Featured Articles

Το Α/Π Χειμάρρα έσυρε στον υγρό τάφο και έναν Αντρωναίο

Γράφει ο Κώστας Παπαντωνόπουλος

Η βύθιση του ατμόπλοιου «Χειμάρρα», στις 19 Ιανουαρίου 1947 στον Νότιο Ευβοϊκό, είναι το πιο πολύνεκρο ναυτικό δυστύχημα στη χώρα μας. Έμεινε στην ιστορία ως «Ο Τιτανικός της Ελληνικής Ακτοπλοΐας» .

Το επιβατηγό ατμόπλοιο «Χειμάρρα», απέπλευσε στις 8:30 το πρωί της 18ης Ιανουαρίου 1947, από τη Θεσσαλονίκη για τον Πειραιά, με 544 επιβάτες και 86 άνδρες πλήρωμα.

Στα μέσα του χειμώνα πριν 74 χρόνια της 19ης Ιανουαρίου του 47, το «Χειμάρρα» πήρε μαζί του στον παγωμένο βυθό και τον συμπατριώτη μας Γεώργιο Συλάιδο (1914-1947), πρωτότοκο γιό του Ιωάννη Συλάιδου (1880) (Κορμπακόγιαννη).

ΤΟ ΠΕΤΑΛΩΜΑ

Άρθρο του Ηλία Τουτούνη συγγραφέα – λαογράφου

Η εργασία του πεταλωτή αφορούσε τη διαδικασία τοποθέτησης ή αντικατάστασης πετάλων στις οπλές των αλόγων, ώστε να μην φθείρονται τα πέλματα και πονούν τα ζώα. Το πετάλωμα γίνονταν κάθε τρεις ή έξι μήνες.

Την διαδικασία του πεταλώματος, την πραγματοποιούσε ο πεταλωτής ή αλμπάνης, λέξη προερχόμενη από την τουρκική λέξη nalbant, αλμπάνης = πεταλωτής ή καλιγωτής, και αυτή προερχόμενη από το λατινικό calliga, το μεσαιωνικό καλίγιον που σημαίνει υπόδημα, όπου τα καλίκια ήσαν ξύλινα πέδιλα, ιδίως γυναικεία.

Ο πεταλωτής έδενε το άλογο από το καπίστρι κοντά σ’ ένα χαλκά, που ήταν στερεωμένος στον τοίχο ή το έδενε από κάποιο στύλο (παλούκι). Μετά έπιανε ένα – ένα τα πόδια του αλόγου και τα σήκωνε προς τα πίσω, σχηματίζοντας ορθή γωνία σε σχήμα «Γ». Στη συνέχεια έπιανε την οπλή (χοντρό και σκληρό νύχι που περιβάλλει το μοναδικό δάκτυλο) του αλόγου σε κάθε πόδι και με την βοήθεια της τανάλιας αφαιρούσε (ξεκαλίγωνε – ξεπετάλωνε) τα παλιά αλογόκαρφα (πεταλόκαρφα) και το παλιό πέταλο.

Απρόσμενη αναδρομή στον αείμνηστο Διονύση Αβράμη από την Μπαρμπότα

του Κώστα Παπαντωνόπουλου

Λέγανε οι παλαιοί ότι οι άνθρωποι πεθαίνουν όταν τους ξεχνούν για αυτό και οι ευχές ανέκαθεν ήταν, «να ζήσεις να τον θυμάσαι» και όχι αυτό το ανούσιο, «καλό παράδεισο» που ακούγεται τελευταία και εμείς δεν λησμονάμε τον αείμνηστο συμμαθητή μας Διονύση, εξάλλου μας τον θυμίζουν τόσα πολλά που ζήσαμε και η προχθεσινή γιορτή του που εκείνη την ημέρα μας ήταν αδύνατο να γράψουμε, είχαμε και ‘μεις τους λόγους μας.

Το περσινό καλοκαιράκι του 2019 που είμασταν στο χωριό μας περίμενε μια έκπληξη σχετικά με τον Διονύση. 

