Featured Articles
Ενέργειες για την ανάδειξη του σπηλαίου «Αρμακιανός» στην Ορεινή Ηλεία
Ομάδα επιστημόνων από την Εφορία Σπηλαιολογίας-Παλαιοντολογίας, και την Εφορία Αρχαιοτήτων Ηλείας, έξω από το σπήλαιο "Αρμακιανός"
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ 9 Ιουλίου 2019
ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ Αριθ.Πρωτ.:117
ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ - ΦΟΛΟΗΣ O «ΩΛΟΝΟΣ»
Θέμα: Ενέργειες για την ανάδειξη του σπηλαίου «Αρμακιανός» στην Ορεινή Ηλεία.
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Φίλοι Σπηλαίου Αρμακιανού ή Αμαρκιανού
φίλες και φίλοι της σελίδας antroni.gr και των ομάδων μας στο facebook, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι ξεκίνησε μια ομαδική προσπάθεια ανθρώπων που ενδιαφέρονται για την ανάδειξη των αξιοθέατων της ορεινής Ηλείας.
Δημιουργήθηκε αρχικά μία ομάδα στο facebook με τίτλο, «Φίλοι Σπηλαίου Αρμακιανός» με σκοπό τη συγκέντρωση, κάποιου χρηματικού ποσού που θα χρησιμοποιηθεί για να καθαριστεί το σπήλαιο Αρμακιανός ή Αμαρκιανός παρουσία βέβαια της Εφορείας Παλαιοντολογίας – Σπηλαιολογίας.
Συγκροτήθηκε σήμερα 8.01.2019 η συντονιστική επιτροπή, «Φίλοι Σπηλαίου Αρμακιανός» με αρμοδιότητα τον καθαρισμό, την εξερεύνηση και γενικά την ανάδειξη του σπηλαίου του Αρμακιανού.
Χαρτογράφησαν το Αρμαρκιανό σπήλαιο, Μπακολίτσας και Καρούτσος
Τα αποτελέσματα της έρευνας θα σταλούν στην Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας Σπηλαιολογίας του ΥΠ.ΠΟ.
Ύστερα από την ανακοίνωση του δελτίο τύπου (18 Μαΐου 2017) από τον Σύλλογο Προστασίας της Φύσης και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ερυμάνθου-Φολόης ο «Ωλονός», επικοινώνησε μαζί μου ο βιολόγος Κωνσταντίνος Μπακολίτσας και μου ζήτησε να βοηθήσω ώστε να επισκεφθεί το Αρμαρκιανό σπήλαιο με σκοπό να μελετήσει την αξιοποίησή του με τον συνεργάτη του σπηλαιολόγο Παναγιώτη Καρούτσο. Τον έφερα σε επαφή με τον δικό μας, τον Ανέστη Αδαμόπουλο από την Κέρτιζα όπου προθυμοποιήθηκε αμέσως να βοηθήσει.
Ύστερα από κάποια αναβολή λόγω κακοκαιρίας η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στις 8.07.2017
Σκοπός της επίσκεψής τους ήταν να χαρτογραφήσουν το σπήλαιο και να ερευνήσουν τις δυσκολίες ανάδειξής του.
ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΟΧΙΑΣ ΣΤΗΝ ΒΟΡΕΙΑ ΟΡΕΙΝΗ ΗΛΕΙΑ
Με το όνομα Κάστρο της Οχιάς της Οβριάς ή Ωριάς αποκαλούνται πολλά κάστρα στην Ελλάδα και μεταξύ αυτών και τα ερείπια μεσαιωνικού κάστρου αλλά και οικισμού στην Ηλεία. Το όνομα του οικισμού ήταν Οxivuni (Οξυβούνι). Η θέση βρίσκεται στα σύνορα των νομών Αχαΐας και Ηλείας, στο νοτιοδυτικό άκρο του Ερυμάνθου, που αποκαλείται Σκιαδοβούνι, ενδιάμεσα στα χωριά Κακοτάρι, Τσίπιανα, Κερέσοβα και στον συνοικισμό Ντιναίικα.
Η ακρόπολη βρίσκεται χτισμένη στην κορυφή ενός πετρώδους λόφου, Ενώ στους πρόποδες του λόφου υπάρχουν ερείπια κατοικιών εκκλησιών και νεκροταφείου, στην ευρύτερη περιοχή έχουν ανεβρεθεί νερόμυλοι οθωμανικής περιόδου και σε κοντινή θέση έχουν βρεθεί τα ερείπια ναού του Απόλλωνα.
