Καλώς ορίσατε στην αρχαιότερη ιστοσελίδα της Ηλείας, στο Αντρώνι και στην Ορεινή Ηλεία.

Είναι οι κατάφυτες διαδρομές μέσα στις βελανιδιές και στα πλατάνια στο κέντρο της Κάπελης με τις απόκρημνες πλαγιές, τα σκιερά φαράγγια με τις πολλές σπηλιές, τους καταρράκτες, τους νερόμυλους και τις νεροτριβές, με τις δροσερές πηγές και τα καθαρά ποτάμια... Με τα πετρόχτιστα σπίτια, τα νόστιμα φαγητά και το καλό κρασί, τα αρχοντικά γλέντια και τους φιλόξενους κατοίκους.

Frontpage

Ο ΜΠΑΧΤΣΕΣ - ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟΣ

Ο ΜΠΑΧΤΣΕΣ - ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟΣ – ΠΕΡΙΒΟΛΙ, Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΤΟΥΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ…!

Άρθρο του Ηλία Τουτούνη

ΟΙ ΜΠΑΧΤΣΕΔΕΣ
Η απλόχερη φύση, με τα πλούσια αγαθά της, πάντοτε ήταν και είναι ο απέραντος και ατελείωτος τροφοδότης του ζωικού βασιλείου της και μεταξύ αυτών και του ανθρώπου. Ο άνθρωπος, ως συλλέκτης τροφών όταν σταμάτησε την νομαδική ζωή και επέλεξε να διαμένει σε οικισμούς, σιγά - σιγά άρχισε να καλλιεργεί την γη για να συλλέγει τις φυτικές τροφές του.
Πέραν από την παραγωγή των γεωργικών προϊόντων προς μεταπώληση, οι άνθρωποι της υπαίθρου για τις οικογενειακές τους διατροφικές ανάγκες, συν τον χρόνο και σταδιακά κατέληξαν να προβαίνουν στην δημιουργία μικρών κήπων καλλιέργειας για την παραγωγή των φαγώσιμων προϊόντων. Αυτοί οι μικροί καλλιεργήσιμοι κήποι, έχουν λάβει την τουρκική ονομασία "μπαχτσές", ενώ κατά τόπους λέγεται λαχανόκηπος, περιβόλι, περιβολαριά, κηπάρι, κήπος κ.α. Οι μπαχτσέδες ήσαν πολύ μικρές καλλιεργήσιμες εκτάσεις, για να ικανοποιούν μόνον και μόνον τις διατροφικές ανάγκες της οικογενείας και ήσαν ξερικοί η και ποτιστικοί. Βασικά επί το πλείστον ήσαν ποτιστικοί και αρδεύονταν με διάφορους απλούς και παραδοσιακούς τρόπους, με τρεχούμενο νερό, από δεξαμενές αποθήκευσης νερού έως και μεταφερόμενο νερό με διάφορα υδροφόρα εργαλεία.

ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ
Στους μπαχτσέδες καλλιεργούσαν διάφορα ζαρζαβατικά όπως λαχανικά (κουνουπίδια, μάπες, μαρούλια, κρεμμυδάκια, γουλιά, μπρόκολα, παντζάρια, καρότα, κ.ά.), αρωματικά φυτά (βασιλικό, μαϊντανό, σέλινο, άνηθο σκόρδο κ.ά.), κηπευτικά (ντομάτα, αγγούρι, πιπεριά, φασολάκι, κολοκύθι, μπάμια, μελιτζάνα, πεπόνι, καρπούζι, νεροκολόκυθο, σφουγγαριά κ.α.), ψυχανθή (κουκιά, ρεβίθια, μπιζέλια, λούπινο, φακές κ.α.). Η δε καλλιέργεια της πατάτας έφθασε στην Ελλάδα μετά την επανάσταση του 1821 και έκτοτε έγινε και αυτή ένα από τα πιο αγαπημένα φαγώσιμα προϊόντα των Ελλήνων και προστέθηκε στην καθημερινή μας διατροφή. Επίσης στους μπαχτσέδες δεν έλλειπε ποτέ και το φυτό σάρωμα. Το καλλιεργούσαν κυρίως στις άκρες του μπαχτσέ μόνον και μόνον για να κατασκευάζουν σαρώματα (σκούπες χόρτου). Επίσης μια θέση στον μπαχτσέ είχε και το φυτό σουσάμι. Ακόμη από τις άκρες κοντά στους φράχτες φύτευαν ήμερες αγγινάρες.

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ - ΛΙΠΑΝΣΗ
Τον κύριο ρόλο της καλλιέργειας τους είχαν αναλάβει κυρίως οι νοικοκυρές και οι άνδρες της οικογενείας. Για να τον καλλιεργήσουν τον έσκαβαν τον Γενάρη, τον σκάλιζαν τον Μάρτη και τον φύτευαν τον Μάιο (όσον αφορά την καλοκαιρινή καλλιέργεια), για δε την χειμερινή, ξεκινούσαν αμέσως μετά τα πρωτοβρόχια.
Πριν από κάθε καλλιεργητική περίοδο, πρώτα ξάριζαν (καθάριζαν) τον χώρο από τα διάφορα άγρια χόρτα, και από απομεινάρια της προηγουμένης καλλιέργειας. Αν δεν ήταν επικίνδυνο έβαζαν και φωτιές και έκαιγαν τα απομεινάρια των περιβολιών εντός αυτού για λίπανση. Η επόμενη εργασία ήταν το φούσκισμα, δηλαδή διασκορπούσαν κοπριές από αιγοπρόβατα, άλογα, γαϊδούρια, μουλάρια, βόδια και κουνέλια, Επίσης έριχναν κοτσιλιές από οικόσιτα πτηνά, τσιπούρα (κοτσάνια από στέμφυλα) ή και με χώματα από μερικά δένδρα, που από την πολύχρονη πτώση των φυλλωσιών τους, το χώμα είχε μετατραπεί σ’ ένα άριστο λίπασμα. Βασικά η κοτσιλιά είναι η καλλίτερη λίπανση, όσον αφορά τα περιττώματα, έπειτα σειρά έχει η κοπριά των αιγοπροβάτων, μετά η σβουνιά (βοοειδών) και τα γκάβαλα (αλόγων, μουλαριών και ημιόνων) και τέλος η κοπριά των κουνελιών.
Η λίπανση πάντοτε γινόταν με χωνεμένα φουσκιά και κοτσιλιές. Χωνεμένα λέγονταν να έχουν αποθηκευθεί τουλάχιστον ένα χρόνο πριν και να έχουν βραχεί επανειλημμένα, ώστε να μην υπάρχει νίτρο. Το φούσκισμα (λίπανση) γινόταν σταδιακά και πάντοτε μετά το πότισμα και πότε πριν απ’ αυτό. Ακόμη στον χώρο σκόρπιζαν συνέχεια στάχτες για λίπανση. Τα αμπελόφυλλα, το καστανό χώμα, το σκιντόχωμα, τα φύλλα από μηλιές και αχλαδιές, είναι οι καλλίτεροι τρόποι παραδοσιακής και οικολογικής λίπανσης. Για καλλίτερη λίπανση παρασκεύαζαν την αριάνη. Έπαιρναν φουσκιά η κοτσουλιές τις τοποθετούσαν σε κάποιο αγγείο (καζάνια, βαρέλια κ.α.). Μέσα σε αυτό έριχναν νερό και λίγο ασβέστη και το άφηναν μέχρι να μαλακώσουν τα φουσκιά και να αφού μαλάκωναν διασπώνται και με αρκετό ανακάτεμα γινόταν ρευστό.
Έπειτα την έριχναν δίπλα στα φυτά και η λίπανση γινόταν πιο αποτελεσματική. Σε ορεινό χωριό εντόπισα έναν περιβολάρη, όπου στο περιβόλι του, τον Φθινόπωρο άνοιγε μεγάλα αυλάκια και μέσα τα γέμιζε με φύλλα από διάφορα φυλλοβόλα δένδρα, επίσης και με χλωρές φλούδες από τα συλλεγόμενα καρύδια και με στάχτη και έπειτα τα σκέπαζε με χώμα. Επίσης έβαζε και ξερά στελέχη του αγκαθιού μηλιόβα. Αυτά τα άφηνε μέχρι τον επόμενο Μάιο που ξεκινούσε την νέα καλλιεργητική θερινή περίοδο. Μέχρι τότε τα φύλλα είχαν γίνει ένα άριστο λίπασμα.
Απόφευγαν να ρίχνουν φύλλα και φλούδες από ρητινοφόρα δένδρα (κυπαρίσσια, πεύκα, έλατα κ.α.). Επίσης για να έχουν άζωτο τα χώματα, μια χρονιά σε ένα μέρος του κήπου καλλιεργούσαν κουκιά, βίκο, λούπινο και μπιζέλια. Αυτά τα άφηναν να ανθίσουν σποριάσουν και να ξεραθούν. Όταν ξεραίνονταν έπαιρναν τον καρπό και μετά άνοιγαν αυλάκια και μέσα έβαζαν τα εναπομείναντα στελέχη αυτών των φυτών και τα σκέπαζαν με χώμα όλο τον χειμώνα και μετά καλλιεργούσαν αυτό και φύτευαν τα κηπευτικά τους.
Για να εξοντώσουν διάφορα ζιζάνια, έσπερναν βρώμη και την άφηναν να καρπίσει και να ξεραθεί, και έτσι η βρώμη με την σπιρτάδα που έχει όταν ωριμάσει και ξεραθεί με επικουρία την υπερβολική θερμοκρασία το καλοκαίρι καίει και εξοντώνει τα ζιζάνια.

