Στα λαγκάδια του Πηνειού και της Κερέσοβας, εκεί στο Διπόταμο (βόρεια από το βουνό Γερακάρι, ανατολικά του Κάστρου της Οχιάς και δυτικά των Τσιπιάνων και της Κερτίζας) υψώνεται απότομα το Μισοβούνι(1), μια από τις πετρώδεις παραφυάδες του Ωλονού στα Λάμπεια όρη.
Περιμετρικά του βουνού σχηματίζονται στενά επίπεδα που τα στηρίζουν υπερμεγέθεις πέτρες(2) φτιαγμένες σαν από γιγάντιο χέρι. Τα επίπεδα αυτά είναι διαμορφωμένα σε διαδοχικές βαθμίδες ανηψούμενα ως τα ερείπια του αρχαίου Ναού (που εικάζεται ότι είναι του Απόλλωνος). Στις απότομες πλευρές του η ανάβαση είναι πολύ δύσκολή και κουραστική αφού σε κάθε δύο ή τρία βήματα το υψόμετρο προσθέτει και ένα μέτρο. Στη διαδρομή βρίσκει κανείς σκόρπιες, πελεκητές πέτρες που έχουν κυλήσει όταν κατέρρευσε το οικοδόμημα. Στην κορυφή του σχηματίζεται μικρό πλάτωμα δύο περίπου στρεμμάτων. Εκεί βρίσκονται τα συντρίμμια του ναού (από λαξευμένες και μη πέτρες)καθώς και ο περίβολος χώρος. Στα θρυμματισμένα ερείπια βοήθησαν και τα αστροπελέκια που χρόνια σφυροκοπούν την κορυφή του. Η θέα αποζημιώνει τον κόπο της ανάβασης, αφού εκτίνεται από την Πολίτσα, την σπηλιά τ’ Αμαρκιανού και την βελανιδοθάλασσα της Κάπελης μέχρι και τις κορυφές του Ωλονού. Από εκεί αγνανεύεις χαμηλά τοΚάστρο, με την φυσική οχυρή θέση του που δεσπόζει πάνω από τον Πηνειό (Βερβινέικο ποτάμι) και τη γόνιμη κοιλάδα του.
Εδώ οι θρύλοι για ζούδια και στοιχειά δίνουν και παίρνουν. Η νεράιδα που λιχνάει λεφτά και το στοιχειό της Δρακότρυπας είναι μερικοί από τους μύθους. Ιδιαίτερα ο θρύλος με τουςεφτά γίγαντες που πήραν στους ώμους τους το άλλο μισό από το Μισοβούνι εξηγεί την ονομασία του βουνού, που του έδωσε η ντοπιολαλιά μας. Ήθελαν λέει, να το ρίξουν στη θάλασσα για να ενώσουν την Πελοπόννησο με την Στερεά Ελλάδα. Κάπου όμως στο δρόμο, εκεί στο Σανταμέρι, κουράστηκαν και τους πλάκωσε. Σκάβοντας άνοιξαν πόρτες (τρύπες) και βγήκαν αλλά το βουνό απόμεινε εκεί. Το σημείο σήμερα ονομάζεταιΠόρτες ή Σανταμέρι(3). Ο Όμηρος (Ιλιάδα. Β 615 , Λ 756 ) το αναφέρει « Πέτρην Ωλενίην» και ο γεωγράφος Στράβωνας «Σκόλλις και Σκόλιον» (Η 330, 340, 341, 387) ως όρος «πετρώδες και κοινόν Δυμαίων και Τριταίων και Ηλείων εχόμενον ετέρου τινός Αρκαδικού όρους της Λαμπείας…». Επίσης κατά το Στράβωνα «είναι παραφυάς του όρους Ωλενού και χωρίζεται από αυτό δι’ ευρειών κοιλάδων και έχει ομοίαν γεωλογική σύνθεση»(4).
