Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΝΕΡΟΤΡΙΒΗΣ
KAI Η ΝΕΡΟΤΡΙΒΗ ΠΑΠΑΖΑΦΕΙΡΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΟΡΕΙΝΗΣ
Καλώς ορίσατε στην αρχαιότερη ιστοσελίδα της Ηλείας, στο Αντρώνι και στην Ορεινή Ηλεία.
Είναι οι κατάφυτες διαδρομές μέσα στις βελανιδιές και στα πλατάνια στο κέντρο της Κάπελης με τις απόκρημνες πλαγιές, τα σκιερά φαράγγια με τις πολλές σπηλιές, τους καταρράκτες, τους νερόμυλους και τις νεροτριβές, με τις δροσερές πηγές και τα καθαρά ποτάμια... Με τα πετρόχτιστα σπίτια, τα νόστιμα φαγητά και το καλό κρασί, τα αρχοντικά γλέντια και τους φιλόξενους κατοίκους.
Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΝΕΡΟΤΡΙΒΗΣ
KAI Η ΝΕΡΟΤΡΙΒΗ ΠΑΠΑΖΑΦΕΙΡΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΟΡΕΙΝΗΣ
Η πιο διαδομένη παραδοσιακή μέθοδος άρδευσης, ήταν αυτή με τ’ αυλάκια, με αυξημένη εφαρμογή κυρίως στα ποτιστικά χωράφια αλλά και στους μπαξέδες (κήπους). Η άρδευση αυτή λέγεται πότισμα μ’ ελαφρά κατάκλιση. Σε αυτή την περίπτωση για να πετύχουμε το ανάλογο πότισμα του εδάφους, αφήνουμε το νερό να κυλήσει ανάμεσα στα αυλάκι της εκάστοτε καλλιέργειας. Το παρεχόμενο νερό, για την σωστή εκμετάλλευση ή την τιθάσευσή του, αλλά και για την ισότιμη διαχείριση του διατιθέμενου υδάτινου πόρου, κρίθηκε αναγκαία η δημιουργία μικρής ή και μεγάλης έκτασης ειδικών παραδοσιακών υδραυλικών έργων υποδομής. Αυτά ήταν απαραίτητα άλλοτε για τη συγκέντρωση ή την αποθήκευση, άλλοτε για τη μεταφορά ή και για τη διοχέτευση του, με τελικό σκοπό πάντοτε να εξασφαλίσουν σταθερή παροχή στα χωράφια τους. Τοιουτοτρόπως λοιπόν, σε διάφορα επιλεγμένα σημεία των υδροφόρων, κατά την αρδευτική περίοδο, ρεμάτων (λαγκαδιών), κατασκευάζονταν μικρά υδροφράγματα όπου ονομάζονταν δέση ή νεροκράτης, τα οποία αργότερα δημιουργούσαν λίμνες (λούμπες). Σ’ αυτά τα αυτοσχέδια υδροφράγματα, συγκεντρώνονταν το νερό και διοχετευόταν στα νεραύλακα, για να εξυπηρετήσει το πότισμα των χωραφιών. Τοιουτοτρόπως υπήρχε μια αλληλοδιαδοχική εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων όπως με κρούση, τριβή και σύνθλιψη, για παραγωγή των αντίστοιχων προϊόντων, όπως η κίνηση νερομύλου, νεροτριβής (ντριτσέλας), μπαρουτόμυλου, ταμπακόμυλου (βυρσοδεψεία), νεροπριονοκορδέλας, υδροτροχού, νεροκόπανου, ελαιοτριβείου, ακονιστηριού, μύλου για κουρασάνι, κ.ά. Όλες αυτές οι υδροκίνητες κατασκευές για να λειτουργήσουν, απαιτούσαν συνεχή συντήρηση και καθαρισμό των αυλακιών, ιδιαίτερα μετά τις νεροποντές, όπου γέμιζαν με ιζήματα (λάσπες), πέτρες, κλαδιά και φύλλα.