Η λαϊκή παράδοση το αναφέρει ως «Κάστρο της Οχιάς» ή «Κάστρο της Ωριάς». Κατά μία εκδοχή οι κάτοικοι για να αποτρέψουν τις συχνές επιδρομές στο φρούριο έτρεφαν δηλητηριώδεις οχιές που στη συνέχεια και με τη βοήθεια της κλίσης του εδάφους τις εκσφενδόνιζαν κατά των εισβολέων, τότε αυτές όταν προσγειώνονταν επάνω στους επιτιθέμενους τους δάγκωναν και τους διοχέτευαν δηλητήριο.
Οξυβούνι (Ξυβούνι), πλήρη ανατροπή για την Οχιά
Ο διαχρονικός φίλος μας και γνωστός λαογράφος Ηλίας Τουτούνης μας έστειλε μια ανέλπιστη μελέτη για το Κάστρο της Οχιάς που ανατρέπει όσα γνωρίζαμε ως σήμερα.
Η αφεντιά μας μαζί με τον προαναφερόμενο συνεργάτη μας Η. Τουτούνη, έχουμε ασχοληθεί εκτενώς με το εν λόγω κάστρο. Το έχουμε επισκεφθεί αρκετές φορές. Έχουμε εντοπίσει και μετρήσει σχεδόν όλα τα κτήρια του, τους δέκα πέντε νερόμυλους και το νεκροταφείο του, στο οποίο έχουμε φωτογραφήσει ακόμη και οστά.
Η παρακάτω μελέτη που δημοσιεύτηκε στην Ηλειακή Πρωτοχρονιά – Ηλειακό Πανόραμα 18, σελ. 162, από τον Κωνσταντίνο Μπασέτα, στηρίζεται στο Οθωμανικό κατάστιχο 1/ 14622 του έτους 1461/ 63 που μεταγράφηκε από τον Οθωμανολόγο Γεώργιο Λιακόπουλο, στην αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή του στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, με τίτλο: «A Study of the early O“oman Peloponnese in the Light of an Annotated edi”on Princeps of the TT10-14662 O“oman Taxa”on Cadastre (ca 1460 -1463). University of London ( 2009)», αναφέρεται καταστιχωμένο το κάστρο και το χωριό Οξυβούνι.
Το Οξυβούνι,κάστρο (της Οχιάς),αναφέρεται καταστιχωμένο ως μεγάλο χωριό της Ηλείας, στις υπώρειες του Ερυμάνθου.
Είναι ο 11ος οικισμός της Πελοποννήσου, ένα από τα σημαντικότερα κάστρα της, ενώ για την Ηλεία είναι ένα από τα πολυαριθμότερα σε πληθυσμό και μάλιστα το 3ο μεγαλύτερο χωριό της, μετά το Γούμερο και το Χελιδόνι, στα μετέπειτα Βυζαντινά χρόνια και τα χρόνια της κατάκτησης της Πελοποννήσου από τους Τούρκους.
Όπως είπαμε και παραπάνω η μελέτη αυτή ανατρέπει όσα εμείς γνωρίζαμε ως σήμερα για το εν λόγω Κάστρο.
Είχαμε δηλαδή άλλη άποψη για την προέλευση της ονομασίας του χωριού Κακοτάρι και εδώ βλέπουμε, ότι προέρχεται από καταγεγραμμένο κάτοικο του κάστρου, που όπως θα δείτε στη συνέχεια είναι ο Σταμάτης Κακοτάρης.
Επίσης εντύπωση μας κάνουν τα ονόματα:
Γιάννης Θωμάς, Παπαγιάννης Ράγιος, Ρωμανός Μπαρμπούτας κλπ.
Οι φωτογραφίες του άρθρου είναι του Ηλία Τουτούνη.
Καλή ανάγνωση να έχετε.
Κώστας Παπαντωνόπουλος Νοέμβρης 2018
Φαράγγι Αντρωνίου, πανελλήνιο πέρασμα 09.00, 14.08.2020
Η αφεντιά μου ξεκίνησε μετά τις 11.00 από τα Κουφογιανναίικα με παρέα τις μικρές νεράιδες μου, Μαργαρίτα και Αγάπη περνώντας από την παλιόβρυση με προορισμό το παλιοπόταμο!
Σημείο συνάντησης ήταν το μεγάλο πλάτωμα στα περιβόλια του Ρετσινά πριν από τον ομώνυμο νερόμύλο!
Ο τοπικός σύλλογος είχε ετοιμάσει πλούσια εδέσματα, γίδα βραστή, φέτα αναψυκτικά και κρασί για όλους του πεζοπόρους.
Η επιστροφή μας ήταν πρωτόγνωρη για τις μικρές μου, πάνω στο τρακτέρ του Αργύρη Πανούτσου όπου και οι τελευταίες φωτογραφίες!