Στο Μισοβούνι συναντάμε πολύχρονους κέδρους(5) (κέντρους) που μοσχοβολάνε, δεντροβελανιδιές και έλατα «του Απόλλωνα». Παρόλο που το έτερο βουνό είναι γυμνό, στις αρχές του ΙΗ΄ ήταν και αυτό καλυμμένο με «μέγα δάσος βελανιδιών (6)». Το Σανταμέρι ευρίσκεται σε υψόμετρο 1016 μέτρα, με ύψος 600 μέτρα.Στην κορυφή στο Μισοβούνιμετρήσαμε υψόμετρο 1226 μέτρα(7) και στη συμβολή των ποταμών στο ριζοβούνι 620 μέτρα. Συμπεραίνεται ότι τα δύο αυτά βουνά είναι δίδυμα, πετρώδη με ασβεστόλιθο του Ερύμανθου και ανήκουν στη ζώνη Ωλονού Πίνδου. Είναι σχεδόν κωνοειδή με ευθυτενή κορυφή ιδίου ύψους (600 μέτρα). Φαίνεται ότι η Ωλενία πέτρα (η Σκόλλις) έχει αποκοπεί και έχει μετακινηθεί από το Μισοβούνι. Η αποκομμένη πλευρά του είναι προς το ποτάμι της Κερέσοβας. Όλοι οι γεωγράφοι, οι γεωλόγοι και οι ιστορικοί που το επισκέφθηκαν μας ενημερώνουν ότι προέρχεται από τον Ωλονό. Όμως λόγω του δύσβατου εδάφους στο Μισοβούνι δεν μπήκαν στον κόπο να ψάξουν για να μας πληροφορήσουν.
Το ναό αρχικά αναζήτησαν Γερμανοί αρχαιολόγοι γύρω στο 1980. Δεν γνωρίζουμε αν τελικά τον επισκέφθηκαναφού δεν γνώριζαν το ακριβές σημείο μιας και η πρόσβαση είναι δύσκολη χωρίς ντόπιο συνοδό που να γνωρίζει καλά τον τόπο.(8)
Οι μοναδικοί επισκέπτες που συναντήσαμε στο Μισοβούνι είναι τα γίδια που με τα κουδούνια τους σπάνε τη σιωπή στην περιοχή.
Την έρευνα για το ναό του Απόλλωνα στο Μισοβούνι και τους Ομηρικούς νερόμυλους τον Αύγουστο του 2007 την οφείλω στο πολύ ευαισθητοποιημένο για την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας,φίλο Διονύση Ντίνο και στον γιό του Κώστα, τους Ντινέους ακρίτες του δήμου μας.
Κ.. Παπαντωνόπουλος
Απρίλης 2008
Υποσημειώσεις
1. Γεωγραφικό μήκος21.7420
Γεωγραφικό πλάτος37.8635
Υψόμετρο 1226
2.Αναφορά σε Κυκλώπεια τείχη κάνει ο «Ακρώρειος» Νίκος Παπανικολάου από τα Τσίπιανα.
3. Η Σκόλλις καλείται Σνταμέρι από το φρούριο που ίδρυσε στις αρχές του 14ο αιώνα ο Φράγκος βαρώνος Νικόλαος Γ΄ ντε Σαίντ –Ομερ. Πρόβουνο της Σκόλλεως είναι η Μώβρα (υψ.800 μέτρα).
4. Στέφανου Ν. Θωμόπουλου. «Ιστορία της πόλεως των Πατρών» σελ. 51
5. Αειθαλής κωνοφόρος θάμνος ήδένδρο που φτάνει μέχρι 12 μέτρα και χρειάζεται αρκετά χρόνια γιανα αναπτυχθεί. Από το ξύλο του που είναι κοκκινωπόβγαίνει ένα είδος αρωματικού λαδιού με φαρμακευτικές ιδιότητες. Χρησιμοποιήθηκε στη κατασκευή του ναού του Σολομώντα. (Α' Βασιλέων 10.27, Ησαΐας 41.19) (Ιεζεκιήλ 31.3-9)
6. Εφημερίδα τηςAίγινας Courierd’ Orient της 15.6.1930
7 .Η μέτρηση έγινε με φορητό GPS
8.Ενημερώσαμε ανεπίσημα βέβαια, τους εδώ «δημοσίους υπαλλήλους» αρχαιολόγους μετον κίνδυνο να μας υποχρεώσουν πάλι(για την ανάρτηση φωτογραφιών στην ιστοσελίδα) στην καταβολήδυσβάσταχτων χρηματικών απαιτήσεων.
{google}9207108086694886440&hl{/google}