Η καλλιέργεια στον μπαχτσέ γενικά γινόταν κυρίως με χειρονακτική εργασία και ανάλογα με την έκταση, ίσως να χρησιμοποιούσαν και ζώα για την όργωση, σβάρνισμα, αυλάκωμα και για τις άλλες γεωργικές εργασίες.
Μετά από πότισμα ή την βροχή, έσκαβαν το χώμα του κήπου με διάφορα γεωργικά εργαλεία (ξινάρι, τσάπα, σκαλιστήρι, κασμά, στεναξίνι, κ.α.). Αφού τελείωνε το σκάψιμο, μετά το σκάλιζαν δηλαδή διασπούσαν τις μάτσες με ξινάρια και διαμόρφωναν τον τόπο, δηλαδή ανάλογα με τι ήθελαν να καλλιεργήσουν, κατασκεύαζαν αυλάκια, βραγιές, σαμαράκια, τηγάνια κ.λπ. Στην συνέχεια φύτευαν τους σπόρους και ανάλογα με το είδος της καλλιέργειας τους, τα φύτευαν πυκνά η αραιά. Κάποιες παροιμιώδεις φράσεις μας δίνουν οδηγίες σποράς π.χ. “Τα φύτεψε δασιά σαν τα σκόρδα!” η “Όσο αναριεύεις τα σκόρδα το χοντραίνουν!” , “ Φυτρώσανε σαν μαλλιά!”, “Ανάρια – ανάρια φύτευε, ο ήλιος να τα βλέπει!”. “Κάλλιο ανάρια τα κουκιά, παρά σα τα μαλλιά!”.
Αυτά που φυτεύονταν για την καλοκαιρινή καλλιέργεια τα φύτευαν σε αυλάκια για να ποτίζονται. Αν δεν υπήρχε άφθονο νερό και τα πότιζαν από πηγάδι ή από μεταφερόμενο νερό με αγγεία, τότε γύρω από την ρίζα του φυτού κατασκεύαζαν μια μικρή γούβα για να μην διαφεύγει το νερό και να ποτίζεται με πολύ λιγότερο, αυτό λεγόταν ριζοπότι.
Ενώ αυτά που ήσαν χειμερινής καλλιέργειας, ανάλογα με το έδαφος, αργιλώδες, αμμώδες, χαλικερά, ίδιος, πρανές κ.λπ. τότε κατασκεύαζαν σαμαράκια, αυλάκια, βραγιές ή και τηγάνια.
Για μερικά φυτά για να έχουν επιτυχία στην σπορά τα έσπερναν ομαδικά τα λεγόμενα φυντάνια. Όταν αυτά μεγάλωναν, τότε τα μεταφύτευαν στον μπαχτσέ τους. Αυτά ήσαν οι ντομάτες, μελιτζάνες, πιπεριές, άνθη, γουλιά, μάπες, κουνουπίδια κ.α.
Αυτά όταν τα μεταφύτευση προτιμούσαν να είναι κυρίως απόγευμα. Πριν τα ξεκολώσουν για να τα μεταφυτεύσουν, τα πότιζαν αρκετά, ώστε να μην διαλυθεί το ριζικό σύστημα τους. Κατά την μεταφύτευσή τους τα σκέπαζαν ελαφρά με λίγα ξερά χόρτα για λίγες ημέρες για να μην τα κάψει ο ήλιος του καλοκαιριού και πάθουν αφυδάτωση, μέχρι να ενεργοποιηθούν οι ρίζες των στο καινούριο έδαφος που μεταφυτεύθηκαν. Ο περιβολάρη τα παρακολουθούσε και όταν αντιλαμβανόταν ότι το φυτό άρχιζε να τροφοδοτείται κανονικά τότε το ξεσκέπαζε.
Μετά το φύτρωμα των φυτών και την παρέλευση μερικών ημερών, αφαιρούσαν (ξεκώλωναν) τα διάφορα ανεπιθύμητα ζιζάνια (άγρια χόρτα) με τα χέρια και προσπαθούσαν να μην πληγώσουν το φυτό και να μην καταστρέψουν το ριζικό του σύστημα. Έπειτα σκάλιζαν (ανακάτευαν ανασηκώνοντας το χώμα) με σκαλιστήρια και μετά έστρωναν το χώμα να είναι επίπεδο, η το αυλάκωναν, ανάλογα με την καλλιέργεια. Στα αναρριχόμενα φυτά ανάλογα με το είδος του φυτού τοποθετούσαν στηρίγματα αναρρίχησης (φουρκάδες, καλάμια, βέργες, παλούκια κ.λπ.) Αναρριχόμενα ήσαν τα φασόλια και οι ντομάτες. Στα φασόλια τοποθετούσαν μεγάλες βέργες η καλαμιά, ενώ στις ντομάτες φουρκάδες, παλούκια, καλάμια κ.λπ. Για τις ντομάτες κατασκεύαζαν και ειδικές κατασκευές τα κρεβάτια. Γενικά τα καλοκαιρινά κηπευτικά ο παραγόμενος καρπός δεν έπρεπε το έρχεται σε επαφή με το χώμα διότι σάπιζε, από την νυχτερινή υγρασία. Τοιουτοτρόπως επέλεγαν να κρατούν τους καρπούς μακριά από το χώμα.

ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΜΠΑΧΤΣΕ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ– ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΦΥΤΩΝ
Μπαχτσές δίχως λουλούδια δεν υπήρχε. Τα λουλούδια ήσαν οι μάρτυρες της νοικοκυροσύνης και του μπιτζαρίσματος, αλλά και οι προάγγελοι του κηπουρού, για τις διάφορες ασθένειες που απειλούσαν τον μπαχτσέ του.
Στις άκρες η ενδιάμεσα στους κήπους φύτευαν φυτά βασιλικού για να γνωρίζουν πότε το περιβόλι θέλει πότισμα. Ήταν μια πρακτική μέθοδος με καλά αποτελέσματα. Γνωρίζουμε ότι ο βασιλικός είναι ένα ευαίσθητο φυτό στην δίψα και πάντοτε διψούσε πριν από όλα τ’ άλλα φυτά. Όταν έβλεπαν ότι, τα φύλλα του βασιλικού μαραίνονταν, τότε ήξεραν ότι το περιβόλι ήθελε πότισμα, πριν αρχίσουν να μαραίνονται οι φυλλωσιές των φυτών του.
Επίσης στις άκρες των κήπων φύτευαν και τσετσεκιές και τζίνιες γιατί οι φυλλωσιές τους έπιαναν λώβα πριν από όλα τα άλλα φυτά. Έτσι παρακολουθώντας αυτά τα καλοκαιρινά λουλούδια προλάβαιναν την λώβα. Ακόμη στις φράχτες των κήπων είχαν φυτεύσεις και τριανταφυλλιές διότι αυτές έπιαναν μελίγκρα πριν αυτή φτάσει στα φυτά. Μόλις την αντιλαμβάνονταν ράντιζαν με σαπουνόνερο ή κατάβρεχαν τα φυτά και έτσι προλάμβαναν την ασθένεια των φυτών τους πριν αυτή τα επισκεφθεί και τα προσβάλλει.
Κατά την καλοκαιρινή καλλιέργεια εντοπίζονταν διάφορες ασθένειες των φυτών και των καρπών. Αυτές τις αντιμετώπιζαν με διάφορες πρακτικές τακτικές όπως, την λώβα την αντιμετώπιζαν με στάχτη, με ένα τουλουπάνι έριχναν στάχτη επάνω στις φυλλωσιές των φυτών, μόνον όταν υπήρχε υψηλή θερμοκρασία.
Την μελίγκρα την αντιμετώπιζαν με αλισίβα (σταχτόνερο) σε συνδυασμό με σαπουνόνερο. Την βρωμούσα και τις κάμπιες τις αντιμετώπιζαν με νερό από βρασμένα προβατόμαλλα που είχαν την κολλώδη ουσία πίνο. Μπουρμπούλιαζαν σε ένα καζάνι επιλεγμένα προβατόμαλλα που είχαν πολύ πίνο και έπειτα αφαιρούσαν τα μαλλιά και με αυτό το νερό κατάβρεχαν τα φυτά, μόνον κατά τις βραδινές ώρες.
Τον περονόσπορο τον αντιλαμβάνονταν από την τσετσεκιές (κατιφέδες) και τον αντιμετώπιζαν με βρασμένα στελέχη χλωρής και σποριασμένης τσουκνίδας. Έβραζαν για λίγο την τσουκνίδα με νερό και έπειτα κατάβρεχαν την φυλλωσιά.
Μεγάλη εντύπωση μου προξένησε όπου για την καταπολέμηση της κάμπιας έβραζαν το διαβολόχορτο με νερό και όταν κρύωνε το νερό ράντιζαν τα λαχανικά και εξόντωναν τις κάμπιες. Μάλιστα πήρα σπόρους διαβολόχορτου, όπως το ονομάζουν και κράτησα σπόρους και τους ανανεώνω ανελλιπώς.

ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΡΠΩΝ ΚΑΙ ΣΠΟΡΩΝ
Μερικοί καρποί από τα διάφορα κηπευτικά που φύτευαν, τρώγονταν φρέσκοι και ενώ βρισκόταν σε χλωρή κατάσταση (αγγούρια, ντομάτες, φασολάκια, πιπεριές, μελιτζάνες, μπάμιες, λαχανικά, αρακάς, κ.α.). Αλλά τρώγονταν και σε χλωρή μορφή αλλά και αποξηραμένα όπως τα κουκιά, τα ρεβίθια, τα σκόρδα, τα κρεμμύδια, τα φασόλια, το καλαμπόκι, οι πιπεριές κ.α. Επίσης μερικά διατηρούνταν χλωρά και ξερά όπως η πατάτα, τα πεπόνια, οι πιπεριές, τα κολοκύθια, κ.α. Η καθημερινή συλλογή των κηπευτικών, άρχιζε πάντοτε από τα ωριμασμένα και κυρίως από τα πιο πρώιμα. Δηλαδή σύμφωνα με την ανάπτυξη μάζευαν αυτά που είχαν δέσει πρώτα. Αν αργούσαν να ωριμάσουν τα πιο πρώιμα, τα έκοβαν πρόωρα, γιατί ατά ξεζούμιζαν το φυτό, δεν το άφηναν ν’ αναπτυχθεί και απορροφούσαν όλες τις οργανικές ουσίες από τους υπόλοιπους καρπούς του.
Κύριο μέλημα του κάθε περιβολάρη ήταν να επιλέγει να αποξεραίνει και να διατηρεί σπόρους για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Έτσι επέλεγε καρπούς από υγιή και πλήρως ανεπτυγμένα φυτά. Αυτοί οι επιλεγόμενοι καρποί έπρεπε να είναι πλήρως ωριμασμένοι μεγάλοι και υγιείς και να συλλέγονται την κατάλληλη χρονική περίοδο και πάντα με φεγγάρι. Βασικά διαχώριζε ένα φυτό από κάθε είδος και αφού έπαιρνε τους πρώτους καρπούς, έπειτα άφηνε δύο τρείς για ωρίμανση και δεν το φυτό άφηνε να δέσει άλλους, δηλαδή τους έκοβε όταν ήσαν ακόμη πολύ μικροί, ώστε το φυτό όλη του την δύναμη να την διοχετεύσει στους καρπούς που προορίζονταν για αναπαραγωγή. Όταν ωρίμαζαν καλά τους έκοβαν και τους τοποθετούσαν (κρεμούσαν) σε σκιερό και αεριζόμενο μέρος, να μην τα βλέπει ο ήλιος και να μην υπάρχει υγρασία.
Όταν ήταν έτοιμοι για την εξαγωγή των σπόρων, τους αφαιρούσαν και τους τοποθετούσαν στον ελαφρύ ίσκιο κυρίως μέσα σε ταψιά ή σε άλλα αγγεία. Όταν αποξηραίνονται καλά τους καθάριζαν τους κατάβρεχα με αλατόνερο, ή αλογόπετρα (χαλκό- βορδιγάλιο πολτό) και όταν στέγνωναν για τα καλά, τους αποθήκευαν κυρίως μέσα σε σακούλες από αποξηραμένη φούσκα (ουροδόχο κύστη) χοιρινού, σε μικρά πήλινα αγγεία, σε βάζα κ.α. Μέσα σ’ αυτά που αποθήκευαν τους σπόρους, έριχναν και αρκετή στάχτη από καμένη συκιά για να μην πιάνει μπουμπούσια (έντομα που αναπτύσσονται στους σπόρους και τους καταστρέφουν τρώγοντας αυτούς). Σε ορεινό χωριό είδα σπόρους σε αποξηραμένο άντερο από μοσχάρι. Επίσης, μου έχουν αναφέρει ότι, αποθήκευαν σπόρους σε μικρά πήλινα αγγεία και τα σφράγιζαν ή με χοιρινό λίπος ή με καυτό ρετσίνι.

ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ

Τα ξερά φασόλια, κουκιά, φακές, ρεβίθια, καλαμπόκι, σουσάμι κ.α. τα αποξέραναν τα ξεφλούδισμα με διάφορους τρόπους και τα αποθήκευαν σε διάφορα αποθηκευτικά αντικείμενα.
Την ντομάτα, όση δεν κατανάλωναν το καλοκαίρι, παρασκεύαζαν ντοματοχυμό και πάστα για την παρασκευή σαλτσών. Αυτά μετά από ειδική επεξεργασία τ’ αποθήκευαν σε πήλινα βάζα, σε σακουλάκια κ.ά για τις διατροφικές ανάγκες τους. Επίσης παρασκεύαζαν και λιαστές ντομάτες.
Τα κολοκύθια όσα δεν τα κατανάλωναν το καλοκαίρι, όταν ωρίμαζαν τα κρεμούσαν σε αποθήκες και

ΤΟ ΕΙΚΟΝΟΣΤΑΣΙ ΤΟΥ ΑΝΤΑΡΤΗ…!

Γράφει: ο Κώστας Παπαντωνόπουλος

Τον καιρό του αντάρτικου λέγανε ότι, ένας αντάρτης κυνηγημένος, ταλαιπωρημένος, άκουρος και άξουρος, ένα Σαββατόβραδο έφτασε αργά σ’ ένα χωριό. «Έβρεχε, ο Θεός με τον Θεό», ψάχνοντας που να τρουπώσει να βγάλει την νυχτιά του, πήγε προς την εκκλησία, εκεί βρήκε την πόρτα της ανοιχτή και μπήκε μέσα. Έκανε μια εξερεύνηση και βρήκε ένα εικονισματάκι του Αγιώργη, το πήρε στα χέρια του, έκανε τον σταυρό του μπροστά στο εικόνισμα, το προσκύνησε και ψέλλισε:

-«Συγχώρα με Άγιε μου, αλλά εσύ μπορείς να με βοηθήσεις και εγώ, σου τάζω ότι δεν θα σ’ αφήκω έτσι!».

Κατόπιν έχωσε το εικόνισμα μέσα στο σακίδιό του και στην συνέχεια έπιασε μια άκρη σ’ ένα στασίδι και από την τρανή κούραση και ταλαιπωρία που είχε, αποκοιμήθηκε. Τον ξύπνησε ένα κρακ, που έκανε το ζεμπερέκι της πόρτας. Όπως λαγοκοιμότανε, τράβηξε το πιστόλι του και περίμενε ακούνητος και αμίλητος να ιδεί ποιος μπαίνει. Σε μια στιγμή είδε τον παπά, τον άφηκε και μπήκε μέσα στο ιερό και την ώρα που ετοιμαζότανε να λειτουργήσει, μπήκε μέσα και τον απείλησε με το όπλο του. Ο παπάς τα έχασε στην αρχή, αλλά δεν φοβήθηκε. Ο αντάρτης του ζήτησε τα ράσα του να τα πάρει για να ντυθεί παπάς και να καταφέρει να ξεγλιστρήσει από τα μπλόκα του στρατού.

ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ ΔΙΒΡΗΣ- ΛΑΜΠΕΙΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 30 ΑΤΟΜΩΝ

Συνεχίζουμε…, δεν «μασάμε», το ίδιο φαντάζομαι και οι μαθητές εδώ του οικοτροφείου της Δίβρης που στην αυγή της ζωής τους, έχουν βιώσει τόσα που αυτά που ζούνε σήμερα «ακούγονται» αστεία.
ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ ΔΙΒΡΗΣ- ΛΑΜΠΕΙΑΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 30 ΑΤΟΜΩΝ
ΑΑ ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ ΟΝ. ΠΑΤΡΟΣ ΧΩΡΙΟ ΕΤΟΣ
1 Γκιντζος Κων/νος Κούμανι
2 Αβράμης Δημήτρης Μπαρμπότα
3 Παντελης θεόδωρος ορφανοτροφείο Σπάτα
4 Πανούτσος Άγγελος Βασίλειος Αντρώνι
5 +Δημήτρης Σγάρτσος Αστράς
6 Πατέλης Παναγιώτης Κούμανι
7 Μπαντούνας Φώτιος Νικόλαος Σπαρτουλιά
8 Μπαντούνας Κων/νος Χρύσανθος Σπαρτουλιά
9 Κότσαλης Αργύριος Βασίλειος Αντρώνι
10 Καψής Θεόδωρος Αγία τριάδα
11 Ζαχαρόπουλος Θεόδωρος Πάνος Αντρών, Ζαχαααίικα
12 Κορμπάκης Ντίνος Αγία Τριάδα
13 Γιαννοπουλος θεόδωρος Μαζαράκη (ορφανοτροφείο Σπάτα)
14 Αθανασόπουλος Ιωάννης Κρυόβρυση
15 Γιάννης Ντίνος Κακοτάρι (αδελφός Χρήστου)
16 Ντινόπουλος Ιωάννης Βασίλειος Κακοτάρι, Ντιναίικα
17 Κωνσταντινόπουλος Κώστας Κακοτάρι
18
19 Κούτρας Βαγγέλης Κούμανι
20 Παπακωνσταντόπουλος Γεώργιος -Ττσίπιανα
21 Μπαρζός Βασίλης του Ιωάννη, Ορεινή
22
23 Παπαχρυσανθάκης Βασίλης Αγία τριάδα (Μποκοβίνα)
24 Παπαγιάννης Γρηγόριος Αλέξιος Αντρώνι
25 Μήτσης Γεώργιος Κοσμάς Αντρώνι
26 Άγγελος Νιώτης Κούμανι
27 Παναγόπουλος Ιωάννης Νικόλαος Αντρώνι
Σχολικό έτος 1970 - 71
28
29
30

Σχόλιο:

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΜΠΕΙΑΣ 1969-1970 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 60 ΑΤΟΜΩΝ, 15 ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ, 45 ΜΑΘΗΤΕΣ.

