια όχι σαν και αυτά που ήξεραν όπου η πιο μικρή, η Αγάπη, τα «τσάκισε»!
Να είσαι καλά Τάσο μου, την κίνησή σου αυτή δεν θα το ξεχάσω ποτέ.
Η ΠΡΩΤΗ ΑΛΩΝΙΣΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ ΤΗΣ ΗΛΕΙΑΣ....!
Η αλωνιστική μηχανή, είναι από τα πιο σημαντικά βιομηχανικά εργαλεία των γεωργών.
Έκανε την εμφάνισή της στην Ευρώπη στις αρχές του 20ου αιώνα, όμως στην Ελλάδα άργησε, ήλθε αργότερα, τρεις δεκαετίες περίπου.
Ήταν το αγροτικό εργαλείο που βοηθούσε πολύ στο να διαχωρίσει ο καρπός (σιτάρι κριθάρι βρώμη) από το άχυρο και αργότερα επεκτάθηκε και στο καλαμπόκι, φασόλι, φακές, ρεβύθια κ.λπ.
Αχ! παπαδιά..., χορεύει ο Νιόνιος
Προσοχή! Όχι για «καθώς πρέπει...», και με την παραμικρή διαμαρτυρία, το βίντεο θα κατέβει ασυζητητί.
Σκοπός μας δεν είναι να μειώσουμε κανέναν, γλέντι ήταν μεταξύ μας, στο σπίτι μας - χωριό μας και όλοι λίγο πολύ τα είχαμε «τσούξει».
Δεν συμφωνούμε με τις σαμπάνιες τα άνθη και τις φιγούρες αλλά αυτήν την ώρα όλα επιτρέπονται.
«Όπου πατώ το πόδι μου και ρίχνω την ματιά μου, μεγάλος ντόρος γίνεται γύρω από το όνομά μου…».
Ποιος δεν είχε ακούσει αυτούς τους στίχους (του Τσαουσάκη) που τους έλεγε στα ΚΤΕΛ του Πύργου ο Αντωνάλ, ο μπάρμπας του Νιόνιου που χορεύει εδώ.
Οκτώ ώρες βίντεο εκείνο το βράδυ με τις γυφτοπούλες να μπαινοβγαίνουν στο πλάνο και στο τέλος να, ήλθε η δικαίωση. Αυτό θα πει αυθεντική λαογραφία. Η ζωή μας όλη!
Χαμός..., όταν ο Νιόνιος και η παρέα του βγήκαν στην πίστα. Το πλάνο χάθηκε ανάμεσα στα κορμιά της νεολαίας που κύκλωσε την πίστα και χειροκροτούσε αδιάκοπα. Προκάνουμε μόνον λίγες ανεπανάληπτες στιγμές όταν ανεβάσαμε την κάμερα με κοντάρι επάνω από τα κεφάλια των θεατών.
Χόρεψαν εκατό νοματαίοι στο γλέντι αλλά σε κανέναν όμως δεν σηκώθηκαν να τον χειροκροτούν οι νιές.
Το στιλ και η αρχοντιά στο μεγαλείο τους.
Οι σαμπάνιες να ρέουν και ο Νιόνιος αντί για το ποτήρι να βουτάει την μπουκάλα από τον Παυλάκο, να ρουφάει και παράλληλα να χαιρετάει.
Αν και στην αρχή τους δυσκόλευε η ισορροπία όταν ο καλλιτέχνης Fragiskos Tzano είπε: «σάξε το τρίφυλλο του παπά», σάξανε… και ήλθε η αποθέωση με το «πούτανε και πούτανε και καρά πούτανε».
Απολαύστετο…
Τα τραγούδια της Μποκοβίνας και ο Άγγελος Μαρκόπουλος
Όταν ένας άνθρωπος επιμένει να τραγουδήσει εκτός συναγωνισμού το ίδιο τραγούδι και σε δύο διαγωνισμούς δημοτικού τραγουδιού, αυτό κάτι θα σημαίνει.
Η πρώτη προσπάθεια του Άγγελου Μαρκόπουλου (όπως θα δείτε και στα βίντεο) ήταν το 2010 στην Κάπελη και η δεύτερη πέρσι το 2019 στο Κούμανι. Τον έχω ξανά-καταγράψει να τραγουδάει στις εξορμήσεις των Γιαρμεναίων (ενδιάμεσα σε αυτά τα έτη) στο δικό μας ποτάμι τον Ομηρικό Σελλήει όπως το λέμε τελευταία. Δεν θα εκφέρω άποψη ούτε είναι δική μου δουλειά αν είναι ή δεν είναι δικά μας τα τραγούδια αφού όπως λέει ο Άγγελος τα κατέγραψε στην Μποκοβίνα η Δώρα Στράτου, η ιδρύτρια του ομώνυμου συγκροτήματος Ελληνικών Χορών.
Περισσότερο όμως από τα τραγούδια θα ήθελα να σας γνωρίσω αυτόν τον παρεξηγημένο τύπο, τον συμπατριώτη μου τον Άγγελο από την Γιάρμενα που όπως η ζωή μας έχει διδάξει, «ουδείς προφήτης στον τόπο του».
Ο Άγγελος είναι ο πρώτος από όλους μας που «οσμίστηκε» την μεγάλη μάστιγα της καταστροφής του δάσους που είχε ως κίνητρο το εμπόριο ξυλείας. Αντιλήφθηκε τα τεράστια κέρδη που αποκομίζουν οι έμποροι αλλά και οι μόνιμοι κάτοικοι, οι δικοί μας που συνεργάζονται μαζί τους. Ανακάλυψε τότε ότι, τα φορτηγά που μετέφεραν την ξυλεία, φαίνονταν νόμιμα στους δρόμους αφού έφεραν τιμολόγια από την Στερεά Ελλάδα. Φρόντισε να μοιράσει τότε με δικά του έξοδα, κινητά τηλέφωνα στους τσοπάνηδες της Φολόης αλλά όλο το τότε σύστημα των αρχών, (αστυνομία, δασαρχείο, δήμος) ήταν «λιγδωμένο»!
Ο δικτυακός τόπος 
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ "ΩΛΟΝΟΣ"