Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, η πατρώα Γη στο Αντρώνι δέχεται έναν από τους τελευταίους εναπομείναντες μαχητές του οχυρού Ρούπελ, το μπάρμπα Αργύρη Αβραμόπουλο. Έφυγε ήσυχα, όπως έζησε, στα 96 του χρόνια, με το παράπονο για την πατρίδα που επί 70 χρόνια τους ξέχασε όλους.
Ο Αργύρης Αβραμόπουλος στην πλατεία στο Αντρώνι |
Με την παράδοση του Ρούπελ στους Γερμανούς, αιχμαλωτίστηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Η οικογένειά του στο Αντρώνι τον είχε για χαμένο και η μητέρα του φορούσε μαύρα. Ύστερα από 40 ημέρες κατάφερε να δραπετεύσει και να φτάσει με τα πόδια στην Αθήνα και από εκεί με τρένο στην Αμαλιάδα.
Στο οχυρό μαζί του ήταν και άλλοι πέντε Αντρωναίοι, ο Γιώργης Κατσαντώνης, ο Διονύσης Παπαντώνης, ο Θοδωρής Μπαντούνας και δύο αδέλφια Ζηραίοι (Σον) που ο ένας έπεσε ως ήρωας στον τετραήμερο αγώνα της ένδοξης μάχης.
Το μνημείο πεσόντων στο Ρούπελ |
Το οχυρό Ρούπελ μας είναι γνωστό από τους δύο παγκοσμίους πολέμους ως το μεγαλύτερο συγκρότημα οχυρωμένης τοποθεσίας κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων. Ήταν κατασκευασμένο στις δυτικές αντηρίδες του όρους Τσιγγέλι, στη στενωπό που ρέει ο ποταμός Στρυμόνας.
Κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο καταλήφθηκε από τις βουλγαρογερμανικές δυνάμεις στις 26 Μαΐου 1916. Ο Διοικητής του οχυρού ταγματάρχης Μαυρουδής ανέκοψε την προέλαση 2 βουλγαρικών συνταγμάτων της 7ης Μεραρχίας, τα οποία αφού πέρασαν το πρωί τη μεθόριο, προήλασαν προς το οχυρό. Ο ταγματάρχης Μαυρουδής με το πυροβολικό του έβαλε κατά των συνταγμάτων, με αποτέλεσμα να ανακόψει την πορεία τους. Στη συνέχεια όμως διατάχθηκε από τον Υπουργό Στρατιωτικών να παραδώσει το οχυρό μαζί με το βαρύ οπλισμό του στο Γερμανό αξιωματικό Τιλ.
Το 1936, ξεκίνησε ένα φιλόδοξο στρατιωτικό πρόγραμμα στην Ελλάδα, με την κατασκευή των οχυρών της «Γραμμή Μεταξά» όπως αργότερα ονομάστηκε, με συνολική ανάπτυξη καταφυγίων 1.850 μέτρα και μήκος στοών 4.250 μέτρα όπου θα μας προστάτευε από εισβολές από το έδαφος της Βουλγαρίας.
Η σημαία των οχυρών Ρούπελ μετά τις μάχες |
Κατά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, ύστερα από την προσχώρηση της Βουλγαρίας στον Άξονα Γερμανίας-Ιταλίας-Ιαπωνίας, οι γερμανικές δυνάμεις επιτέθηκαν από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, στις 05:15 της 6ης Απριλίου 1941. Έβαλαν με σφοδρό βομβαρδισμό του πυροβολικού με βλήματα διαφόρων διαμετρημάτων, με ατέλειωτες φάλαγγες στρατιωτών, με σύγχρονα όπλα, αλεξιπτωτιστές, αερόστατα, αεροπλάνα και μηχανοκίνητα, εναντίον των Ελληνικών οχυρών της γραμμής Ρούπελ που ήταν απογυμνωμένα από βασικό οπλισμό, αλλά και από οπλίτες, λόγω του πολέμου με την Ιταλία.