«Εδώ σε θέλω κάβουρα…», εξήντα (60) κοντό-συμμαθητές, 43 αγόρια και 15 κορίτσια. Η φωτογραφία είναι στο οικοτροφείο αλλά εδώ είναι όλο το γυμνάσιο Λαμπείας.

Διακρίνουμε τον ιδρυτής του οικοτροφείου μητροπολίτη Αθανάσιο, τον υπεύθυνο π. Αντώνιο και τους τότε επιτηρητές ένας εκ των οποίων ήταν ο σημερινός μητροπολίτης Ωλένης κκ. Αθανάσιος Μπαχός
1969-1970 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 60 ΑΤΟΜΩΝ, 15 ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ, 45 ΜΑΘΗΤΕΣ.
ΦΩΤΟ: ΣΤΟ ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟ ΔΙΒΡΗΣ
ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ
ΑΑ ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ ΟΝ. ΠΑΤΡΟΣ ΧΩΡΙΟ ΕΤΟΣ
1 Βερροίου Ξανθή Δίβρη
2
3 Παπαδοπούλου Ρούλα Νικόλαος Αντρώνι
4
5
6
7
8 Τύρου Αντωνία Δίβρη
9
10
11
12 Αννα Σκουρλέτη Πολύβιου
13
14 Μπαντούνα Περσεφόνη Λύσανδρος Αντρώνι (Κατασαρού)
15
ΜΑΘΗΤΕΣ
1
2
3 Θεοδωρόπουλος Παναγιώτης Κερτίζα
4 Κορμπάκης Ντίνος Αγία Τριάδα
5 Παπαθεοδώρου Ανδρέας Κερτίζα
6
7
8 Παπαγιάννης Γρηγόριος Αλέξιος Αντρώνι
9 Ηλιοπουλος Γιώργος Δίβρη
10 Ζαφειρόπουλος Θανάσης Δίβρη
11 Αβράμης Δημήτρης Μπαρμπότα
12 Ψυχογιός Νικόλαος Αγ. Τριάδα
13
14
15
16 Παπαχρονόπουλος Γεώργιος Δίβρη
17 Αχείμαστος Γιώργος Δίβρη
18 Πατσής Αποστόλης Δίβρη
19
20 Λυκοτόμαρος Νίκος Μπαρμπότα
21 Τσάμης Διονύσης Δίβρη
22 Ντινόπουλος Διονύσιος Βασίλειος Κακοτάρι
23 Αρβανίτης Αντώνιος Δίβρη
24
25
26 Παπαχρυσανθάκης Βασίλειος Αγία Τριάδα
27 Μπίκινης Διονύσης Δίβρη
28
29
30
31
32 Ντινόπουλος Ιωάννης Βασίλειος Κακοτάρι
33 Αναστόπουλος Φώτης Δίβρη
34 Πανούτσος Νίκος Στέφανος Αντρώνι
35 Παναγόπουλος Ιωάννης Νικόλαος Αντρώνι
36
37
38 Ζαχαρόπουλος Θεόδωρος Πάνος Αντρώνι (Ζαχαραίικα)
39
40
41
42 Πανούτσος Άγγελος Βασίλειος Αντρώνι
43 Καψής Θεόδωρος Αγία Τριάδα
 
Σχόλια στο φβ:

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Γεια σου Κώστα. Είναι η πρώτη χρονιά λειτουργίας του οικοτροφείου. Δεν ξεκίνησε με την έναρξη της σχολικής χρονιάς 1969-1970, αλλά μετά από δύο τρεις μήνες. Τους πρώτους αυτούς μήνες έμενα στη Θοδωρούλα, εκεί τη βγάζαμε με ψωμοτύρι άντε και κανένα τραχανά. Όταν ξεκίνησε το οικοτροφείο πήρα μια μαντανία που είχα στον ώμο και πήγα στο οικοτροφείο. Μπορώ να πω καλά ήτανε, είχαμε ένα πιάτο φαΐ και το κρεβάτι μας, που θα βρίσκαμε καλύτερα. Περιμέναμε το Σάββατο να φύγουμε για το χωριό, πάντα εμείς από την Κερτίζα με τα πόδια και επιστροφή Δευτέρα πρωί με το τράστο στον ώμο με ένα καρβέλι ψωμί και μία φέτα τυρί με βροχές και χιόνια. Μία Δευτέρα είχα φτάσει στο Γυμνάσιο βρεγμένος μέχρι το σώβρακο, όταν με είδε η καθηγήτρια με έβαλε δίπλα στη σόμπα να ζεσταθώ και να στεγνώσω. Όλες οι φατσούλες στη φωτογραφία γνωστές, αλλά βλέπεις πολλά τα χρόνια και μεις μεγαλώσαμε. Εγώ είμαι το 3 με το χέρι του π. Αντώνιου στο κεφάλι μου, από τότε με ακολουθεί η ευλογία του. Ονόματα 4 Κορμπάκης Ντίνος από Αγία Τριάδα, 5 Παπαθεοδώρου Ανδρέας από Αγία Κυρριακή, 11 Αβράμης Δημήτρης από Μπαρμπότα, 20 Λυκοτόμαρος Νίκος από μπαρμπότα, 43 Καψής Θεόδωρος από Αγία Τριάδα, 26 Παπαχρυσανθάκης Βασίλειος από Αγία Τριάδα, 34 Πανούτσος....... από Αντρώνι 23 Αρβανίτης Αντώνιος από Δίβρη.

Απάντηση3 χρ.Τροποποιήθηκε

Kostas Papantonopoulos

Καλησπέρα Παναγιώτη

Εξαιρετική και συγκινητική η αφήγησή σου.

Κάπως έτσι ήταν η κατάσταση τότε για όλους μας.

Πήρες την θέση μου στην Θοδωρούλα που μόλις είχα φύγει και σίγουρα θα είχες ακούσει και για την αφεντιά μου εκεί.

Να είσαι καλά!

Απάντηση3 χρ.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Είχα ακούσει Κώστα, από εκεί περάσανε πολλά παιδιά απ΄όλα τα χωριά. Μια φορά με είχε φωνάξει η παπαδιά δίπλα του Παπαστόλη είχε φτιάξει στρωτό γλυκό (μπακλαβά) και μου είχε δώσει ένα πιάτο τρήματα από το ταψί, το θυμάμαι ακόμη.

Απάντηση3 χρ.

Kostas Papantonopoulos

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Η οικογένεια του αείμνηστου Παπά Αποστόλη είχε δώσει πάρα πολλά στα φτωχά παιδιά του Γυμνασίου αλλά κωλύομαι να μιλήσω γι’ αυτό τώρα.

Απάντηση3 χρ.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Έτσι είναι Κώστα, πάντως εμείς τότε παιδάκια φοβόμαστε μη μας δει να παίζουμε.

Απάντηση3 χρ.

Kostas Papantonopoulos

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ έδειχνε σκληρός αλλά μέσα του μάτωνε με την κατάστασή μας - φτώχεια μας.

Απάντηση3 χρ.