Μας κάλεσε ο Τίτος από το Καλλιμάνι, που μόλις έμαθε ότι πετάχτηκε το υλικό συναδέλφου του καθηγητή και δη συγχωριανού, ζήτησε να περισυλλεχθεί από το ρέμα, για να το δώσει στην αφεντιά μας γνωρίζοντας ότι πάει σε καλά χέρια.

Διαλέξαμε να σας δείξουμε εδώ δύο από τις εκθέσεις του Διονύση από την Στ’ τάξη του σχολικού έτους 1971-72 του γυμνασίου Αρρένων Πύργου που φοιτούσε. Στην μια έκθεση για να είναι ευανάγνωστο το χειρόγραφο φροντίσαμε να το έχετε δακτυλογραφημένο. Ακόμη σας δείχνουμε μία σελίδα από το πρόχειρό του που εδώ φαίνεται η ιδιαίτερη κλίση που είχε  στα μαθηματικά και την φυσική όπου και διέπρεψε στο πανεπιστήμιο.

Ο Διονύσης έφυγε από την ζωή στις 27 Φλεβάρη του 1985 από ατύχημα στην ηλικία των 31 του χρόνων: Εδώ

Ηλίας Νικολετόπουλος (Αντρώνι 1928 - Πανόπουλο 2004) και Διομήδης Νικολετόπουλος (Αντρώνι 1888 – Πανόπουλο 1975)

Γράφει, η Αλεξάνδρα Η. Νικολετοπούλου (Δικηγόρος)

Ο Ηλίας γεννήθηκε στο Αντρώνι το 1928, ήταν ο τέταρτος γιός του Διομήδη Νικολετόπουλου και της Αλεξάνδρας Γιαρμενίτη. Το 1961 παντρεύτηκε με την Διαμάντω, κόρη του Θάνου Τσαλαμιδά από το Σκιαδά και απέκτησαν στο Αντρώνι τρία παιδιά, την Αλεξάνδρα, τον Διομήδη και τον Θάνο.

Νέος, συνεταιρίστηκε με τον Λύσανδρο Παναγόπουλο (Μπουλουγούρη) και έφερε στο Αντρώνι, Λαναριστήριο, που λειτούργησε στην αποθήκη του Κάνταλου, πράγμα πρωτοπόρο για την εποχή του, καθώς γινόταν με μηχανική επεξεργασία το ξάσιμο του μαλλιού που χρησίμευε για νήμα στους αργαλειούς. Αργότερα, στα μέσα της δεκαετίας του΄60, μετέφερε το Λαναριστήριο στο Πανόπουλο, όπου συνέχισε αυτή τη δραστηριότητα με νέες πιο σύγχρονες μηχανές. Παράλληλα ήταν αμπελουργός με αξιόλογα αμπέλια της οικογένειας, πάππου προς πάππου, στην Μποκούτα Κακοταρίου. Οινοποιός, με βαγένια εικοσάρια, δηλαδή το καθένα χωρούσε είκοσι βαρέλες κρασί, που είχαν φτιαχτεί μέσα στο υπόγειο κελάρι του σπιτιού στο Αντρώνι από εξαίρετους τεχνίτες ξυλουργούς. Ο ίδιος ήταν μάστορας του κρασιού και του τσίπουρου, τα έφτιαχνε με μεράκι τηρώντας πιστά κάθε λεπτομέρεια στη διαδικασία παρασκευής τους. Ιδιαίτερα για το τσίπουρο, «το έβγαζε» σε ειδικό χάλκινο, καζάνι απόσταξης με «καπάκι φυσούνα».

Αντρώνι: εικόνα των Αγίων Αναργύρων; (Μας ειδοποίησαν ότι υπάρχει, δεν έχει χαθεί)