Από τις 06:00 της ίδιας μέρας οι εχθρικές δυνάμεις ενίσχυσαν τις επιθέσεις τους με αεροπλάνα Στούκας, που σε σχηματισμούς κάθετης εφόρμησης έριχναν βόμβες, κάτω από το τρομερό σφύριγμα των σειρήνων τους.
Παράλληλα, ένας γερμανικός ειδικός λόχος, με 18 λέμβους από καουτσούκ, εμφανίστηκε να πλέει στον Στρυμόνα ποταμό. Οι πρώτες λέμβοι έπεσαν σε προτοποθετημένα συρματοπλέγματα και στη συνέχεια αποδεκατίστηκαν από το πυροβολικό μας. Εκμεταλλευόμενοι τις πτυχώσεις του εδάφους οι Γερμανοί έφθασαν σε απόσταση 200 μ. από το οχυρό. Οι υπερασπιστές του Ρούπελ όμως κατάφεραν να αποκρούσουν τις επιθέσεις του τάγματος των Γερμανών.
Τα Οχυρά Ρούπελ, τόπος προσκυνήματος σήμερα |
Τη 2η ημέρα (7 Απριλίου), συνεχίστηκε η επίθεση των Γερμανών κατά των οχυρών, ενώ παράλληλα η Γερμανική Διοίκηση έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο παράκαμψης των οχυρών από την κοιλάδα του Στρούμνιτσα ποταμού. Το βράδυ της 7ης Απριλίου, η 2η Τεθωρακισμένη Γερμανική Μεραρχία έφθασε στα ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα στην περιοχή της λίμνης Δοϊράνης. Κατά την 3η ημέρα (8 Απριλίου), παρά την σφοδρή επιθετική προσπάθεια σ' όλο το μέτωπο και ιδιαίτερα εναντίον των οχυρών Ρούπελ και Παλιουριώνες, τα οχυρά έμειναν ανέπαφα. Οι απώλειες των Γερμανών ήταν τρομακτικές. Τα τμήματα, που διείσδυσαν την προηγούμενη νύχτα από τις χαραδρώσεις του υψώματος Νικάκι συγκεντρώθηκαν στο χωριό Κλειδί και το απόγευμα ο διοικητής του τάγματος με τα υπόλοιπα των δύο λόχων, συγκεντρώθηκαν στο ύψωμα Τούμπα.
Κατά την 4η ημέρα (9 Απριλίου), οι βομβαρδισμοί και οι επιθέσεις επαναλήφθηκαν κυρίως εναντίον των οχυρών Ρούπελ και Παλιουριώνες. Στις 17:00, οι Γερμανοί κήρυκες, γνωρίζοντας ότι είχε υπογραφεί η συνθηκολόγηση στη Θεσσαλονίκη , ήρθαν στο Ρούπελ και ζήτησαν την παράδοση του οχυρού. Ο Διοικητής του, Ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος απάντησε ότι «τα οχυρά δεν παραδίδονται, αλλά καταλαμβάνονται». Τελικά, η παράδοση του Ρούπελ έγινε την επομένη 10 Απριλίου, στις 06:00, αφού ο διοικητής έλαβε διαταγή κατάπαυσης του πυρός.
Ο Γερμανός συνταγματάρχης που παρέλαβε το οχυρό Ρούπελ, έδωσε συγχαρητήρια στον διοικητή και εξέφρασε τον θαυμασμό και την εκτίμησή του για την αντίσταση και τον ηρωισμό των Ελλήνων στρατιωτών. Οι απώλειες της φρουράς του οχυρού Ρούπελ ανήλθαν σε 44 νεκρούς και 152 τραυματίες. Από την μεριά του Άξονα οι απώλειες ήταν πολύ μεγάλες, όπως φανερώνεται στα νεκροταφεία.
Y.γ. Ζητήσαμε από την Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού τον πλήρη κατάλογο με τα ονόματα των νεκρών και αγωνιστών του οχυρού Ρούπελ.
Πηγές συνδέσεις:
http://el.wikipedia.org/
http://www.roupel.gr
http://www.fortifications.gr
http://blogaroume.blogspot.com/