Sakis Nikoletopoulos

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Παναγιώτη το ένα δεν είναι ο Κώστας ο μπαντουνας που πέθανε από το Πανόπουλου

Απάντηση14 εβδ.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Ευκαιρία να αναφερθώ και στον Μητροπολίτη Αθανάσιο για τον οποίο πολλά έχουν γραφεί και ειπωθεί. Χειροτονήθηκε μητροπολίτης Ηλείας το 1968 , τον έφερε η χούντα από την Αγγλία. Στα πρώτα 2, 3 χρόνια έφτιαξε και λειτούργησε οικοτροφεία, γηροκομεία πνευματικά κέντρα και βιβλιοθήκες. Από τα χωριά μας δεν υπήρχε η οικονομική δυνατότητα να συνεχίσουν τα παιδιά τις σπουδές μετά το Δημοτικό. Με την ολοκλήρωση των οικοτροφείων Δίβρης, Αμαλιάδας Πύργου δόθηκε η ευκαιρία σε πολλά παιδιά από τα χωριά μας να τελειώσουν το Γυμνάσιο και πολλοί να συνεχίσουν στα Πανεπιστήμια. Θυμάμαι όταν έφτιαχνε το οικοτροφείο Φραγκαβίλας είχε βάλει στη λοταρία το προσωπικό του αυτικίνητο έναν σκαραβέο. Εγώ του οφείλω πολλά , πέρασα από οικοτροφείο Δίβρης και Φραγκαβίλας και έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να τελειώσω και ένα πανεπιστήμιο.

Απάντηση3 χρ.

Basilis Lazarakis

Παναγιωτη το θυμαμαι αυτο το σκαραβαιο. Και αν δεν κανω λαθος ητανε κιτρινου χρωματος...

Απάντηση3 χρ.

Σωτήρης Σωτηρόπουλος

Basilis Lazarakis λευκό γκρι ήταν...

Απάντηση3 χρ.

Basilis Lazarakis

Σωτήρης Σωτηρόπουλος Το θυμαμαι που ειχε ερθει στο οικοτροφειο. Για το χρωμα δεν ημουνα σιγουρος. Προφανως το μπερδευω με καποιο κιτρινο σκαραβαιο που υπηρχε στα σκοτεινα υπογεια της θυμησης μου Να εισαι καλα Σωτηρη

Απάντηση3 χρ.Τροποποιήθηκε

Sakis Nikoletopoulos

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Παναγιώτη το 30 είμαι εγώ.

Απάντηση14 εβδ.

Σωτήρης Σωτηρόπουλος

Εξαιρετικής δουλειάς συνεχεια....

Προφανώς στη φωτογραφια εξω απο το Κατω Μοναςτήρι, αυτη δεν ειναι μονο τα παιδιά του Οικοτροφειου Λαμπειας. Ειναι μαλλον ολα τα παιδια του Γυμνασιου Λαμπειας , γιατί τα κοριτσια δεν έμεναν ποτέ σε αυτο το Οκοτροφειο....

Ισως να εμεναν στην πρωην ΑΓΡΟΤΟΛΕΣΧΗ για ενα μικρο διαστημα (δεν ειμαι βεβαιος πότε)

Πραγματι, οπως λεει ο Π.Θ. ο Μητροπολιτης Αθανασιος Βασιλοπουλος δημιουργησε πολλα κοινωφελή ιδρύματα στην Ηλεια, ηταν δραστηριος, ειχε ενα μικρο Φολκσβάγκεν σκαραβαίο (ανεξαρτητα με τον βίον του και την Πολιτεια του) και αφησε μεγαλη κληρονομια στον επομενο σημερινο Μητροπολιτη Γερμανό....

Στη φωτ. Δεν υπαρχει ο σημερινός Επισκοπος Ωλενης Αθανασιος Μπαχος. Ο ιερομόναχος Αντωνιος Γυφτακης μπροστα και στο πισω μερος δυο παπαδες ηλικιωμένοι δεν ξερω ποιοι, οπως και ο λαικός που ειναι διπλα απο τον Μητροπολιτη Αθανάσιο....

Τις φωτογραφιες ποιος αραγε να τις έβγαζε; Ο φωτογράφος της Διβρης Γιωργος Παπαιωανου ή καποιος αλλος απο τον Πύργο;

Υ. Γ. Ενδεχομενως το 16 και το 10 να ειναι ο Γεωργ. Παπαχρονοπουλος και Θαν. Ζαφειροπουλος αντιστοιχα απο Διβρη.

Απάντηση3 χρ.Τροποποιήθηκε

Fotis Anastopoulos

Στο 33 ειμαι εγω να εισαι καλα και μενουμαι ολοι σπιτι καλημερα

Απάντηση3 χρ.

Ιωάννης Αλμπάνης

Εύγε ΚΏΣΤΑ και καααααληηηηηημεεεεεραααα! στο έργο που κανείς και ξυπνάς σιγκινησει και συνεσθηματα!!!

Απάντηση3 χρ.

Αγγελος Ηλιόπουλος

Μπράβο Κώστα! Ωραία φωτο. έχουμε και λέμε: 1 Ξανθη Βερροιου 8.Μαρία Τυρου, 9.Γιωργος Ηλιοπουλος, 10.Θανάσης Ζαφειρόπουλος, 12. Αννα Σκουρλέτη(Πολύβιου), 17.Γιωργος Αχείμαστος, 19.Αποστόλης Πατσής 21. Διονύσης Τσάμης και 27 Διονύσης Μπίκινης.

Απάντηση3 χρ.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Γεια σου Άγγελε, η Τύρου είναι Αντωνία και όχι Μαρία.

Απάντηση3 χρ.

Αγγελος Ηλιόπουλος

Καλημέρα Παναγιώτη, έχεις δίκιο η Αντωνία είναι.

Απάντηση3 χρ.

Kostas Papantonopoulos

Ευχαριστούμε όλους για τα καλά σας λόγια και για την βοήθειά σας να βρούμε τα εικονιζόμενα πρόσωπα της φωτογραφίας αλλά και για τις πληροφορίες σας που είναι εξ ίσου σημαντικές ώστε να στηθεί σιγά σιγά το ιστορικό του οικοτροφείου της Δίβρης.

Θυμάμαι και εγώ την πρώτη επίσκεψη στην Δίβρη του νεοδιορισμένου τότε δεσπότη Αθανάσιου.

Νομίζω ότι είχαμε συγκεντρωθεί στο δημοτικό σχολείο που είχε περισσότερη άπλα. Χούντα ήταν, μαζί με τους μαθητές είχε και αρκετό κόσμο.

Ήταν αυταρχικός τύπος ο Αθανάσιος και καλοθρεμμένος με κόκκινα μάγουλα.

Παρόλα αυτά όταν είδε έναν κακομοίρη παπά που είχε παραπάνω κιλά (για ευνόητους λόγους δεν θα πω το όνομά του), τον ξεφτίλισε με απαράδεκτες εκφράσεις.

Θυμάμαι ακόμη ότι είπε (δεν ξέρω αν το εννοούσε), ότι, «δεν πρέπει να πάρουν τα μυαλά μου αέρα και σηκωθεί η μύτη μου».

