Γράφει: ο Κώστας Παπαντωνόπουλος

Από την Κάπελη το 2009 στην Eurovision το 2022

Η Ανδρομάχη Δημητροπούλου γεννήθηκε το 1995 στο Σίγκεν της Γερμανίας και σε ηλικία 10 ετών μετακόμισε στην Ελλάδα με τους γονείς της. Η καταγωγή του πατέρα της είναι από τα Λεχαινά και της μητέρας της από τα Γιάννενα. Με τη μουσική ασχολιόταν από παιδί. Ο παππούς της ήταν ψάλτης και ο θείος της ρεμπέτης.

Σε ηλικία 14 ετών, στις 7 Αυγούστου του 2009 έλαβε μέρος στον διαγωνισμό δημοτικού τραγουδιού, που διοργανώθηκε από το δήμο Λασιώνος στο χώρο δασικής αναψυχής του δρυοδάσους Φολόης στην Κάπελη με το ηπειρώτικό τραγούδι «άσπρο τριαντάφυλλο κρατώ…»^[1]. Στον διαγωνισμό μαζί με την Ανδρομάχη έλαβαν μέρος και 5 άλλα τσορομπίλια όπου όλα έλαβαν αναμνηστικό έπαινο.

Την διοργάνωση συντόνιζε ο φίλος συγγραφέας και λαογράφος κ. Ηλίας Τουτούνης.

Γράφει: ο Κώστας Παπαντωνόπουλος

Η Τσικνοπέμπτη είναι και σήμερα η μέρα της κρεοφαγίας, του ποτού και της διασκέδασης. Σε κάθε αυλή, μαγαζί, μπαλκόνι και ταράτσα κυριαρχούν οι ψησταριές με μεζέδες αλλά και στα μαγαζιά το βράδυ επικρατεί το αδιαχώρητο για να τηρηθεί το έθιμο. Γιορτάζεται 11 μέρες πριν την καθαρά Δευτέρα. Η Πέμπτη όπως είναι γνωστό βρίσκεται ανάμεσα από την Τετάρτη και Παρασκευή, νηστίσιμες μέρες, των Ελληνορθόδοξων. Πήρε το όνομα της από την λέξη «τσίκνα» την ιδιαίτερη μυρωδιά του καμένου - καλοψημένου κρέατος.

Σε όλη την περιφέρεια της Πελοποννήσου, έσφαζαν χοιρινά από τα οποία παρασκεύαζαν διάφορα τρόφιμα, μεταξύ των οποίων πηχτή, τσιγαρίδες, λουκάνικα, και παστό. Έφτιαχναν επίσης αλοιφή, σαπούνι και με το δέρμα του τα γουρουνοτσάρουχα.

Παρόμοιες γιορτές με την Τσικνοπέμπτη έχουν ακόμα και στην ευρώπη όπως οι Γερμανοί, την «Weiberfastnacht», οι Γάλλοι, την «Mardi Gras» κλπ.

Τα χοιροσφάγια ή γουρουνοσφάγια ήταν ένα έθιμο των χωριών της Ορεινής Ηλείας που κράτησε ως και την δεκαετία του 1970. Από εκεί και ύστερα ως σήμερα έχει σχεδόν εκμηδενιστεί και σπάνια ακούγονται σκουσμάρια από γουρούνια.

ΚΛΟΠΗ ΒΟΩΝ 

Γράφει Ημίν ο εν Πύργω ανταποκριτής:

Η ζωοκλοπή εις τον δήμον Λαμπείας ακμάζει και βασιλεύει εν όλη τη μεγαλοπέπειά της.

Καθά αγγέλλεται εκ Δίβρης εις το χωρίον Μοστενίτσα άγνωστοι έκλεψαν 4 βόας εις τον ιερέα του χωρίου Αυγερινόν Βουτσήν.

Ο αστυνόμος κ. Κάτρης ενεργήσας δραστηρίως ανεκάλυψε τους βους δεδομένους εντός δάσους.

ΜΟΣΤΕΝΙΤΣΑ 6.01.1903

Καταγραφή Ηλίας Τουτούνης

Πολλές φορές ακούμε την λέξη «κοψίδι» και όλοι εννοούμε κάποιο κομμάτι, κρέας ή μεζέ, όπως έλεγαν οι παλαιότεροι, από οποιοδήποτε σφάγιο.

Κατά την ημέρα που έσφαζαν παλιά τα γουρούνια, κυρίως τα Χριστούγεννα και τις Αποκριές, επειδή αυτά ήσαν χρονιάρικα (ηλικίας ενός χρόνου) και μπορεί και περισσότερο συνήθως ήσαν μεγάλα δηλαδή από 100 οκάδες και πάνω, τότε καλούσαν φίλους, συγγενείς και γείτονες να συνδράμουν ώστε να το γονατίσουν ξαπλώσουν στο κάτω στο έδαφος. Η διαδικασία του ξαπλώματος άρχιζε με συνεχόμενο χάϊδεμα και ξύσιμο στην κοιλιακή χώρα και αυτό έπειτα από λίγα λεπτά ξάπλωε κάτω το έδαφος. Αμέσως το έπιαναν οι άνδρες να το κρατήσουν σταθερό και ο σφάχτης με το μαχαίρι να του κάνει την τομή στον λαιμό. Η βοήθεια των ανδρών χρειάζονταν περισσότερο μέχρι να ξεψυχήσει το σφάγιο και λιγότερο κατά το κρέμασμα, το γδάρσιμο και το ξεκοίλιασμα.

Όταν έσφαζαν γουρούνι προέβαιναν σε μια ιεροτελεστία, κι αυτό το αντλούμε από τις ενέργειες που τελούσαν όταν λιγοψυχούσε το σφάγιο. Τότε του έβαζαν στο στόμα ένα λεμόνι και μετά το λιβάνιζαν και τότε όλοι εύχονταν, «Καλό- φάγωτο», «Του χρόνου τρανύτερο», «Καλές Γιορτές», «Μπουκιά και χόρταση» κ.λπ. Μόλις ξεψύχαγε, ο σφάχτης του έκοβε τον καρύτζαφλο (λάρυγγα) και αφού προηγουμένως είχε ανάψει φωτιά η νοικοκυρά του ιδιοκτήτη του χοιρινού, έριχναν τον καρύτζαφλο επάνω στα κάρβουνα να ψηθεί για να πιουν ένα ποτήρι κρασί οι παρευρισκόμενοι, να δώσουν τις ανάλογες ευχές και να δοκιμάσουν από το σφάγιο.