Χρόνια πολλά στους εορτάζοντες Αργύρηδες του χωριού μας και σε όλου του κόσμου.
Μας ήλθαν μπονόρα, τρία τέσσερα μηνύματα με ευχές για καλό μήνα και χρόνια πολλά για το χωριό μας που γιορτάζει.
Το μυαλό καθαρό όπως ήταν πρωί-πρωί πήρε τόσες στροφές το άτιμο για να μας βασανίσει και η καρδιά μας άρχισε να χτυπά σαν κομπρεσέρ.
Το τι θυμηθήκαμε δεν φαντάζεστε! Μην πάει το μυαλό μακριά, εκεί γύρω από την γιορτή, δίπλα από το σπίτι μας, στο νεκροταφείο, στους Αγίους Αναργύρους.
Ακούστε χωριανοί και κυρίως εσείς οι οσφυοκάμπτες με τις μακρυσταυρίες που φτάνουν ως τα πατώματα. Ξέρω τι λέω, από κάτι τέτοια γεννιούνται λαμόγια.
Ψάχνουμε λοιπόν την παλιά εικόνα των Αγίων Αναργύρων, αυτή τη μεγάλη που κατέβαινε στην πλατεία σαν και σήμερα, να την φωτογραφήσουμε. (Μας ειδοποίησαν ότι υπάρχει, δεν έχει χαθεί: Αύγουστος 2020)
Είχαμε διαβάσει τότε, ένα ιστορικό που είχε γράψει ο αείμνηστος φίλος μας Θανάσης Α. Αβραμόπουλος.
Αναφερόταν σε ένα σπάνια αξιοθέατο 400 ως 1000 χρόνων περίπου. Δεν είχε εκτιμηθεί η αξία της.
Ρωτάμε από δω, από κει, παντού, παπάδες, επιτρόπους, καντηλανάφτες, και άλλους σοβαρούς ανθρώπους, όλοι την ήξεραν αλλά κανένας δεν γνώριζε την τύχη της.
Άλλοι έλεγαν είναι στον Άγιο Κωνσταντίνο, άλλοι στους Αγίους Αναργύρους και κάποιοι άλλοι σε πληρωμένη θυρίδα για να μην κλαπεί.

ΚΥΚΛΩΠΕΙΑ ΤΕΙΧΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ

ΣΤΟ ΕΡΜΑΙΟ ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ ΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΗΣΜΟΝΙΑΣ...!
ΕΥΤΥΧΩΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΥΜΕ ΥΛΙΚΑ ΕΞ ΑΥΤΟΥ ΚΑΙ ΕΚ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΝΑΩΝ ΓΙΑ ΣΤΕΡΝΕΣ...!
«Τάδε έφη», ο συναγωνιστής Ηλίας Τουτούνης στο facebook!
Την περιοχή επισκεφτήκαμε και φρίξαμε με την εγκατάλειψη και την καταστροφή της, σκούξαμε το 2013 ως μέλη του Δ.Σ. του ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ - ΦΟΛΟΗΣ Ο «ΩΛΟΝΟΣ». Αλλά.... "φωνή βοώντος εν τη ερήμω"! 
Φώτο, Ηλίας Τουτούνης & Κώστας Παπαντωνόπουλος
Περιοχή της Τριταίας, "μεσόγεια" που δεν την αγγίζει θάλασσα. Από άποψη μορφολογίας ποικίλει κατά τόπους το έδαφός της, με πεδινές, ημιορεινές και ορεινές εκτάσεις όπου το μεγαλύτερο μέρος της να είναι ημιορεινό ενώ το δυτικό τμήμα της καθώς και τα βορειοδυτικά και νοτιοδυτικά της να είναι κατεξοχήν ορεινά.
Η αρχαία αχαϊκή πόλη Τριταία ήταν μία από τις 12 πόλεις που έκτισαν οι Ίωνες στην Βόρεια Πελοπόννησο και βρίσκονταν πλησίον στο χώρο του σημερινού οικισμού Αγ. Μαρίνα.
Υπήρξε μεγάλο εμπορικό κέντρο της εποχής με μεγάλη ακμή ως την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Ρωμαίους.
Η Αρχαία Τριταία ήταν από τις πόλεις που πρωτοστάτησαν στη δημιουργία της σύστασης της Αχαϊκής Συμπολιτείας προκειμένου να απαλλαγούν από την ηγεμονία των Μακεδόνων. (Αυτά που λέγαμε σε προηγούμενο άρθρο για τον ρόλο που έπαιξαν οι Μακεδόνες στην περιοχή μας).