Είπε πολλά «θα» και δεν φανταζόμουν τότε, ότι θα τα πραγματοποιήσει και με το παραπάνω, ότι δηλαδή θα όφειλαν σήμερα την μόρφωσή τους εκατοντάδες παιδιά στα ιδρύματα του.

Αυτό τόνισα και στον τωρινό δεσπότη κκ. Γερμανό, προκειμένου να βοηθήσει στην έρευνα διότι αρχείο γιοκ, δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα από τα ιδρύματα της εκκλησίας.

Απάντηση3 χρ.

Σωτήρης Σωτηρόπουλος

Αγαπητέ συμπατριώτη Κώστα

Γράφεις ότι δεν υπάρχει Αρχείο για το Οικοτροφείο Λαμπείας "Ο ΚΑΛΟΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΗΣ"...

ΕΥΤΥΧΩΣ υπήρξε ένας Διβριωτης (του οποίου η προτομή κοσμεί την είσοδο του ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΎ ΚΈΝΤΡΟΥ ΔΊΒΡΗΣ) ο αείμνηστος πρόεδρος του "Συνδέσμου των εν Αθήναις Λαμπειεων" Νίκος Γ. Σωτηρόπουλος που μου άφησε κληρονομιά το Αρχειο-αδαμαντορυχειο του, στο οποίο βρήκα πριν λίγο -αναδιφωντας το- και Φάκελο Οικοτροφείου !!!!...

Βρήκα μέσα ένα θησαυρό, που θα προσπαθήσω να κωδικοποιησω όσο μπορώ.

Βεβαίως δεν αναφέρεται στην εσωτερική του λειτουργία των μαθητών κλπ

Όμως έχει το ιστορικό πως ξεκίνησε, ποιος είχε την ιδέα (που υλοποίησε ο Μητροπολίτης Αθανάσιος), ποιοι ήταν οι δωρητές (εδώ θα χαρεί ο Παν. Θεοδωρόπουλος αν μάθει ότι ο Κερτιζαιος Κων. Παπακυριακοπουλος ήταν ο πρώτος δωρητής καθότι ήταν φίλος με τον Νίκο Σωτηρόπουλο που κινούσε τα νήματα των χορηγών...

Έχω δημοσιεύματα εφημερίδων με τα ονόματα των δωρητών...

Η αρχική σκέψη ήταν να στεγαστεί στην πρώην Αγροτολεσχη (σπίτι που γεννήθηκε ο Παύλος Μάτεσις) στην Αγορά με δωρεάν παραχώρηση από τον Σύνδεσμο, αλλά σκαλωσε γιατί το είχε νοικιάσει ο δάσκαλος Αντωνόπουλος και ο Δεσπότης αποφάσισε να στεγαστεί στο Κάτω Μοναστήρι περί τα τέλη του 1969....

Αλλά στηριζόταν οικονομικά και από αυτά τα ενοίκια της Αγρουολεσχης ...

Τα υπολοιπα εν καιρώ, καλά να είμαστε...

Χαίρε

Απάντηση3 χρ.Τροποποιήθηκε

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

κ. Σωτηρόπουλε καλησπέρα. Πράγματι ο Κων/νος Παπακυριακόπουλος, αδελφός του Παπαπαναγή, ήταν φίλοι με τον Ν. Σωτηρόπουλο. Τον Ν. Σωτηρόπουλο τον γνώρισα περίπου το 1978 στο μπακάλικο που είχε τότε ο Κ. Παπακυρικόπουλος στη Μαυροματαίων. Ο Παπακυριακόπουλος μαζί με τον Γεράσιμο Βασιλόπουλο και πιο παλιά ο Αθανάσιος Θεοδωρόπουλος είχαν κάνει και πολλές δωρεές στο χωριό μου.

Απάντηση3 χρ.

Σωτήρης Σωτηρόπουλος

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Χαιρομαι.... Σε δικη μου σελιδα θα δημοσιευσω και την συγκινητική επιστολη του Κων. Παπακυρισκοπουλου (δημοσιευμένη σε εφημεριδα) προς τον Μητρ. Αθανασιο με την χρηματική συνεισφορα του για το Οικοτροφείο....

Απάντηση3 χρ.Τροποποιήθηκε

Ageliki Maniadaki

Eσείς πού είστε; Γιατί μερικά είναι συνοφρυωμένα;???

Απάντηση3 χρ.

Αγγελος Ηλιόπουλος

Απ' την καλοπέραση Αγγελική μου....

Απάντηση3 χρ.

Ageliki Maniadaki

Αγγελος Ηλιόπουλος Μπα,,,μάλλον από φυσική προδιάθεση...κάποια...?Αστειεύομαι! Συγκινητικές οι παλιές σχολικές φωτογραφίες ούτως ή άλλως!!!

Απάντηση3 χρ.

Kostas Papantonopoulos

Έλειπα από την φωτογραφία κυρία Μανιαδάκη, έφυγα λίγους μήνες πριν, τον Ιούνιο του 1969.

Αν θα ήμουν εκεί ίσως να θυμόμουν αλλά πάλι κάποιος θα μιλήσει για να μάθουμε.

Από όσα θυμάμαι, με το ζόρι μας υποχρέωναν να παραστούμε σε τέτοιες εκδηλώσεις ακόμη και με την συνοδεία της αστυνομίας.

Ατέλειωτες ώρες, νηστικά και διψασμένα θα τα είχαν τα δόλια εδώ, στημένα να περιμένουν τον Δέσποτα από τον Πύργο και ο Αθανάσιος όταν άρχιζε να «κελαηδάει», τελειωμό δεν είχε.

Φανφάρες της χούντας ήταν με θύματα τα παιδιά.

Ανατριχιαστικές ιστορίες στέλνουν τώρα συμμαθητές γύρω από την καλογερική ζωή του οικοτροφείου.

Για το αρχείο που αναφέρεις αγαπητέ συμπατριώτη, καλώς να μας έλθει αλλά που ήταν όλοι αυτοί πριν τον Αθανάσιο; όταν τα παιδιά των χωριών μας ήταν κίτρινα σαν το κερί και λιποθυμούσαν από την πείνα στο γυμνάσιο.

Ίσως να έχετε ιδεί αγαπητοί φίλοι, ότι σε κάθε αναφορά μου σε σχολεία της Ορεινής Ηλείας, έχω ιερή υποχρέωση να μνημονεύω έναν «φωτισμένο» συμπατριώτη σας που είχε αναλάβει (πριν την λειτουργία του οικοτροφείου της Δίβρης) να ταΐζει δύο τρεις ντουζίνες φτωχόπαιδα μαζί και την αφεντιά μου.

Να με συμπαθάει…, γνωρίζω ότι δεν επιθυμεί καμία αναφορά για το παραπάνω ζήτημα αλλά είναι το ελάχιστο που δύναμαι να του ανταποδώσω μαζί βέβαια με την αγάπη και την εκτίμησή μου.

Απάντηση3 χρ.

Σωτήρης Σωτηρόπουλος

Τελικά, αρχιζω να μετανιώνω που μπηκα απρόσκλητος στη συζητηση...

Θεωρησα χρεος μου να αναφερθώ στην προϊστορία του Οικοτροφείου Λαμπειας, απλα και μονον γιατι ειδα τις φωτογραφίες των οικότροφων και γιατι εμεις οι παλιότεροι ζησαμε ακομη πιο δυσκολες στιγμες (οχι εγω προσωπικα, αλλα κυριως τα παιδια των γυρω χωριων Ηλειας, Αχαιας, Αρκαδιας)

Κατανοώ τον πονο και τα βάσανα των παιδιων της εποχης 1968-1969-1970 και μετα, αλλα αν γινει συγκριση με εκεινα των παιδιων της δεκαετίας του 1950 -60 δεν υπαρχει συγκριση και μιλάω για παιδια απο το Βελημαχι, το Καρδαριτσι, τους Παραλογγούς, το Μοναστηράκι, την Καλολετςί κλπ σε συγκριση με Κουμανι, Αντρωνι, Κερτιζα, Τσιπιανα, Δερβινή, Μοστενιτσα, Νουσά κλπ που υπέφεραν λιγοτερο. Εκει να δεις ιστορίες που σου κοβουν την ανασα.....

Εκει να δεις δυσκολιες και ταλαιπωρίες. Το Οικοτροφειο , ηταν μια λυση ανάγκης ετςι οπως λεει ο Π.Θ. βρηκαν "ενα πιάτο φαγητο και ενα κρεβατι"...

Τωρα, καλο θα ηταν να μαθουν οι σημερινοι (αλλωστε γιαυτο τα γράφουμε) πως εγινε αυτο το Ημιγυμνασιο που ξεκινησε το 1948 και λειτουργησε το 1954 και αν δεν γίνονταν οι θυσίες (κυριως του "Συνδεσμου") που ακομη και το μισθο των 2 πρωτων Καθηγητων πλήρωναν απο την τσεπη τους οι απανταχου Διβριωτες και οι ντοπιοι, ακομη και τον εξοπλισμό και τις σόμπες κλπ και τα Βραβεία, και καθε ειδους βοηθεια.... (Υπαρχουν στοιχεια προσφορών)

Και εκεινα τα παιδιά, οπως και εσεις οι επόμενοι, αν δεν υπηρχε αυτο το Ημιγυμνασιο (οπως και το Δουκα που προηγήθηκε) θα εμεναν αγράμματα στα χωρια τους (ακομη κι εγω, που ο πατερας μου ηταν απο τους "ευκατάστατους" της Διβρης, εκει θα εμενα)....

Τα περι "....πριν του Αθανασίου και που ηταν εκεινοι που δεν έβλεπαν τα λιποθυμισμενα, πεινασμένα και διψασμένα παιδια κλπ" μπορει να ειναι συναισθηματικά βιωματα δικαιολογημενα, αλλα αν δημοσιευσω το Αρχειο με ολα τα ντοκουμεντα (που τωρα γινεται έμμεση μεν, πλην σαφής απαξίωση του Αρχείου σημερα) θα εκπλαγεί ο καθε αναγνωστης απο τους αγωνες και τις προσφορες των συμπατριωτων της Διβρης και περιχώρων.... Και ακομη, ποιοι ζητησαν απο τον Μητροπολιτη Αθανασιο να ξεκινησει το Οικοτροφειο,,, ειναι ακριβως οι ίδιοι που ζητησαν να γινει το Γυμνασιο, το Νηπιαγωγειο, η ΑΓΡΟΤΟΛΕΣΧΗ, ο Υγειονομικός Σταθμος κλπ, συμφωνα με τις δυνατότητες που ειχαν και τα καταφεραν...

Εδω τελειώνω την πολυλογια μου....

Ευχομαι συνέχιση της καλης δουλειάς που κάνετε για την αναμνηση εκεινων των δύσκολων χρονων μεταξύ των συμμαθητών σας του Οικοτροφειου, που δυστυχως το σταματημα της λειτουργίας του (και από την κάποια άσχημη συμπεριφορά στους μαθητες των υπευθυνων ) ηταν και η απαρχή αποδυνάμωσης του Γυμνασιου Λαμπειας που εκτοτε φυτοζωεί μεχρι σημερα ...

Παντως, εγω απο υπερτατο χρεος -αν προκάμω- θα βρω τον τροπο -σε αλλες σελιδες- να αναδείξω τις μεγαλες θυσίες εκεινων (σε υλικές και ηθικές προσφορες και δρασεις) που συνετέλεσαν στη εκπαίδευση και μόρφωση των παιδιων όλης της περιοχης μας, που ηταν πάντα στη πρωτοπορία -οπως αλλωςτε διαχρονικά- σε συγκριση με αλλες ορεινές περιοχες τοτε,

Γιατι για το τι συμβαινει σημερα, ας μη το συζηταμε.....

 

Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΣΤΕΡΝΑ ΑΡΔΕΥΣΗΣ…!

Καταγραφή Ηλίας Τουτούνης
Ένας τρόπος φυσικής παραδοσιακής άρδευσης και πρακτικής, ήταν και οι στέρνες. Η λέξη στέρνα είναι Ιταλική και σημαίνει δεξαμενή ύδατος κυρίως κτιστή. Γενικά οι στέρνες ήσαν ιδιόκτητες η δημόσιες δεξαμενές νερού, που προμηθεύονταν και αποθήκευαν νερό από μικρές πηγές και εξυπηρετούν συνολικά η μεμονωμένα άτομα. Αυτές κατασκευάζονταν δια να αποθηκεύουν το λιγοστό νερό της πηγής, το οποίο κατά την φυσική ροή του δεν επαρκούσε ώστε ν’ αρδεύσει κάποιο περιβόλι. Τοιουτοτρόπως, συνέλεγαν και αποθήκευαν το τρεχούμενο νερό της πηγής και το χρησιμοποιούσαν όταν ήταν ανάγκη άρδευσης.
Ο ιδιοκτήτης χωραφιού με μικρή πηγή, έφτιαχνε μια στέρνα (δεξαμενή). Αυτή την κατασκεύαζαν πάντα σε χαμηλότερο επίπεδο από την βρύση για να διοχετεύεται ελεύθερα με φυσική ροή το νερό και όχι μακριά από την πηγή, υπολογίζοντας πάντοτε να υπάρχει φυσική ροή προς στο χωράφι, που ήθελε να καλλιεργήσει. Πάντοτε, εκεί που κατασκεύαζαν την στέρνα, άφηναν ένα ορισμένο περιθώριο από την πηγή και την χρησιμοποιούσαν για να πίνουν και να παίρνουν καθαρό νερό πριν αυτό διοχετευθεί στην στέρνα.
Η στέρνα γινόταν με εκσκαφή στο πρανές της και κτιστή με ντόπια υλικά από πέτρες ξύλα και χώμα. Αργότερα χρησιμοποιήθηκαν και διάφορα δομικά υλικά. Οι διαστάσεις της στέρνας, κατασκευάζονταν ανάλογα με την ποσότητα του νερού, ή και ανάλογα με την δυνατότητα της πηγής που είχε ή ήθελε ο ιδιοκτήτης.

Κεντρική Σελίδα

Ο Τόπος μας

Παράδοση

Πολυμέσα

Ιστορία

Αναδημοσιεύσεις

Free Joomla! templates by Engine Templates